Κεφάλαιο 3 - Συντελεστές παραγωγής
Λύσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου
Σελίδα 46
✅ Άσκηση 1 – Ορίστε την έννοια «Συντελεστές Παραγωγής»
Απάντηση:
Συντελεστές παραγωγής είναι οι εισροές που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών. Διακρίνονται σε:
-
Γη (φυσικοί πόροι),
-
Εργασία,
-
Κεφάλαιο,
-
Επιχειρηματικότητα.
✅ Άσκηση 2 – Δώστε τον ορισμό της εργασίας
Απάντηση:
Εργασία είναι η σωματική ή πνευματική προσπάθεια που καταβάλλει ο άνθρωπος με σκοπό την παραγωγή αγαθών ή υπηρεσιών, έναντι ανταλλάγματος (μισθού).
✅ Άσκηση 3 – Εξηγήστε πότε η εργασία θεωρείται:
α) Σωματική ή πνευματική
-
Σωματική εργασία: όταν κυριαρχεί η σωματική προσπάθεια (π.χ. οικοδόμος).
-
Πνευματική εργασία: όταν κυριαρχεί η πνευματική λειτουργία (π.χ. καθηγητής, προγραμματιστής).
β) Ειδικευμένη ή ανειδίκευτη
-
Ειδικευμένη εργασία: απαιτεί εκπαίδευση ή εξειδίκευση (π.χ. γιατρός).
-
Ανειδίκευτη εργασία: δεν απαιτεί ιδιαίτερη εξειδίκευση (π.χ. εργάτης καθαριότητας).
✅ Άσκηση 4 – Γράψτε 3 παραδείγματα για κάθε περίπτωση
Ειδικευμένη εργασία:
-
Ηλεκτρολόγος
-
Δικηγόρος
-
Τεχνικός υπολογιστών
Ανειδίκευτη εργασία:
-
Εργάτης οικοδομής
-
Καθαριστής
-
Εργάτης σε αποθήκη
✅ Άσκηση 5 – Υπογραμμίστε το σωστό
Εργασία είναι:
β) κάθε παραγωγική προσπάθεια ✅
✅ Άσκηση 6 – Τι ονομάζεται «Παραγωγικότητα της εργασίας»
Απάντηση:
Παραγωγικότητα της εργασίας είναι η ποσότητα προϊόντος που παράγεται από έναν εργαζόμενο σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Μετρά την απόδοση της εργασίας.
✅ Άσκηση 7 – Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την παραγωγικότητα
Απάντηση:
-
Εκπαίδευση και κατάρτιση εργαζομένων
-
Συνθήκες εργασίας
-
Τεχνολογικός εξοπλισμός
-
Κίνητρα και μισθοί
-
Οργάνωση παραγωγικής διαδικασίας
✅ Άσκηση 8: Υπολογισμός παραγωγικότητας ανά ώρα
Τύπος:
Παραγωγικότητα ανά ώρα = Μονάδες προϊόντος / (Αριθμός εργατών × Ώρες εργασίας)
| Ημέρα | Εργάτες | Ώρες | Μονάδες | Παραγωγικότητα ανά ώρα |
|---|---|---|---|---|
| Δευτέρα | 20 | 10 | 500 | 500 / (20×10) = 2,5 |
| Τρίτη | 15 | 8 | 400 | 400 / (15×8) = 3,33 |
| Τετάρτη | 20 | 12 | 600 | 600 / (20×12) = 2,5 |
| Πέμπτη | 18 | 10 | 650 | 650 / (18×10) ≈ 3,61 |
| Παρασκευή | 22 | 6 | 300 | 300 / (22×6) ≈ 2,27 |
✅ Άσκηση 9: ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ
Η αύξηση της παραγωγικότητας μπορεί να επιτευχθεί:
α) με την καλύτερη οργάνωση της παραγωγής → ΣΩΣΤΟ
β) με τη μείωση των ημερομισθίων → ΛΑΘΟΣ
γ) με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας → ΣΩΣΤΟ
δ) με την αύξηση του προσωπικού → ΛΑΘΟΣ
ε) με την εκπαίδευση του προσωπικού → ΣΩΣΤΟ
ζ) με τη χρησιμοποίηση σύγχρονης τεχνολογίας → ΣΩΣΤΟ
η) με την απόλυση πλεονάζοντος προσωπικού → ΛΑΘΟΣ
✅ Άσκηση 10: Τι περιλαμβάνει ο συντελεστής «Φυσικοί Πόροι»
Ο συντελεστής «Φυσικοί Πόροι» περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία της φύσης που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή αγαθών, όπως:
-
Το έδαφος,
-
τα νερά (ποτάμια, λίμνες),
-
τον ήλιο,
-
τα δάση,
-
τα ορυκτά,
-
τη θάλασσα,
-
τον αέρα.
