Η ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συχνά παρουσιάζεται μέσα από μια μάσκα μεγαλοπρέπειας. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν ένα καθεστώς που βασιζόταν στον φόβο, την άγνοια και την απόλυτη διαφθορά. Το να είσαι αξιωματούχος σήμαινε ότι ζούσες με το κεφάλι σου «κάτω από τον μπράτσο», καθώς ένα λάθος ή μια παρεξήγηση αρκούσε για να σε οδηγήσει στον δήμιο.
Η φρικτή άνοδος και η αποτρόπαιη πτώση του Αχμέτ Πασά, γνωστού ως «1000 Κομμάτια», αποτελούν τον πιο χαρακτηριστικό καθρέφτη αυτής της οθωμανικής μιζέριας.
Η άνοδος του διεφθαρμένου Βεζίρη από τον «τρελό» Σουλτάνο Ιμπραήμ
Ο Αχμέτ Πασάς δεν ήταν ευγενής ούτε μορφωμένος. Ήταν γιος ενός απλού σπαχή (στρατιώτη), με μοναδικό προσόν την ικανότητα να γράφει καθαρά. Στο σάπιο οθωμανικό σύστημα, αυτό ήταν αρκετό. Ανέβηκε τα σκαλιά της εξουσίας χρησιμοποιώντας ως κύριο εργαλείο τη δωροδοκία, καθώς η αξιοκρατία ήταν ανύπαρκτη.
Η ευκαιρία του δόθηκε όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Σουλτάνος Ιμπραήμ (1640), ο οποίος έμεινε στην ιστορία ως ο «Τρελός Ιμπραήμ». Ο μονάρχης ήταν βυθισμένος στη λαγνεία, τις δεισιδαιμονίες και τις τυραννικές αποφάσεις, παραδίδοντας τη μοίρα της τεράστιας αυτοκρατορίας στην παραλογισμό.
Ο Αχμέτ Πασάς εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση:
- Αγορά εξουσίας: Δωροδόκησε τον Σουλτάνο με πλούσια δώρα και εξαγόρασε τον τίτλο του Μεγάλου Βεζίρη.
- Γάμος συμφέροντος: Παντρεύτηκε τη μόλις δίχρονη κόρη του Σουλτάνου, μπαίνοντας έτσι στη δυναστεία και εξασφαλίζοντας την ισχύ του.
- Κάλυψη αποτυχιών: Όταν η Βενετία συνέτριψε τον οθωμανικό στόλο, ο Αχμέτ έκρυψε την αλήθεια από τον Σουλτάνο, φυλακίζοντας μάλιστα τους στρατηγούς που μίλησαν ανοιχτά.
Ο φόρος ζυμπελινού: Το αποκορύφωμα της άγνοιας και της απληστίας
Η διαφθορά επί Αχμέτ Πασά έφτασε σε ντροπιαστικό επίπεδο:
- Πώληση αξιωμάτων: Πουλούσε δημόσια αξιώματα στον πλειοδότη.
- Μαζικές σφαγές: Ο Σουλτάνος, επηρεασμένος από δεισιδαιμονίες, διέταζε σφαγές (όπως μαζικές δολοφονίες παλλακίδων).
- Ο φόρος ζυμπελινού: Μία παλλακίδα έπεισε τον Ιμπραήμ ότι θα γινόταν αθάνατος αν οι τοίχοι του παλατιού καλύπτονταν με γούνες ζυμπελινού (σαμούρι). Ο Αχμέτ Πασάς αμέσως επέβαλε έναν ειδικό φόρο ζυμπελινού στον ήδη εξαθλιωμένο λαό. Το παλάτι καλύφθηκε με χιλιάδες γούνες, ενώ ο φόρος συνεχίστηκε για χρόνια, αφαιρώντας και τα τελευταία χρήματα από τους πολίτες για χάρη μιας δεισιδαιμονίας.
Η φρικτή τελετή θανάτου και ο κανιβαλισμός στην πλατεία
Η απληστία και η διαφθορά οδήγησαν τελικά σε εξέγερση τους Γενίτσαρους, οι οποίοι δεν πληρώνονταν.
- Η εξέγερση: Οι Γενίτσαροι αναποδογύρισαν τα καζάνια τους στο τέμενος Φατίχ, ζητώντας το κεφάλι του Βεζίρη. Η εξέγερση εξαπλώθηκε, ο Σουλτάνος εκθρονίστηκε και ο Αχμέτ Πασάς προσπάθησε να κρυφτεί.
- Η προδοσία: Κανείς δεν τόλμησε να τον βοηθήσει. Οι ίδιοι του οι συνεργάτες τον πρόδωσαν, καθώς στην Κωνσταντινούπολη φιλία σήμαινε μόνο όσο διατηρούσες τη δύναμη.
- Η εκτέλεση: Ο Αχμέτ Πασάς εκτελέστηκε με φετφά (θρησκευτική εντολή).
Εκεί θα μπορούσε να τελειώσει η ιστορία, όμως η άγνοια της κοινωνίας μετέτρεψε το τέλος του σε μακάβριο θρίλερ. Το πτώμα του μεταφέρθηκε στην πλατεία Σουλτανάχμετ. Εκεί, μπροστά στο πλήθος:
- Τεμαχισμός: Γενίτσαροι αγάδες άρχισαν να τεμαχίζουν το σώμα.
- Κανιβαλισμός/Δεισιδαιμονία: Το πλήθος, βυθισμένο στη δεισιδαιμονία, πίστευε ότι το ανθρώπινο λίπος θεράπευε τους ρευματισμούς.
- Εμπόριο σάρκας: Οι Αγάδες πούλησαν τα μέλη του σώματος του Πασά ως «φάρμακο». Άνδρες και γυναίκες ποδοπατούνταν για ένα κομμάτι, άλλοι το έβρασαν και ήπιαν τον ζωμό, και άλλοι το άλειψαν στα σώματά τους. Η ιστορία του Αχμέτ Πασά, που τελικά πωλήθηκε σε «χίλια κομμάτια», αποτελεί τον πιο σκληρό καθρέφτη της βαρβαρότητας και της κοινωνικής καθυστέρησης στην οποία ήταν βυθισμένη η Οθωμανική Αυτοκρατορία, την ώρα που στην Ευρώπη ανθούσαν η επιστήμη και ο ορθός λόγος.
.jpg)