Η αρχαία Ελλάδα θεωρείται το λίκνο του δυτικού πολιτισμού, ένας κόσμος φιλοσοφίας, τέχνης και επιστήμης. Ωστόσο, κάτω από την επιφάνεια των γνωστών ιστορικών γεγονότων, κρύβεται ένας ολόκληρος κόσμος μυστηρίων που παραμένουν ανεπίλυτα μέχρι σήμερα. Από την ταυτότητα του Ομήρου μέχρι το τέλος ενός από τα Επτά Θαύματα του Κόσμου, αυτά είναι τα 9 πιο συναρπαστικά μυστικά του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
1. Ποιος ήταν πραγματικά ο Όμηρος;
Ο Όμηρος, ο «πατέρας» της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, είναι ίσως ο πιο γνωστός άγνωστος συγγραφέας της ιστορίας. Κάποιοι ακαδημαϊκοί πιστεύουν ότι δεν υπήρξε ποτέ ως ένα πρόσωπο, αλλά ότι τα έργα του είναι αποτέλεσμα μιας μακράς προφορικής παράδοσης. Άλλοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για μια συλλογική δουλειά μιας ομάδας ραψωδών. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ταυτότητα του ανθρώπου που κατέγραψε αυτές τις επικές ιστορίες παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια.
2. Γιατί ο Πλάτωνας δεν ολοκλήρωσε την τριλογία του;
Ο μύθος της Ατλαντίδας προέρχεται αποκλειστικά από τους διαλόγους του Πλάτωνα, «Τίμαιος» και «Κριτίας». Ο φιλόσοφος σκόπευε να δημιουργήσει μια τριλογία, αλλά εγκατέλειψε το έργο στη μέση, αφήνοντας ανεκπλήρωτο τον «Κριτία» και τον τρίτο διάλογο, «Ερμοκράτης». Κανείς δεν γνωρίζει τον λόγο. Ήταν απλώς βαριεστημένος; Ή μήπως δεν ήθελε να συνεχίσει μια αφήγηση που ίσως θεωρούσε επικίνδυνη; Το μυστήριο γύρω από αυτή την απόφαση έχει τροφοδοτήσει αμέτρητες θεωρίες για την Ατλαντίδα.
3. Η τοποθεσία του λαβυρίνθου του Μινώταυρου
Ο μύθος του Μινώταυρου και του λαβυρίνθου είναι ένας από τους πιο διάσημους της ελληνικής μυθολογίας. Το Παλάτι της Κνωσού θεωρείται η πιο πιθανή τοποθεσία, λόγω της αρχιτεκτονικής του πολυπλοκότητας. Ωστόσο, οι ανασκαφές δεν έχουν αποκαλύψει καμία αδιαμφισβήτητη απόδειξη. Πρόσφατες έρευνες σε ένα λατομείο κοντά στη Γόρτυνα της Κρήτης υποδεικνύουν μια νέα, εναλλακτική τοποθεσία, αφήνοντας το μυστήριο της πραγματικής του τοποθεσίας ανοιχτό.
4. Η χαμένη θεωρία της κωμωδίας του Αριστοτέλη
Ενώ το έργο του Αριστοτέλη «Περί Ποιητικής» θεωρείται το θεμέλιο της λογοτεχνικής θεωρίας, υπάρχει ένας θρύλος για την ύπαρξη ενός δεύτερου βιβλίου που αφορούσε την κωμωδία. Παρά το γεγονός ότι το έργο αναφέρεται σε μια λίστα των έργων του φιλοσόφου, δεν έχει βρεθεί ποτέ. Αυτή η «χαμένη» θεωρία έχει αποτελέσει έμπνευση για μυθιστορήματα όπως το «Όνομα του Ρόδου» του Ουμπέρτο Έκο.
5. Το τέλος του αγάλματος του Δία στην Ολυμπία
Ένα από τα Επτά Θαύματα του Κόσμου, το γιγαντιαίο άγαλμα του Δία στην Ολυμπία, εξαφανίστηκε μυστηριωδώς. Κανείς δεν γνωρίζει με σιγουριά τι απέγινε. Η επικρατέστερη θεωρία λέει ότι το μετέφεραν στην Κωνσταντινούπολη, όπου καταστράφηκε από μια μεγάλη πυρκαγιά το 475 μ.Χ. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι πυρπολήθηκε στον ναό του. Το τέλος αυτού του αριστουργήματος της κλασικής γλυπτικής παραμένει άγνωστο.
6. Η αινιγματική ζωή του Πυθαγόρα
Ο Πυθαγόρας έδωσε το όνομά του στο διάσημο Πυθαγόρειο Θεώρημα, αλλά η ζωή του παραμένει περιβεβλημένη από μυστήριο. Οι πηγές για τον θάνατό του είναι αντιφατικές, ενώ για τους θαυμαστές του ήταν ένας άνθρωπος με υπερφυσικά χαρίσματα, για τους δύσπιστους ήταν απλώς ένας αγύρτης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι επηρέασε βαθιά την ανάπτυξη της φιλοσοφίας και των επιστημών.
7. Οι άγνωστοι συγγραφείς της «Αθηναίων Πολιτείας»
Δύο αρχαία κείμενα με τον τίτλο «Αθηναίων Πολιτεία» παραμένουν ανώνυμα. Το παλαιότερο, που αποδόθηκε στον Ξενοφώντα, πιστεύεται τώρα ότι γράφτηκε από τον «Ψευδο-Ξενοφώντα», έναν άγνωστο συγγραφέα. Το μεταγενέστερο έργο, που αποδίδεται στον Αριστοτέλη, αμφισβητείται λόγω του ύφους του που διαφέρει σημαντικά από τα άλλα έργα του. Η ταυτότητα των πραγματικών συγγραφέων παραμένει άλυτο μυστήριο.
8. Ο αληθινός σκοπός του Παρθενώνα
Ο Παρθενώνας είναι το εμβληματικότερο αρχαίο μνημείο. Ωστόσο, πολλά για αυτό παραμένουν άγνωστα. Ο σκοπός του μικρότερου από τους δύο εσωτερικούς θαλάμους δεν έχει διευκρινιστεί ποτέ. Επιπλέον, υπάρχει διαρκής συζήτηση για το τι ακριβώς απεικονίζει η τοιχογραφία του εσωτερικού του. Κάποιοι πιστεύουν ότι απεικονίζει τους ανθρώπους που βοήθησαν στην ανέγερσή του, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία.
9. Τα μυστικά των Ελευσίνιων Μυστηρίων
Τα Ελευσίνια Μυστήρια ήταν μια μυστική θρησκευτική λατρεία, τόσο μυστική που η λέξη «μυστήριο» προέρχεται από το όνομά τους. Οι τελετουργίες της ήταν τόσο καλά κρυμμένες, που λίγα είναι γνωστά σήμερα για αυτές. Οι μύστες ορκίζονταν να κρατήσουν μυστικά όσα βίωναν, με τη φήμη ότι όποιος αποκάλυπτε την αλήθεια δολοφονούνταν. Αυτή η μυστικότητα έχει διατηρήσει άθικτο τον γρίφο γύρω από τα μυστήρια.