Ο Peter Leyden, αναλυτής τεχνολογίας με εμπειρία από τα πρώτα χρόνια του περιοδικού Wired, υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε σε μια εξαιρετική στιγμή της Ιστορίας — ένα σημείο όπου τρεις ιστορικής σημασίας, επαναστατικές τεχνολογίες αρχίζουν να κλιμακώνονται, ενώ ο κόσμος βιώνει μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές.
Κατά τον Leyden, η ιστορία χαρακτηρίζεται από κύκλους περίπου 80 ετών, όπου η κοινωνία φτάνει σε ένα κομβικό σημείο ακραίας πόλωσης, ακολουθούμενη από μια έκρηξη καινοτομίας και προόδου που διαρκεί περίπου 25 χρόνια. Η τρέχουσα περίοδος, που ξεκινά ουσιαστικά από το 2025, συμπίπτει με τη σύγκλιση τριών μεγάλων τεχνολογικών «σημείων καμπής»:
1. Η εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ)
Η άφιξη της Generative AI με το λανσάρισμα του Chat GPT 3.5 τον Νοέμβριο του 2022 σηματοδοτεί την έναρξη της «Εποχής της ΤΝ».
Αυτή η τεχνολογία αποτελεί ένα θεμελιώδες, αλλαγής παιχνιδιού βήμα στις ικανότητές μας. Όπως η ατμομηχανή ενίσχυσε τη φυσική μας δύναμη, η ΤΝ θα ενισχύσει τις νοητικές μας δυνάμεις σε εκρηκτικό βαθμό, δημιουργώντας έναν κόσμο με πρωτοφανή ευημερία και ευκαιρίες.
2. Άφθονη καθαρή ενέργεια
Η ενέργεια για πρώτη φορά δεν είναι πλέον εμπόρευμα (όπως το πετρέλαιο ή ο άνθρακας), αλλά τεχνολογία. Αυτό έχει δύο κρίσιμες συνέπειες:
- Συνεχής μείωση κόστους: Επειδή είναι τεχνολογία (π.χ. ηλιακά πάνελ, μπαταρίες λιθίου), ο διπλασιασμός της παραγωγής οδηγεί σε πτώση κόστους κατά 20%, ένα φαινόμενο που θα συνεχιστεί.
- Ηλεκτρικά οχήματα: Η τεχνολογία μπαταριών (όπως οι μπαταρίες στερεού τύπου) βρίσκεται επίσης στην αρχή της μείωσης του κόστους, καθιστώντας τα ηλεκτρικά οχήματα ολοένα και πιο προσιτά.
Το αποτέλεσμα αυτής της πορείας είναι η διαθεσιμότητα άφθονης, φθηνής και καθαρής ενέργειας.
3. Η επανάσταση της Βιοτεχνολογίας
Την ίδια περίοδο που εμφανίστηκε η Generative AI, σημειώθηκε μια μεγάλη ανακάλυψη στη βιοτεχνολογία: το CRISPR, το οποίο επιτρέπει την εύκολη και φθηνή επεξεργασία του γονιδιώματος οποιουδήποτε ζωντανού οργανισμού.
Ο Leyden αναφέρει χαρακτηριστικά παραδείγματα:
- Γονιδιωματική ανάλυση: Το κόστος της ανάλυσης του ανθρώπινου γονιδιώματος έχει πέσει από 3 δισεκατομμύρια δολάρια και 15 χρόνια εργασίας (το 2003) σε μόλις 100 δολάρια σήμερα.
- Τεχνητό κρέας: Η δυνατότητα να καλλιεργείται πραγματικό κρέας σε δεξαμενή από κύτταρα αγελάδας — όχι φυτικό υποκατάστατο — είναι πλέον εφικτή.
Η μετάβαση σε έναν νέο πολιτισμό
Η σύγκλιση αυτών των τριών τεχνολογιών δεν αφορά μόνο τις επιμέρους εφευρέσεις. Ο Leyden υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε στις αρχές της οικοδόμησης ενός νέου πολιτισμού του 21ου αιώνα. Αυτές οι τεχνολογίες θα αποτελέσουν τη βάση για:
- Μετάβαση από τον χρηματοοικονομικό στον αειφόρο καπιταλισμό: Ένα οικονομικό σύστημα που θα λειτουργεί για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.
- Μετάβαση από την αντιπροσωπευτική στην ψηφιακή δημοκρατία: Νέες μορφές διακυβέρνησης.
- Μετάβαση από τα έθνη-κράτη στην παγκόσμια διακυβέρνηση: Ένα σύστημα που θα συντονίζει τα 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους του πλανήτη.
Η πρόκληση για τον κόσμο είναι να αντιμετωπίσει την παρούσα πολιτική και κοινωνική ένταση, ακριβώς όπως έκανε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ώστε να επιτρέψει να ανθίσει η επόμενη εικοσιπενταετία ιστορικής ανανέωσης.