Άσκηση : Να αποδώσετε συνοπτικά το
περιεχόμενο των τριών πρώτων παραγράφων του κειμένου («Συνηθίσαμε… ορισμένων
μπλογκ») σε περίπου 80 – 90 λέξεις.
Διασκευασμένο
άρθρο Σταμάτη Αλαχιώτη, Εφημερίδα Το Βήμα (ηλεκτρονική έκδοση)
Η Διαδικτυακή πληροφορία είναι γνώση;
[1]
Συνηθίσαμε να λέμε ότι ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και της γνώσης,
ταυτίζοντάς τες όμως άκριτα, καθώς εκλαμβάνουμε συνήθως την πληροφορία ως
γνώση. Συνδέονται όμως με δύο διαφορετικές εγκεφαλικές διεργασίες: η πρώτη
κυρίως με τη μνήμη και η δεύτερη με ανώτερες νοητικές λειτουργίες, όπως είναι η
ανάλυση και η σύνθεση διά της κριτικής και δημιουργικής σκέψης.
[2]
Η γενική αυτή εισαγωγική νότα έχει ιδιαίτερο νόημα για το πώς χρησιμοποιούμε
στην ηλεκτρονική εποχή μας την πληροφορία και για το πώς μπορεί να μεταποιηθεί αποτελεσματικότερα
σε γνώση. Ένα επίπεδο προβολής αυτών των καίριων ερωτημάτων αποτελεί η χρήση
του Διαδικτύου από τους νέους κυρίως, οι οποίοι βρίσκονται στο στάδιο οικοδόμησης των
γνώσεών τους, ή και από πολλούς μεγάλους, που χάνονται σε μια χαοτική ξενάγηση.
Σε κάθε περίπτωση, ένα πρώτο χαρακτηριστικό, που πρέπει να τονιστεί, σχετικά με
τη χρήση του Διαδικτύου είναι το επίπεδο της αποτελεσματικότητας εντοπισμού της
αναζητούμενης πληροφορίας. Ένα άλλο χαρακτηριστικό αφορά τον υπερπληθυσμό
σχετικών πληροφοριών, με τις περισσότερες όμως να μην είναι καλά εστιασμένες στη
ζητούμενη, προκαλώντας διάχυση της προσπάθειας. Μια άλλη «παγίδα» αφορά τον
βαθμό της εγκυρότητας και της αντικειμενικότητας της διαδικτυακής πληροφορίας,
ακόμη και της επιστημονικής· μια άλλη παρατήρηση ακόμη αφορά το ότι η
προσφερόμενη πληροφορία «περιβάλλεται» από πάμπολλους «θορύβους»,
άσχετες δηλαδή οπτικές πληροφορίες της οθόνης του υπολογιστή που διασπούν την
προσοχή και γεμίζουν τη μνήμη με περιττές νευρωνικές συνάψεις. Ένας έμπειρος
βέβαια εξερευνητής του Διαδικτύου μπορεί να αποφύγει πολλές παγίδες και να
εστιάσει αποτελεσματικότερα την ξενάγησή του, καθιστώντας το
ανεκτίμητο εργαλείο της σύγχρονης εποχής μας.
[3]
Η σημαντική αυτή τεχνολογία της εποχής μας εμφανίζει ορισμένες παιδικές
ασθένειες που μπορεί να επηρεάζουν την πνευματική υγεία μικρών και μεγάλων,
οδηγώντας ακόμη και στον εθισμό. Γι’ αυτό, το Διαδίκτυο, έχει ανάγκη μιας
σχετικής ηθικής, κάποιων κανόνων, μιας δεοντολογίας, καθώς όλα αυτά θα ήταν
αυτονόητα και οι κανόνες δεν θα χρειάζονταν αν όλοι οι χρήστες είχαν το ίδιο
επίπεδο παιδείας με την τεχνολογία. Ιστορικά όμως η τεχνολογία προηγείται της
κοινωνικής και της πολιτισμικής προόδου. Είναι βέβαια παρήγορο που ήδη μπαίνουν
διεθνώς κανόνες καταπολέμησης της διαφθοράς ορισμένων μπλογκ.
