Ο Ντεζιντέριους Έρασμους Ροτεροντάμους (Desiderius Erasmus Roterodamus) (σε παλαιότερη ελλ. βιβλιογραφία Δεσιδέριος Έρασμος του Ρότερδαμ), γνωστός στα ελληνικά ως Έρασμος (28 Οκτωβρίου 1466 ή 1467 ή 1469 – 12 Ιουλίου 1536), ήταν διακεκριμένος Ολλανδός ανθρωπιστής και θεολόγος. Ο Έρασμος ήταν κλασικός λόγιος που έγραψε σε «καθαρή» λατινική γλώσσα.
Γενικά
Αν και ο Έρασμος παρέμεινε Ρωμαιοκαθολικός σε όλη του τη ζωή, άσκησε δριμεία κριτική σε ζητήματα που θεωρούσε ότι αποτελούσαν υπερβολές της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, μέχρι του σημείου να απορρίψει το διορισμό του ως καρδιναλίου όταν του προτάθηκε.
Στο έργο του Πραγματεία στην Προετοιμασία για τον Θάνατο (De preparatione ad mortem) έκανε ξεκάθαρη τη θέση του ότι μόνο η πίστη στην εξιλεωτική θυσία του Ιησού Χριστού αποτελεί εγγύηση για αιώνια ζωή και όχι τα ιερά μυστήρια και οι τελετουργίες της Εκκλησίας. Επίσης, κατέκρινε την εξουσία του κλήρου και τη λατρεία των ιερών λειψάνων.
Εργάστηκε σκληρά στην προετοιμασία μιας νέας έκδοσης της Καινής Διαθήκης στη λατινική και στην ελληνική γλώσσα το 1516, καθώς όπως είπε ο ίδιος, «θα ήθελα να μεταφραστούν τα ιερά βιβλία σε όλες τις γλώσσες». Αν και οι πηγές στις οποίες βασίστηκε για το έργο του ήταν φτωχές και το αποτέλεσμα αντίστοιχα περιείχε ατέλειες, το κείμενο του Εράσμου αποτέλεσε αργότερα τη βάση του κειμένου της Καινής Διαθήκης το οποίο έγινε γνωστό ως Textus Receptus. Καθώς η βάση της Καινής Διαθήκης του δεν ήταν η επίσημη ρωμαιοκαθολική μετάφραση της Αγία Γραφής, η Βουλγάτα, αλλά τα αρχαιότερα και καλύτερα διαθέσιμα χειρόγραφα, αυτό προκάλεσε τις αντιδράσεις της επίσημης Εκκλησίας[1].
Άλλα γνωστά έργα του είναι το Μωρίας Εγκώμιον (Laus stultitiae), το Εγχειρίδιο του Χριστιανού Ιππότη (Institutio principis christiani) και το Περί της Ευγενείας των Παίδων (De civilitate morum puerilium).
Το σπίτι του στο Άντερλεχτ, προάστιο των Βρυξελλών, αποτελεί σήμερα μουσείο.
Παραμομπές
- ↑ «Η Καινή Διαθήκη του Εράσμου, ως κίνηση που έγινε από ένα άτομο και ως πρόκληση για την εξουσία, μπορεί να συγκριθεί για τη γενναιότητά της με τις Ενενήντα Πέντε Θέσεις του Λούθηρου. [...] Ο Έρασμος δεν ήταν προετοιμασμένος για τις επιθέσεις που ακολούθησαν [και] κάτω από πίεση επανέφερε το επονομαζόμενο Ιωάννειο κόμμα των "Τριών Ουράνιων Μαρτύρων" της Πρώτης Επιστολής του Ιωάννη [για το οποίο επέδειξε] τόλμη με τον αρχικό αποκλεισμό του». (E. Gordon Rupp & Philip S. Watson, Luther and Erasmus: Free Will and Salvation (Library of Christian Classics), New ed., Westminster John Knox Press, 1978, σελ. 6)
Βιβλιογραφία
- Καθολική Εγκυκλοπαίδεια: Λήμμα "Desiderius Erasmus", στην αγγλική.
- Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Metropolitan Museum of Art): Ελαιογραφία του Εράσμου.
- Υπεράσπιση του Εράσμου και του Textus Receptus της Καινής Διαθήκης, του Dr. John Cereghin, στην αγγλική.
- La herencia Erasmus: Presente y futuro: Πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών και καθηγητών Εράσμους.
- Κείμενα του Εράσμου, στα αγγλικά και λατινικά.
eBooks
- Έργα του Erasmus στο Project Gutenberg