Στην πρώτη διοργάνωση των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896, οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να αγωνιστούν. Όμως, μια φτωχή μητέρα από τον Πειραιά, η Σταμάτα Ρεβίθη, δεν πτοήθηκε. Με ένα μωρό στην αγκαλιά της και σιδερένια θέληση, αποφάσισε να τρέξει τον Μαραθώνιο, όχι για τη δόξα, αλλά για μια ευκαιρία στη ζωή. Η ιστορία της είναι ένα παράδειγμα πείσματος, θάρρους και κοινωνικής ανισότητας.
Η πρόκληση και η ευκαιρία
Η Σταμάτα Ρεβίθη ζούσε με το μωρό της, περπατώντας καθημερινά 9 χιλιόμετρα από τον Πειραιά στην Αθήνα για να βρει δουλειά. Η φυσική της αντοχή εντυπωσίασε έναν δρομέα, ο οποίος της είπε ειρωνικά ότι θα μπορούσε να γίνει διάσημη τρέχοντας τον Μαραθώνιο. Για εκείνη, αυτό δεν ήταν αστείο, αλλά μια ελπίδα.
Την επόμενη μέρα του επίσημου αγώνα, στις 10 Απριλίου, η Ρεβίθη βρέθηκε στην αφετηρία, αλλά οι υπεύθυνοι την απέκλεισαν επειδή ήταν γυναίκα. Ο ιερέας αρνήθηκε να την ευλογήσει. Ωστόσο, η Σταμάτα δεν τα παράτησε.
Ο δικός της Μαραθώνιος
Στις 11 Απριλίου, η Σταμάτα Ρεβίθη, με μοναδικούς μάρτυρες τον δήμαρχο και τον δάσκαλο του Μαραθώνα, ξεκίνησε να τρέχει μόνη της. Με ρούχα φτώχειας και χωρίς κανενός είδους υποστήριξη, διένυσε τα 40 χιλιόμετρα μέχρι την Αθήνα. Τερμάτισε σε 5 ώρες και 30 λεπτά, κοντά στο σημερινό νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».
Παρά την επιτυχία της, της απαγορεύτηκε η είσοδος στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Η Σταμάτα Ρεβίθη δεν μπόρεσε ποτέ να πατήσει το χώμα του σταδίου, με τον τερματισμό της να χάνεται στην αφάνεια.
Μια ξεχασμένη ηρωίδα
Από τους 17 άντρες που συμμετείχαν στον αγώνα, μόνο 9 τερμάτισαν. Η Σταμάτα Ρεβίθη ήταν η δέκατη, τρέχοντας όμως μόνη της και μια μέρα αργότερα. Η ιστορία της σώθηκε μέσα από δημοσιεύματα της εποχής, αλλά το όνομά της ξεχάστηκε για πολλά χρόνια. Πολλοί ιστορικοί την αναφέρουν ως Μελπομένη, τη μούσα της τραγωδίας, ίσως επειδή η ζωή της ήταν γεμάτη δυσκολίες.
Η Σταμάτα Ρεβίθη δεν κέρδισε ποτέ ένα μετάλλιο ή την αναγνώριση που της άξιζε. Κέρδισε, όμως, μια θέση στην ιστορία ως η πρώτη γυναίκα που τόλμησε να αμφισβητήσει τους κανόνες και να διεκδικήσει το δικαίωμά της στον αθλητισμό, αφήνοντας μια ισχυρή κληρονομιά για τις γενιές που ακολούθησαν.