Ο Χίτλερ, ο πιο αιματοβαμμένος εγκληματίας της ανθρώπινης ιστορίας, έφερε τον θάνατο σε 65 εκατομμύρια ανθρώπους, αφήνοντας πίσω του μια κληρονομιά καταστροφής και ανείπωτου κακού. Ποιος, όμως, ήταν στα αλήθεια ο Αδόλφος Χίτλερ; Μάθετε για τη ζωή του από τα ταπεινά και άστεγα χρόνια στη Βιέννη μέχρι την ανάληψη της απόλυτης εξουσίας και τον ρόλο του ως αρχιτέκτονα του Ολοκαυτώματος και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
1. Τα πρώτα χρόνια: Σπουδές, τέχνη και τραύματα
Η γέννηση και η σχολική ζωή
- Γέννηση: Ο Αδόλφος Χίτλερ γεννήθηκε στις 20 Απριλίου 1889 στο Μπράουναου αμ Ιν (Braunau am Inn) της Άνω Αυστρίας.
- Πολύπλοκη σχέση: Ενώ μισούσε τον αυταρχικό πατέρα του, Αλόις Χίτλερ (Alois Hitler), ο οποίος τον χτυπούσε επειδή προτιμούσε τη ζωγραφική από το να γίνει δημόσιος υπάλληλος, λάτρευε τη μητέρα του, Κλάρα Χίτλερ (Klara Hitler).
- Αποτυχία: Ήταν κακός μαθητής γενικά και εγκατέλειψε το σχολείο χωρίς προσόντα. Ωστόσο, αναγνωριζόταν ως ένας φυσικός ηγέτης στα παιχνίδια του με τους φίλους του.
Η Βιέννη και η απόρριψη
- Η φιλοδοξία: Μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1903, ο Χίτλερ αποφάσισε να γίνει ζωγράφος. Το 1907 μετακόμισε στη Βιέννη και έδωσε εξετάσεις στην Ακαδημία Καλών Τεχνών.
- Τα τραύματα: Απορρίφθηκε δύο φορές λόγω έλλειψης πρωτοτυπίας. Ο ίδιος χαρακτήρισε αυτή την απόρριψη ως τη χειρότερη στιγμή της ζωής του, ντρεπόμενος τόσο που δεν μίλησε ποτέ για αυτήν.
- Πένθος και υπόσχεση: Ο θάνατος της μητέρας του από καρκίνο το 1907 τον συνέτριψε. Ένιωθε βαθιά ευγνωμοσύνη στον θεράποντα ιατρό της, τον Εβραίο Δρ. Μπλοχ (Dr. Bloch), και αργότερα, ως Φύρερ, τον χαρακτήρισε «Ευγενή Εβραίο» και του έσωσε τη ζωή, επιτρέποντάς του να διαφύγει στις ΗΠΑ.
Τα χρόνια της αστεγίας
- Περιθώριο: Μέχρι το 1909, εξαντλώντας τα χρήματα που του άφησε η μητέρα του, έμεινε άστεγος, κοιμόταν σε παγκάκια και σε ξενώνες αστέγων.
- Η οργή: Επιβίωνε πουλώντας ζωγραφιές από καρτ ποστάλ. Η οργή του για την «ελίτ» που αδυνατούσε να αναγνωρίσει τη «ιδιοφυΐα» του άρχισε να κλιμακώνεται.
2. Η πολιτική άνοδος και ο αντισημιτισμός
Ο πόλεμος ως λύτρωση
- Εθελοντής: Την 1η Αυγούστου 1914, με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Χίτλερ, αν και Αυστριακός, κατατάχθηκε εθελοντικά στον Γερμανικό Στρατό, βλέποντας τη σύγκρουση ως μια ευκαιρία να αποκτήσει ταυτότητα και σκοπό.
- Στρατιωτική διαδρομή: Υπηρέτησε ως διαβιβαστής και, αντικειμενικά, ήταν ένας πολύ καλός στρατιώτης. Τιμήθηκε με τον Σιδηρό Σταυρό 2ης Τάξεως το 1914, την πρώτη κοινωνική διάκριση που είχε λάβει ποτέ.
