Τα τελευταία χρόνια η οικονομική κατάσταση της χώρας, έχει εισβάλλει για τα καλά στα σπίτια όλων. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και δεν αφήνουν κανέναν αμέτοχο.
Ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας πολλοί προβληματίζονται για το πώς θα διαχειριστούν την κατάσταση και η αβεβαιότητα αυτή είναι που προκαλεί άγχος. Οι συζητήσεις που γίνονται γύρω από τα θέματα της οικονομίας προκαλούν πολλές φορές εντάσεις μέσα στην οικογένεια.
Πίσω από τις εντάσεις πρέπει να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα που τις προκαλούν. Το άγχος ή η απογοήτευση από την οικονομική κατάσταση κάθε νοικοκυριού είναι μερικά από αυτά και καλό είναι να τα ελέγχουμε προτού γιγαντωθούν και έχει ως συνέπεια τα παιδιά της οικογένειας.
Ανάμεσα στα ζευγάρια είναι συχνό να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις γύρω από τα οικονομικά θέματα. Ο διαφορετικός τρόπος που αντιμετωπίζεται η οικονομική κατάσταση της οικογένειας είναι συχνά αιτία συναισθηματικά φορτισμένων συζητήσεων. Επίσης, το επίπεδο της ανασφάλειας που νιώθει κάθε γονιός μπορεί να είναι διαφορετικό. Τέλος, μπορεί οι σύντροφοι να έχουν διαφορετική πεποίθηση για το χρήμα και την αξία του. Αυτές οι διαφορές μπορεί σε άλλες εποχές να μην ήταν αιτία εντάσεων, ωστόσο στην σύγχρονη πραγματικότητα είναι μάλλον η καθημερινότητα των οικογενειών.
Η ενότητα ανάμεσα στο ζευγάρι είναι απαραίτητη, και σε αυτή την περίπτωση. Το ζευγάρι είναι καλό να συζητά ήρεμα ποιες είναι τόσο οι ατομικές όσο και οικογενειακές ανάγκες και να βάζει προτεραιότητα στις πιο σημαντικές. Οι στόχοι και τα όνειρα της οικογένειας πρέπει να είναι αποδεκτά και από τους δύο γονείς ώστε να υπάρχει αρμονία στην καθημερινότητα.
Η ανάληψη ρόλων στην οικονομική διαχείριση είναι επίσης ένα πολύ σημαντικό θέμα. Ποιος είναι υπεύθυνος και για ποια θέματα. Αυτό βοηθά στην αποφόρτιση των μελών και στην καλύτερη οργάνωση του νοικοκυριού με στόχο την μείωση του άγχους.
Η ψυχολογία σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σημαντική καθώς επηρεάζει πολύ τις καθημερινές στιγμές της οικογένειας. Ιδιαίτερα βοηθητικό είναι το ζευγάρι να μοιράζεται το άγχος του και τα συναισθήματά του για τα οικονομικά θέματα. Οι αντιπαραθέσεις και οι εντάσεις δεν ωφελούν τη σχέση και κανέναν από τα μέλη της ατομικά. Η οικογένεια θωρακίζει τα μέλη της από τους εξωτερικούς αντιπερισπασμούς και προσπαθεί να διατηρεί κλίμα ηρεμίας.
Είναι πιθανόν να υπάρχουν εντάσεις όταν στις οικονομικές συζητήσεις παίρνουν μέρος τα παιδιά και κυρίως οι έφηβοι. Τότε το αίσθημα ευθύνης μεγαλώνει στους γονείς καθώς θεωρούν ότι είναι υπεύθυνοι για τις αντιλήψεις περί χρήματος των παιδιών τους. Για αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει μια κοινή γραμμή από τους γονείς στο τι λένε στα παιδιά σχετικά με τα οικονομικά θέματα.
Τα παιδιά είναι σημαντικό να γνωρίζουν την κατάσταση. Ωστόσο ένα σημαντικό εφόδιο που πρέπει να δώσουν οι γονείς είναι η ανάπτυξη κριτικής σκέψης. Ας προτρέπουμε τους εφήβους να ενημερώνονται από πολλές πηγές πληροφόρησης για ό,τι συμβαίνει και ας είμαστε διαθέσιμοι να συζητήσουμε τις απόψεις τους.
Η ενημέρωση των παιδιών, όλων των ηλικιών, είναι προσωπική απόφαση του κάθε ζευγαριού. Ωστόσο είναι σημαντικό όταν γίνεται η ενημέρωση να αποφεύγουμε την υπερβολική συναισθηματική φόρτιση. Τα παιδιά δεν γνωρίζουν όσα γνωρίζουν οι γονείς και είναι λογικό να φοβηθούν και να αγχωθούν. Προτιμούμε να ενημερώσουμε τα παιδιά με αντικειμενικό τρόπο. Δεν βοηθούν ιδιαίτερα ακραίες εκφράσεις οι οποίες προκαλούν τρόμο στα παιδιά.
Είναι σημαντικό να τονίζουμε επίσης ότι τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή δεν έρχονται από το χρήμα και ότι στην οικογένεια θα υπάρχει αγάπη και υποστήριξη ό,τι και αν συμβεί. Έτσι, μέσα σε ένα κλίμα ασφάλειας και αγάπης τα μέλη της οικογένειας αντιμετωπίζουν καλύτερα τις ασταθείς εξωτερικές συνθήκες.
Βασιλική Τσούτσου
Ψυχολόγος, M.Sc. Παιδαγωγική Ψυχολογία
Ψυχολόγος, M.Sc. Παιδαγωγική Ψυχολογία
Περισσότερα θέματα για την ψυχολογία εδώ.