Η ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι τον Αύγουστο του 1945 δεν σήμανε μόνο το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν η επίδειξη ισχύος των ΗΠΑ προς την Σοβιετική Ένωση και η αρχή του Ψυχρού Πολέμου.
Ενώ οι ΗΠΑ «έσωσαν» την Ιαπωνία από την κομμουνιστική επιρροή, το πρώτο «θερμό» μέτωπο του νέου πολέμου άνοιξε στη γειτονική Κορέα. Η χώρα διχοτομήθηκε στον 38ο παράλληλο, γεννώντας τη φιλοκομμουνιστική Βόρεια Κορέα και τη φιλοαμερικανική Νότια Κορέα.
Στις 25 Ιουνίου 1950, η Βόρεια Κορέα εισέβαλε στον Νότο, πυροδοτώντας μια σύγκρουση που απείλησε να φέρει τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα σε αυτό το παγκόσμιο δράμα, η Ελλάδα έστειλε τους δικούς της στρατιώτες.
Ο διπλωματικός ελιγμός του Τρούμαν και η ελληνική αποστολή
Ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρι Τρούμαν, απέφυγε την πυρηνική κλιμάκωση και επέλεξε τον διπλωματικό δρόμο. Εκμεταλλευόμενος την απουσία ΕΣΣΔ/Κίνας, πέτυχε την ομόφωνη καταδίκη της Βόρειας Κορέας στον ΟΗΕ και την αποστολή στρατευμάτων υπό τη σημαία του Οργανισμού.
Παρότι η συντριπτική πλειονότητα των στρατευμάτων ήταν Αμερικανοί, χώρες-μέλη κλήθηκαν να «βάλουν ένα λιθαράκι». Η Ελλάδα, θέλοντας να ανταποδώσει τη βοήθεια της Δύσης στον δικό της Εμφύλιο, ανταποκρίθηκε:
- Αποστολή: Η Ελλάδα έστειλε ένα Τάγμα Πεζικού και ένα Σμήνος Αεροπορίας, συνολικά περίπου 2.000 άνδρες.
- Ταξίδι: Οι Έλληνες στρατιώτες, πολλοί εκ των οποίων εθελοντές, επιβιβάστηκαν στο οπλιταγωγό «Τζένεραλ Χαν» και έφτασαν στο λιμάνι της Πουσάν μετά από 24 ημέρες.
Η Θυσία των 187: Μάχες και Απώλειες
Στον τριετή πόλεμο (1950-1953), ο Ελληνικός στρατός πολέμησε ηρωικά, πληρώνοντας βαρύ τίμημα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι απώλειες ήταν:
- 187 νεκροί
- 614 τραυματίες
Οι πεσόντες ενταφιάστηκαν προσωρινά στο νεκροταφείο της Πουσάν. Η γενναιότητα των Ελλήνων μαχητών αναγνωρίστηκε ιδιαίτερα για τη συμμετοχή τους στη «στρατηγικά σημαντική μάχη του Λόφου 381».
Η συνθηκολόγηση και η επιστροφή
Ο πόλεμος έληξε με συνθηκολόγηση τον Ιούλιο του 1953, αφού προηγουμένως οι κινεζικές δυνάμεις είχαν καταλάβει προσωρινά τη Σεούλ, αναζωπυρώνοντας την απειλή πυρηνικών όπλων (ο Στρατηγός Μακ Άρθουρ ζητούσε τη χρήση τους). Τελικά, η λογική επικράτησε, η Σεούλ ανακαταλήφθηκε και τα στρατεύματα επέστρεψαν στις αρχικές τους θέσεις.
Η Κορέα διχοτομήθηκε εκ νέου κοντά στον 38ο παράλληλο, σαν να μην έγινε ποτέ ο πόλεμος, έχοντας στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 1 εκατομμύριο ανθρώπους.
Οι Έλληνες στρατιώτες επέστρεψαν στην πατρίδα στις 4 Μαρτίου 1955. Στην πλατεία Κοραή, η επίσημη τελετή υποδοχής επισκιάστηκε από τις τραγικές φιγούρες των μαυροντυμένων μητέρων που υποδέχονταν τα οστά των ηρώων τους. Τα φέρετρα μεταφέρθηκαν στα νεκροταφεία Κοκκινιάς και Αθηνών.
Η Νότια Κορέα ποτέ δεν ξέχασε τη θυσία. Κοντά στη Σεούλ έχει στηθεί μνημείο για τους Έλληνες πεσόντες, ενώ οι Κορεάτες ηγέτες έχουν επανειλημμένα εξάρει τη γενναιότητα των Ελλήνων, τονίζοντας: «Η Κορέα δεν θα ξεχάσει ποτέ τους γενναίους Έλληνες πολεμιστές που αγωνίσθηκαν για την υπεράσπιση της ελευθερίας τους».