- Η προδοσία: Η ήττα της Γερμανίας το 1918 ήταν για εκείνον μια απόλυτη τραγωδία. Υιοθέτησε την πεποίθηση—κοινή σε πολλούς Γερμανούς—ότι η ήττα προκλήθηκε από «εσωτερικούς εχθρούς», με τους Εβραίους να θεωρούνται ο τέλειος αποδιοπομπαίος τράγος.
Η γέννηση του ναζιστή ηγέτη
- Προπαγανδιστής: Το 1919, ο στρατός τον προσέλαβε ως πράκτορα προπαγάνδας για να διαδίδει εθνικιστική ιδεολογία στα στρατεύματα.
- Η ρίζα του κακού: Τον Αύγουστο του 1919, το μίσος του για τους Εβραίους είχε γίνει εμμονή, όπως αποδεικνύεται στην πρώτη του αντισημιτική επιστολή, όπου ανέφερε ότι ο στόχος πρέπει να είναι η απομάκρυνση των Εβραίων.
- Το κόμμα: Τον Σεπτέμβριο του 1919, εντάχθηκε στο Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (DAP), μια ακροδεξιά, υπερεθνικιστική και αντισημιτική ομάδα. Λίγο αργότερα, μετονομάστηκε σε Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (NSDAP).
- Ρήτορας: Ο Χίτλερ αναδείχθηκε σε αστέρι ρήτορα του κόμματος. Δούλευε τις ομιλίες του με ακρίβεια επαγγελματία ηθοποιού, εστιάζοντας στις χειρονομίες, τις εντάσεις και τον ρυθμό, εκφράζοντας όσα πολλοί Γερμανοί ήθελαν να ακούσουν: ακύρωση της Συνθήκης των Βερσαλλιών και ενοχοποίηση των Εβραίων για την οικονομική κακοδαιμονία.
- Ο ηγέτης: Η δημοτικότητα οδήγησε τον πρώην άστεγο να γίνει ηγέτης του Ναζιστικού Κόμματος το 1921.
3. Ο δρόμος προς την εξουσία
Το πραξικόπημα και η φυλακή
- Ομάδα κρούσης: Το 1922, το κόμμα δημιούργησε την παραστρατιωτική οργάνωση SA (Sturmabteilung) ή Τμήμα Εφόδου, αποτελούμενη κυρίως από πρώην στρατιώτες, για την προστασία και την πάταξη των πολιτικών αντιπάλων.
- Το πραξικόπημα της μπυραρίας: Στις 8 Νοεμβρίου 1923, εμπνευσμένος από την Πορεία του Μουσολίνι στη Ρώμη, ο Χίτλερ προσπάθησε να καταλάβει την εξουσία στο Μόναχο. Το πραξικόπημα απέτυχε και ο Χίτλερ συνελήφθη.
- Η προπαγάνδα: Στη δίκη του για προδοσία, ο Χίτλερ χρησιμοποίησε το δικαστήριο ως προπαγανδιστική πλατφόρμα, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως σωτήρα της πατρίδας, κερδίζοντας αναγνώριση σε όλη τη Γερμανία.
- Mein Kampf (Ο Αγών μου): Καταδικασμένος σε 5 χρόνια φυλάκισης στο Λάντσμπεργκ, εξέτισε μόνο 13 μήνες. Στις «ευχάριστες» συνθήκες της φυλακής, έγραψε το «Ο Αγών μου», μια μυθοπλαστική αυτοβιογραφία και πολιτικό μανιφέστο, όπου διακήρυττε την υπεροχή της Άριας φυλής και την ανάγκη εξάλειψης των Εβραίων.
Η κατάκτηση μέσω της Δημοκρατίας
- Νέα στρατηγική: Μετά την αποφυλάκισή του, ο Χίτλερ αποφάσισε να κατακτήσει τη Γερμανία χρησιμοποιώντας τη δημοκρατική διαδικασία ως μέσο.
- Οικονομική στήριξη: Η οικονομική κρίση του Μεγάλου Κραχ του 1929 και η επακόλουθη ανεργία 7 εκατομμυρίων Γερμανών διοχέτευσαν τη λαϊκή πικρία προς το Ναζιστικό Κόμμα. Με τη στήριξη μεγάλων γερμανικών περιουσιών, ο Χίτλερ οργάνωσε μαζικές προεκλογικές εκστρατείες.
