.jpg)
Η ζωή στην αρχαία Ρώμη, ειδικά στον κόσμο των μονομάχων, ήταν μια ατελείωτη σπείρα βίας και απώλειας. Ενώ οι άνδρες αιχμάλωτοι οδηγούνταν στην άμμο για έναν ένδοξο ή βίαιο θάνατο, οι αιχμάλωτες γυναίκες αντιμετώπιζαν μια μοίρα που συχνά θεωρούνταν χειρότερη από τον δημόσιο θάνατο: την πλήρη απώλεια ταυτότητας.
Οι γυναίκες αυτές δεν οδηγούνταν αμέσως στην αρένα ούτε στην αγορά σκλάβων. Αντ' αυτού, γίνονταν "εργαλεία" μέσα στους στρατώνες των μονομάχων – ένα ιδιωτικό κολαστήριο πειθαρχίας και θανάτου.
Η ψυχολογική εξαφάνιση
Η τύχη των αιχμάλωτων γυναικών καθοριζόταν από τον Λανίστα (τον ιδιοκτήτη και εκπαιδευτή των μονομάχων) με ψυχρή, διοικητική ακρίβεια.
- Η επιλογή για «συντροφιά»: Οι γυναίκες που επιλέγονταν δεν προορίζονταν για το κοινό πορνείο (lupanarees) ή τα ορυχεία θείου. Αντ' αυτού, δίνονταν ως "Kubérnia" (επίσημες σύντροφοι) ή "σύζυγοι στρατώνα" στους Prima Pali – στους πρωταθλητές μονομάχους.
- Το αντάλλαγμα της «ασφάλειας»: Αυτή η "χάρη" δεν ήταν ευσπλαχνία. Ήταν μια επιχειρηματική επένδυση. Ο Λανίστα χρησιμοποιούσε τις γυναίκες ως ψυχολογικά εργαλεία, ως ανθρώπινες ασπίδες, για να διατηρεί τους βίαιους και ασταθείς πρωταθλητές του ικανοποιημένους και επικεντρωμένους στην άμμο, απομακρύνοντας το μυαλό τους από την εξέγερση.
- Η απώλεια ταυτότητας: Οι γυναίκες αυτές μετατρέπονταν σε ζωντανά έπαθλα και ιδιοκτησία ενός μόνο άνδρα. Η τιμή της "ελέους" ήταν η ψυχή τους: έπρεπε να ξεχάσουν την καταγωγή τους και να γίνουν απλώς "περιουσιακά στοιχεία" για τη διαχείριση του ηθικού των μονομάχων.
Η κρυφή αντίσταση: Μια βιβλιοθήκη των χαμένων
Ωστόσο, μέσα στο σκοτάδι των στρατώνων, οι μονομάχοι και οι αιχμάλωτες γυναίκες τους άρχισαν να χτίζουν έναν σιωπηλό, αόρατο κόσμο κάτω από τη μύτη του Λανίστα.
- Το κρησφύγετο: Αρχαιολογικές ανασκαφές, όπως αυτές κάτω από τους στρατώνες μονομάχων στο Carnuntum της Αυστρίας (το 2003), αποκάλυψαν μικρές κρυφές κρύπτες μέσα στους τοίχους. Αυτοί οι χώροι ήταν αρκετά μεγάλοι για να κρύψουν προσωπικά, μη ρωμαϊκά αντικείμενα.
- Το μυστικό καταφύγιο: Ο αιχμάλωτος και ο πρωταθλητής (δεν ήταν πλέον αφέντης και σκλάβος, αλλά συγκρατούμενοι) χρησιμοποιούσαν αυτά τα κρησφύγετα ως βιβλιοθήκες των χαμένων. Εκεί, έκρυβαν μικρά αντικείμενα: ένα σκαλιστό κομμάτι ξύλο, έναν λείο ποταμίσιο βότσαλο, έναν ασημένιο δίσκο.
- Διατήρηση της μνήμης: Αυτά τα αντικείμενα ήταν οι λέξεις τους – ο άφωνος όρκος τους να θυμούνται τα ονόματα, τους θεούς και τις πατρίδες που η Ρώμη προσπαθούσε να εξαλείψει. Η τοποθέτηση του ποταμίσιου βότσαλου δίπλα στον κέλτικο κάπρο ήταν μια σιωπηλή συνωμοσία και μια πράξη αντίστασης.
Η δεύτερη εξαφάνιση
Η τελική πράξη αυτής της φρίκης ήταν η διοικητική διαγραφή.
- Όταν ένας μονομάχος εξαφανιζόταν από τα κατάστιχα (είτε λόγω θανάτου, είτε λόγω εξέγερσης), η γυναίκα που ήταν καταχωρημένη ως "λογιστικό περιουσιακό στοιχείο" του εξαφανιζόταν μαζί του. Δεν καταγραφόταν ούτε πώληση, ούτε θάψιμο.
- Οι υπόγειες κρύπτες, τα κρησφύγετα που χρησίμευαν ως ιερά, σφραγίζονταν και γέμιζαν με χώμα κατά τις επόμενες ανακαινίσεις των στρατώνων. Πάνω τους στρωνόταν ένα νέο πάτωμα από πλακάκια.
Η αιχμάλωτη γυναίκα, που ποτέ δεν είχε όνομα στα ρωμαϊκά αρχεία, υπέστη έναν δεύτερο θάνατο: τη διοικητική, ψυχρή διαγραφή της ύπαρξής της, η οποία θάφτηκε κάτω από στρώματα ασφάλτου και "προόδου". Ο βότσαλος της και η ταυτότητά της παρέμειναν στο απόλυτο σκοτάδι, ένα ψυχρό, σκληρό αντίβαρο στο συντριπτικό βάρος της τελικής σιωπής.