✅ Άσκηση 11: Τέσσερις τρόποι βελτίωσης φυσικού περιβάλλοντος
-
Αναδάσωση και προστασία δασών
-
Ανακύκλωση υλικών και μείωση αποβλήτων
-
Περιορισμός χρήσης ορυκτών καυσίμων και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
-
Ενημέρωση και περιβαλλοντική εκπαίδευση των πολιτών
✅ Άσκηση 12: Λόγοι καταστροφής φυσικού περιβάλλοντος
-
Ρύπανση αέρα και νερού
-
Υπερβόσκηση και αποψίλωση δασών
-
Εξόρυξη ορυκτών και κατασκευή έργων χωρίς μελέτες
-
Αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων και χημικών
✅ Άσκηση 13: Τι περιλαμβάνει ο συντελεστής «Κεφάλαιο»
Περιλαμβάνει όλα τα παραχθέντα μέσα παραγωγής, όπως:
-
μηχανήματα,
-
εργαλεία,
-
εργοστάσια,
-
γραφεία,
-
κτίρια,
-
μέσα μεταφοράς,
που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων αγαθών και υπηρεσιών.
✅ Άσκηση 14: Γιατί τα χρήματα δεν είναι συντελεστής παραγωγής
Τα χρήματα δεν συμμετέχουν άμεσα στην παραγωγική διαδικασία, αλλά χρησιμοποιούνται για την αγορά των συντελεστών παραγωγής. Δηλαδή, δεν παράγουν από μόνα τους αγαθά ή υπηρεσίες.
✅ Άσκηση 15: Ρόλος επιχειρηματία στην παραγωγή
Ο επιχειρηματίας:
-
Συνδυάζει τους συντελεστές παραγωγής
-
Αναλαμβάνει τον κίνδυνο
-
Λαμβάνει αποφάσεις
-
Στοχεύει στο κέρδος
-
Εισάγει καινοτομίες και οργανώνει την παραγωγή
✅ Άσκηση 16: Ποιος είναι επιχειρηματίας
Σωστή απάντηση: (δ) Ιδιοκτήτης υπεραγοράς (Σούπερ Μάρκετ)
(Διότι αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, ρίσκα και οργανώνει τους συντελεστές παραγωγής)
Σελίδα 49
✅ Άσκηση 17: Κατάταξη σε Συντελεστές Παραγωγής
| Εργασία | Φυσικοί Πόροι | Κεφάλαιο | Επιχειρηματικότητα |
|---|---|---|---|
| γεωργός | ποταμοί | θεριστική μηχανή | ιδιοκτήτης υπεραγοράς |
| γιατρός | λίμνες | αλευρόμυλος | εφοπλιστής |
| εργολάβος | δάση | ηλεκτρογεννήτρια | ξενοδόχος |
| μεταλλωρύχος | θάλασσα | δεξαμενόπλοιο | οινοβιομήχανος |
| ράπτης | ορυκτά | λεωφορείο |
✅ Άσκηση 18 (σελ. 49): Συμπλήρωση Αμοιβών Συντελεστών
| Συντελεστές Παραγωγής | Αμοιβές |
|---|---|
| Εργασία | Μισθός |
| Φυσικοί Πόροι | Πρόσοδος |
| Κεφάλαιο | Τόκος |
| Επιχειρηματικότητα | Κέρδος |
✅ Άσκηση 19: Εκπαίδευση και συντελεστές
(α) Συντελεστές στην Εκπαίδευση:
-
Εργασία: καθηγητές
-
Κεφάλαιο: κτίρια, θρανία, πίνακες
-
Φυσικοί πόροι: γη που χτίζεται το σχολείο
-
Επιχειρηματικότητα: διεύθυνση σχολείου / οργάνωση εκπαιδευτικής διαδικασίας
(β) Τρόποι αύξησης παραγωγικότητας στην εκπαίδευση:
-
Εισαγωγή τεχνολογίας και διαδραστικών μέσων
-
Κατάρτιση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
-
Καλύτερη οργάνωση προγράμματος και διαχείριση χρόνου
✅ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ – Άσκηση 20
🔹 Οριζόντια:
-
Οικοδομικήεργασία
-
Ελεύθερο
-
Κατανομή
-
Ανάγκες
-
Επιχείρηση
-
Τόκος
-
Κόπος
-
Εργασία
-
Αγαθά
-
Οικονομικά
-
Διδασκαλία
-
Υλικά
-
Τελικά
-
Παραγωγικά
🔹 Κάθετα:
-
Φυσικές
2α. Αγαθό
2β. Μισθός -
Βιομηχανία
-
Κέρδος
-
Καθαριότητα
-
Παραγωγή
-
Γεωργικός
-
Καινοτομία
