ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 – ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
1. Οικονομική δραστηριότητα
-
Παραγωγή, διανομή και κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών.
-
Προϋποθέσεις:
-
Καταβάλλεται προσπάθεια (σωματική/πνευματική).
-
Υπάρχει πρόθεση ανταλλάγματος (εισόδημα, χρήμα).
2. Ανάγκες
-
Φυσικές (needs): τροφή, ένδυση, στέγη – αναγκαίες για επιβίωση.
-
Κοινωνικές (wants): πολυτέλειες, πολιτιστικές – δημιουργούνται από τον πολιτισμό.
-
Χαρακτηριστικά: απεριόριστες, αυξανόμενες, επηρεάζονται από μίμηση, διαφήμιση, τεχνολογία.
3. Αγαθά και κατηγορίες
-
Ελεύθερα: δεν απαιτούν προσπάθεια ή κόστος (π.χ. αέρας).
-
Οικονομικά: δημιουργούνται από τον άνθρωπο με κόστος (π.χ. φαγητό).
-
Υλικά / Άυλα: υλική υπόσταση vs υπηρεσίες.
-
Καταναλωτικά / Παραγωγικά: τελική χρήση vs παραγωγή άλλων αγαθών.
4. Στενότητα και οικονομικό πρόβλημα
-
Περιορισμένοι παραγωγικοί πόροι vs απεριόριστες ανάγκες.
-
Η στενότητα = θεμελιώδες οικονομικό πρόβλημα κάθε κοινωνίας.
-
Δεν λύνεται με περισσότερα χρήματα.
5. Επιλογή και κόστος ευκαιρίας
-
Επιλογή σημαίνει θυσία άλλης εναλλακτικής λύσης.
-
Κόστος ευκαιρίας = η αμέσως καλύτερη επιλογή που εγκαταλείπεται.
6. Οικονομική αρχή
-
Μέγιστο αποτέλεσμα με τη μικρότερη δυνατή θυσία.
-
Ισχύει σε προσωπικό, επιχειρηματικό και κρατικό επίπεδο.
7. Οικονομικό κύκλωμα
-
Πραγματική ροή: παραγωγικοί συντελεστές → αγαθά & υπηρεσίες.
-
Χρηματική ροή: εισοδήματα → κατανάλωση → έσοδα επιχειρήσεων.