[4] Ωσότου λοιπόν ξεπεράσει αυτές τις παιδικές ασθένειες η νέα αυτή τεχνολογία, είναι καλό να προσέχουμε όλοι, έχοντας κατά νου τα προαναφερθέντα προβλήματα, κυρίως όμως όσον αφορά τους μικρότερους· για να αποφεύγονται οι κακοτοπιές του Διαδικτύου και να μη θυσιάζουμε τη γνώση στον βωμό της πληροφορίας, η οποία δεν είναι γνώση, όπως βέβαια και οι κατακερματισμένες γνώσεις όχι μόνο του Διαδικτύου αλλά και γενικότερα. Η κατάκτηση λοιπόν της γνώσης είναι η πρόκληση κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου και ειδικότερα των μαθητών.
ΠΗΓΗ:
Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο,
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ;
- Στην αρχή της περίληψης επισημαίνουμε το θεματικό κέντρο του κειμένου.
- Στη συνέχεια προσέχουμε τις διαρθρωτικές λέξεις του κειμένου από το οποίο θα προέλθει η περίληψη, προσέχουμε δηλαδή τους δείκτες της συνοχής και της συνεκτικότητας του κειμένου.
- Επισημαίνουμε, έτσι, τη συλλογιστική πορεία του συγγραφέα και την παρουσιάζουμε με τη βοήθεια κατάλληλων λέξεων, κυρίως ρημάτων, στην περίληψη που γράφουμε. Δηλαδή μπορούμε να αποδώσουμε στο δικό μας κείμενο το ξετύλιγμα της σκέψης του συγγραφέα με λέξεις όπως: (ο συγγραφέας) αναφέρει, διατυπώνει την άποψη, επισημαίνει, υποστηρίζει, τονίζει, υπογραμμίζει, προσθέτει, αναλύει, συμπεραίνει κτλ.
- Επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε ενεργητική ή παθητική σύνταξη.
ΤΙ ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ;
- Αποφεύγουμε την υπερβολική αφαίρεση και γενίκευση δίνοντας σε σωστή αναλογία τις γενικές θέσεις.
- Δεν προσπαθούμε να μιμηθούμε το ύφος του συγγραφέα, που ενδέχεται να είναι πολύ διαφορετικό από το δικό μας.
- Γενικά αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε αυτούσιες φράσεις του κειμένου. Όταν το κείμενο από το οποίο προέρχεται η περίληψη περιέχει ορολογία, μπορεί να χρειαστεί να μεταφέρουμε στην περίληψη μας ορισμένες χαρακτηριστικές λέξεις /φράσεις. Εκείνο που πρέπει να προσέχουμε είναι να ενσωματωθούν οι λέξεις /φράσεις αυτές στο δικό μας κείμενο.
- Να είμαστε όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικοί, απέχοντας από κάθε είδους σχολιασμό, επιδοκιμασία ή αποδοκιμασία του αρχικού κειμένου.
Στο συγκεκριμένο κείμενο ο αρθρογράφος αναφέρεται στη διάκριση πληροφορίας και γνώσης και στα προβλήματα που παρουσιάζονται στην αξιοποίηση της διαδικτυακής πληροφορίας. Αρχικά, υποστηρίζει ότι η πληροφορία διακρίνεται από τη γνώση, καθώς σχετίζεται με διαφορετική νοητική λειτουργία και η μετατροπή της σε γνώση είναι ζητούμενο για νέους και μεγαλύτερους. Σε διαδικτυακό περιβάλλον, ενδιαφέρουν η αποτελεσματικότητα στον εντοπισμό της πληροφορίας, η αντιμετώπιση της υπερπληθώρας των πληροφοριών, η εγκυρότητα και αντικειμενικότητα καθώς και η σύγχυση λόγω των πολυάριθμων οπτικών δεδομένων. Τέλος, επισημαίνει ότι η καθιέρωση κανόνων δεοντολογίας στο διαδίκτυο θα συνέβαλε σημαντικά στην πνευματική προστασία των χρηστών του.