- Καγκελάριος: Στις 30 Ιανουαρίου 1933, ο Αδόλφος Χίτλερ ανακηρύχθηκε Καγκελάριος της Γερμανίας.
4. Η δικτατορία και ο πόλεμος
Η εδραίωση της εξουσίας
- Η φωτιά του Ράιχσταγκ: Στις 28 Φεβρουαρίου 1933, χρησιμοποίησε τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ (γερμανικό κοινοβούλιο) ως πρόφαση για να εξαλείψει τους κομμουνιστές και να επιβάλει διάταγμα που ανέστειλε τις βασικές πολιτικές ελευθερίες.
- Απόλυτη εξουσία: Στις 24 Μαρτίου 1933, ψηφίστηκε ο Εξουσιοδοτικός Νόμος, ο οποίος του επέτρεψε να θεσπίζει νόμους για τέσσερα χρόνια χωρίς τη συμμετοχή του Κοινοβουλίου, εγκαθιδρύοντας ένα ολοκληρωτικό καθεστώς.
- Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών: Για να κερδίσει την υποστήριξη του παραδοσιακού Στρατού (ο οποίος αντιπαθούσε την SA), ο Χίτλερ οργάνωσε την εκτέλεση των ηγετών της SA—συμπεριλαμβανομένου του στενού του συνεργάτη Ερνστ Ρεμ—στη «Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών» (30 Ιουνίου 1934).
- Φύρερ: Με τον θάνατο του Προέδρου του Ράιχ, Πάουλ φον Χίντενμπουργκ, τον επόμενο μήνα, ο Χίτλερ ανέλαβε και τις αρμοδιότητες του Προέδρου, αποκτώντας την απόλυτη εξουσία ως Φύρερ και επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων.
Το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου
- Αναζωογόνηση: Ο Χίτλερ ξεκίνησε μαζικά δημόσια έργα και επαναεξοπλισμό της Γερμανίας, παραβιάζοντας τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, με απώτερο στόχο τον πόλεμο.
- Επεκτατισμός: Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας (Anschluss) το 1938, απέσπασε τη Σουδητία από την Τσεχοσλοβακία με τη Συμφωνία του Μονάχου (1938), ένα γεγονός που αργότερα ο ίδιος παραδέχτηκε ότι του στέρησε τον πόλεμο που ήθελε να ξεκινήσει εκείνη τη στιγμή.
- Εισβολή στην Πολωνία: Την 1η Σεπτεμβρίου 1939, ο Χίτλερ εισέβαλε στην Πολωνία, ξεκινώντας τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ολοκαύτωμα και τέλος
- Η τελική λύση: Η εισβολή στην ΕΣΣΔ το 1941, μια εκστρατεία που ο Χίτλερ νόμιζε ότι θα τελείωνε σε λίγες εβδομάδες, απέτυχε. Η αποτυχία αυτή οδήγησε στην αλλαγή του σχεδίου: από την απέλαση, ο Χίτλερ κατέληξε στην οριστική «Τελική Λύση».
- Η σύσκεψη της Βάνζεε: Στις 20 Ιανουαρίου 1942, στη Σύσκεψη της Βάνζεε (Wannsee), επισφραγίστηκε η μοίρα 11 εκατομμυρίων Εβραίων με τη συστηματική εξόντωση σε στρατόπεδα θανάτου, όπως το Άουσβιτς. Ο Χίτλερ ποτέ δεν επισκέφτηκε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
- Το τέλος: Καθώς οι Σοβιετικοί πλησίαζαν το Βερολίνο, ο Χίτλερ, κρυμμένος στο Καταφύγιο του Φύρερ (Führerbunker), παντρεύτηκε την επί χρόνια ερωμένη του, Εύα Μπράουν (Eva Braun).
- Αυτοκτονία: Στις 30 Απριλίου 1945, ο Αδόλφος Χίτλερ αυτοκτόνησε στο γραφείο του. Τα λείψανά του αποτεφρώθηκαν και τελικά διασκορπίστηκαν, με μόνο τα δόντια του να παραμένουν στη Μόσχα .