Θυμάστε την εποχή που οι εφημερίδες γέμιζαν με τίτλους όπως “Νερό μόνο για 62 ημέρες” και “Μια βροχή μας σώζει”; Πίσω στη δεκαετία του '90, η Αττική βρέθηκε στο χείλος της λειψυδρίας, σε μια περίοδο που η ανομβρία απείλησε ολόκληρο το λεκανοπέδιο. Ήταν η μεγαλύτερη κρίση νερού που αντιμετώπισε ποτέ η χώρα, με την υδροδότηση της πρωτεύουσας να βρίσκεται σε οριακό σημείο.
Γιατί η Αθήνα έμεινε χωρίς νερό;
Η έλλειψη βροχοπτώσεων την περίοδο 1988-1995 ήταν ο βασικός λόγος, αλλά όχι ο μοναδικός. Οι ειδικοί της ΕΥΔΑΠ εξηγούν ότι στο πρόβλημα συνέβαλαν:
Αυξημένη κατανάλωση: Η χρήση νερού για κήπους και άλλες δραστηριότητες είχε εκτοξευθεί.
Απώλειες στο δίκτυο: Ένα μεγάλο ποσοστό του νερού, περίπου 20%, χανόταν από διαρροές και βλάβες στους αγωγούς του Μόρνου και του Εύηνου πριν καν φτάσει στα διυλιστήρια.
Έλλειψη ενημέρωσης: Η κουλτούρα της εξοικονόμησης νερού δεν ήταν ακόμα διαδεδομένη.
Η στάθμη των νερών έπεσε τόσο δραματικά που, στη λίμνη του Μόρνου, αναδύθηκαν τα ερείπια του βυθισμένου χωριού Κάλλιο, δημιουργώντας ένα απόκοσμο θέαμα που τράβηξε τα βλέμματα.
Το τούβλο στο καζανάκι και οι άλλες λύσεις
Μπροστά στον κίνδυνο, η ΕΥΔΑΠ και η Πολιτεία έλαβαν δραστικά μέτρα. Μια μεγάλη καμπάνια με το σύνθημα “Προσέχουμε, για να έχουμε” ευαισθητοποίησε τους πολίτες, με αποτέλεσμα η κατανάλωση να μειωθεί κατά 25%. Εφαρμόστηκαν και πρακτικές λύσεις, όπως η απαγόρευση του πλυσίματος πεζοδρομίων και αυτοκινήτων, ενώ μια ακόμα πιο ευφάνταστη ιδέα ήταν να τοποθετούν οι πολίτες τούβλα μέσα στα καζανάκια για να περιορίσουν το νερό κάθε φορά που τραβούσαν το καζανάκι. Μάλιστα, υπήρχαν σκέψεις ακόμα και για τον «βομβαρδισμό» των νεφών ώστε να προκαλέσουν βροχή.
Η οριστική λύση στο πρόβλημα ήρθε το 2001 με την ολοκλήρωση της εκτροπής του ποταμού Εύηνου προς τον ταμιευτήρα του Μόρνου. Αυτό το έργο, το οποίο θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα στον πλανήτη, εξασφάλισε την επάρκεια νερού για το λεκανοπέδιο για τις επόμενες δεκαετίες.
Το μεγάλο στοίχημα του μέλλοντος
Η κρίση του '90 δεν ήταν η τελευταία. Το 2008, η Αθήνα αντιμετώπισε ξανά πρόβλημα, το οποίο όμως ξεπεράστηκε χάρη στις έντονες βροχοπτώσεις. Σήμερα, με την κλιματική αλλαγή να είναι πιο ορατή από ποτέ, το μεγάλο στοίχημα είναι η σωστή διαχείριση και επαναχρησιμοποίηση του νερού. Όπως τονίζουν οι ειδικοί, η ευαισθητοποίηση πρέπει να ξεκινά από την παιδική ηλικία, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα γενιά που θα αντιμετωπίζει το νερό ως ένα πολύτιμο φυσικό αγαθό.