.jpg)
🤯 Πόσο ανοιχτόμυαλοι ήταν πραγματικά οι αρχαίοι Έλληνες;
Η αρχαία Ελλάδα αποτελεί το λίκνο του δυτικού πολιτισμού, της φιλοσοφίας και της δημοκρατίας. Ωστόσο, οι αντιλήψεις και οι πρακτικές των αρχαίων Ελλήνων γύρω από τη σεξουαλικότητα διαφέρουν ριζικά από τις σύγχρονες, όντας ταυτόχρονα βαθιά ριζωμένες στον κοινωνικό και θρησκευτικό τους ιστό.
Σε μια κοινωνία όπου η σεξουαλική απελευθέρωση συνυπήρχε με αυστηρούς κανόνες, η σεξουαλική ζωή δεν ήταν απλώς ιδιωτικό ζήτημα, αλλά μια δημόσια πράξη με νομικές, κοινωνικές και θρησκευτικές προεκτάσεις.
💰 Η θεσμοθετημένη και φορολογημένη πορνεία: Ο ρόλος του Σόλωνα
Μία από τις πιο ασυνήθιστες πρακτικές για τα σημερινά δεδομένα είναι η θεσμοθέτηση και φορολόγηση της πορνείας από το κράτος.
- Δημόσιοι οίκοι ανοχής: Ο νομοθέτης Σόλων είχε καθορίσει τις τιμές στους κρατικούς οίκους ανοχής της Αθήνας. Τα έσοδα αυτά χρησιμοποιήθηκαν μάλιστα για την κατασκευή ναού αφιερωμένου στην Αφροδίτη.
Πόρνες, παλλακίδες και εταίρες: Υπήρχαν διαφορετικά «επίπεδα» εκδιδόμενων γυναικών:
- Πόρνες: Ήταν συνήθως περιπλανώμενες ή εργάζονταν στους δημόσιους οίκους, προσφέροντας φθηνές υπηρεσίες.
- Παλλακίδες: Ήταν ερωμένες και δούλες μαζί, μια ακριβότερη σχέση που αποτελούσε προνόμιο των πλουσίων.
- Εταίρες: Βρίσκονταν στην ανώτερη βαθμίδα. Ήταν μορφωμένες γυναίκες και συνοδοί που μπορούσαν να συμμετάσχουν ισότιμα στα ανδρικά συμπόσια (όπου οι έντιμες σύζυγοι απαγορεύονταν). Διάσημο παράδειγμα ήταν η Ασπασία, σύντροφος του Περικλή.
⚖️ Μοιχεία vs. Βιασμός: Η ιδιοκτησία της γυναίκας
Η νομική αντιμετώπιση της σεξουαλικής επαφής ήταν εξαιρετικά παράξενη:
- Η βαρύτητα της μοιχείας: Η αποπλάνηση της συζύγου κάποιου άλλου θεωρούνταν συχνά χειρότερη και από τον βιασμό. Αυτό συνέβαινε επειδή η γυναίκα θεωρούνταν ιδιοκτησία του άντρα της. Η μοιχεία ήταν, με άλλα λόγια, μια μορφή κλοπής ή προσβολής της τιμής του συζύγου.
- Οι κυρώσεις: Ένας σύζυγος που έπιανε τον μοιχό μπορούσε να του επιβάλει οποιαδήποτε τιμωρία, από δημόσιο εξευτελισμό (όπως η ραφανίδωση) έως και θάνατο.
- Ο βιασμός: Ο βιασμός θεωρούνταν ανήθικος, αλλά αν το θύμα ήταν ανύπαντρη γυναίκα ή δούλη, δεν θεωρούνταν τόσο σοβαρό έγκλημα όσο η μοιχεία. Αυτή η αντιφατική στάση αντανακλάται και στη μυθολογία, όπου η σεξουαλική επίθεση από θεούς σε θνητές ήταν συχνό φαινόμενο.
🧘♂️ Ομοφυλοφιλία και παιδεραστία: Έρωτας, εκπαίδευση και χιούμορ
Οι σεξουαλικές πρακτικές στην αρχαία Ελλάδα ήταν πολύ πιο ρευστοί από τις σημερινές δυτικές αντιλήψεις.
- Παιδεραστία: Στην Αθήνα, η σχέση εραστού-ερωμένου (παιδεραστία) ήταν μια κοινωνικά αποδεκτή πρακτική, κυρίως ως μέσο εκπαίδευσης και πνευματικής μύησης του νεαρού άνδρα από τον μεγαλύτερο. Σκοπός ήταν η μετάδοση της αρετής, αν και η σεξουαλική σχέση ήταν μέρος της διαδικασίας (υπό συγκεκριμένους κανόνες).
- Ομοφυλοφιλία: Σε ορισμένες πόλεις-κράτη, όπως στην Ηλεία ή τη Θήβα, οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις ήταν πολύ πιο διαδεδομένες και φυσιολογικές.
- Αρχαίο χιούμορ: Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν επίσης έντονη αίσθηση του χιούμορ γύρω από το σεξ. Είχαν βρεθεί αγγεία με γελοίες πορνογραφικές αναπαραστάσεις, όπως η διάσημη απεικόνιση γυναίκας που φροντίζει ένα χωράφι γεμάτο από φαλλούς, δείχνοντας την ανεπιτήδευτη στάση τους απέναντι στην αναπαραγωγή και τη σεξουαλική πράξη.
Συνολικά, η σεξουαλικότητα στην αρχαία Ελλάδα ήταν ένας «αξεδιάλυτος κόμπος» αντιφάσεων: νόμιμη πορνεία, θανατική ποινή για τη μοιχεία και θεσμοθετημένος ομοφυλοφιλικός έρωτας στο πλαίσιο της εκπαίδευσης. Η κοινωνία αυτή, αν και πρωτοπόρος, σκεφτόταν και ενεργούσε με ένα σύνθετο δίκτυο πρακτικών που ξεπερνούν κατά πολύ την απλοϊκή μας κατανόηση.