Ο Γεώργιος Α' (1845-1913), Δανός πρίγκιπας που έγινε βασιλιάς της Ελλάδας το 1863, υπήρξε ο μακροβιότερος μονάρχης της χώρας. Η βασιλεία του συνέβαλε στην εδαφική επέκταση και στον εκσυγχρονισμό της πολιτικής ζωής. Ωστόσο, η ζωή του έλαβε τέλος με έναν από τους πιο σκοτεινούς και ανεξιχνίαστους φόνους της νεότερης ελληνικής ιστορίας, μόλις λίγους μήνες μετά τον θρίαμβο των Βαλκανικών Πολέμων.
1. Η άφιξη στη Θεσσαλονίκη και ο καθημερινός περίπατος
Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης στις 24 Νοεμβρίου 1912, ο 67χρονος Βασιλιάς Γεώργιος Α' εγκαταστάθηκε στην πόλη για να εδραιώσει την ελληνική κυριαρχία (σε μια εποχή που η Θεσσαλονίκη ήταν μεγαλύτερη πληθυσμιακά από την Αθήνα).
- Απροστάτευτος: Συνήθιζε να κάνει καθημερινά περιπάτους χωρίς συνοδεία ή με ελάχιστη προστασία, απαγορεύοντας στους φρουρούς να τον πλησιάζουν σε απόσταση μικρότερη των 40-50 μέτρων.
- Η τελευταία μέρα: Το απόγευμα της 5ης Μαρτίου 1913, ο Βασιλιάς κατέβηκε στην αποβάθρα του Λευκού Πύργου. Συνόδευε τον ο υπασπιστής του, Φραγκούδης, στον οποίο εξέφραζε τη μεγάλη χαρά του για την πρόσφατη πτώση των Ιωαννίνων.
2. Η δολοφονία και το χρονικό του φόνου
Ο Γεώργιος Α' δολοφονήθηκε κατά την επιστροφή του στα ανάκτορα, περνώντας από την περιοχή Κερί Μεϊντάνι, κοντά στο Καφενείο Πασά Λιμάν.
- Η εκτέλεση: Στις 4:00 μ.μ., στη διασταύρωση Πύργων και Αγίας Τριάδος, ο δολοφόνος Αλέξανδρος Σχινάς τον πλησίασε από πίσω και τον πυροβόλησε από απόσταση δύο-τριών βημάτων με ένα μαυροβουνιώτικο περίστροφο.
- Ο θάνατος: Η σφαίρα διαπέρασε την καρδιά του Βασιλιά, ο οποίος βγήκε ένα βογγητό και παραπάτησε. Ο Σχινάς αφοπλίστηκε από τον υπασπιστή Φραγκούδη, ενώ ο τραυματισμένος Γεώργιος μεταφέρθηκε στο Παπάφειο Ίδρυμα, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του.
3. Οι σκοτεινές θεωρίες για τον ηθικό αυτουργό
Η επίσημη εκδοχή ήταν ότι ο δράστης, Αλέξανδρος Σχινάς, ήταν ένας αναρχικός και σχεδόν παράφρων Έλληνας, με κίνητρο την εκδίκηση επειδή ο Βασιλιάς είχε αρνηθεί να του χορηγήσει οικονομική βοήθεια. Ωστόσο, η υπόθεση περιβάλλεται από σκοτεινά σημεία που ενισχύουν άλλες θεωρίες:
| Θεωρία | Βασικά Στοιχεία και Ερωτήματα |
| Αυστριακοί/Γερμανοί Πράκτορες | Ο Γεώργιος ήταν φίλα προσκείμενος στον Βενιζέλο και δεν υποστήριζε τη Γερμανία. Οι Γερμανοί ήθελαν να ανέβει στον θρόνο ο φίλος τους, Κωνσταντίνος (διάδοχος και γιος του Γεωργίου), ο οποίος είχε ανακοινώσει παραίτηση για τον Οκτώβριο του 1913, οπότε η βιασύνη για τη δολοφονία προκαλεί ερωτήματα. |
| Βουλγαρική Συνωμοσία | Φημολογούνταν ότι ο Σχινάς ήταν μίσθαρνο όργανο των Βουλγάρων (Κομιτατζήδων). Η θεωρία ενισχύθηκε από αναφορές για τακτικές επαφές του Σχινά με έναν Βούλγαρο αξιωματικό ονόματι Σινάι, ο οποίος υπηρετούσε σε αυστριακό πολεμικό πλοίο στη Θεσσαλονίκη. |
| Συγκάλυψη από τον Βενιζέλο | Υπήρχαν εικασίες ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιδίωξε να κλείσει την υπόθεση για να μην αποκαλυφθεί ο ρόλος των Αυστριακών, κάτι που θα ήταν καταστροφικό για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας. |
4. Η εξαφάνιση των στοιχείων
Το γεγονός ότι όλα τα στοιχεία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στους ηθικούς αυτουργούς εξαφανίστηκαν καθιστά την υπόθεση σχεδόν αδύνατο να διαλευκανθεί.
- Θάνατος του Σχινά: Ο Σχινάς αυτοκτόνησε πέφτοντας από το παράθυρο του κτιρίου όπου κρατείτο στις 22 Απριλίου, πριν καν ολοκληρωθεί η ανάκριση. Πολλοί υποστηρίζουν ότι εκπαραθυρώθηκε από αστυνομικούς ή εκτελέστηκε σε ερημικό σημείο για να σιγήσει.
- Καταστροφή φακέλων: Οι προανακριτικοί φάκελοι κάηκαν σε πυρκαγιά που ξέσπασε μυστηριωδώς στην καμπίνα του ατμόπλοιου Ελευθερία που τους μετέφερε στον Πειραιά.
- Σιωπή: Ο αυτόπτης μάρτυρας, υπασπιστής Φραγκούδης, στάλθηκε ως στρατιωτικός ακόλουθος στην Ουάσινγκτον και δεν μίλησε ποτέ για την υπόθεση. Επίσης, η Βασίλισσα Όλγα φέρεται να επισκέφτηκε τον Σχινά στο κελί του, αλλά δεν αποκάλυψε ποτέ το περιεχόμενο της συνομιλίας τους.
Ο φόνος του Γεωργίου Α' αφαίρεσε μία εξισορροπητική και μετριοπαθή παρουσία από τον θρόνο, σε μια περίοδο που η πολιτική ζωή της Ελλάδας οδηγούνταν στον Εθνικό Διχασμό.