Λατινικά Γ' Λυκείου - Όλα τα ουσιαστικά που υπάρχουν στα κείμενα με παραδείγματα κλίσης και επισημάνσεις

Αποστόλης Ζυμβραγάκης
1
Ουσιαστικά Α΄ κλίσης


puella               puellae             gloria               gloriae
puellae             puellarum        gloriae             gloriarum
puellae             puellis              gloriae             gloriis
puellam            puellas             gloriam           glorias
puella               puellae             gloria               gloriae
puella               puellis              gloria               gloriis

sententia          sententiae           victoria            victoriae
sententiae        sententiarum      victoriae         victoriarum
sententiae        sententiis            victoriae          victoriis
sententiam       sententias           victoriam        victorias
sententia          sententiae           victoria            victoriae
sententia          sententiis            victoria            victoriis

poeta               poetae               pecunia          
poetae             poetarum         pecuniae         
poetae             poetis                pecuniae         
poetam           poetas                pecuniam       
poeta              poetae                pecunia           
poeta              poetis                 pecunia            

Ουσιαστικά της Α΄ με ομαλή κλίση
forma – formae (θηλ. = σχήμα, ομορφιά) 3 
belua – beluae (θηλ. = άγριο ζώο, κήτος) 3 
incola – incolae (αρσεν. = κάτοικος) 3 
ora – orae (θηλ. = ακτή) 3
hostia – hostiae (θηλ. = σφάγιο για θυσία) 3 
puella – puellae (θηλ. = κορίτσι, κοπέλα) 3, 38 
hasta – hastae (θηλ. = δόρυ) 3 
poeta – poetae (αρσε. = ποιητής) 5, 24 
vita – vitae (θηλ. = ζωή) 5, 15, 43, 44   
gloria – gloriae (θηλ. = δόξα) 5
sententia – sententiae (θηλ= άποψη, κρίση, απόφαση) 6, 42  
victoria – victoriae (θηλ. = νίκη) 11, 13, 29 
pugna – pugnae (θηλ. = μάχη) 13, 31  
stella – stellae (θηλ. = αστέρι) 13 
diaeta – diaetae (θηλ. = θερινή κατοικία) 20 
turba – turbae (θηλ. = πλήθος) 20 
preda – predae (θηλ. = λεία) 21 
ianua  ianuae (θηλ. = πόρτα) 24
ancilla  ancillae (θηλ. = υπηρέτρια) 24 
patria  patriae (θηλ. = πατρίδα) 25, 43  
curia – curiae (θηλ. = το κτίριο της Συγκλήτου, το Βουλευτήριο) 25 
tragoedia – tragoediae (θηλ. = τραγωδία) 27 
hasta – hastae (θηλ. = δόρυ) 31 
fuga – fugae (θηλ. = φυγή) 31  
ianua – ianuae (θηλ. = πόρτα) 34 
dextra – dextrae (θηλ. = το δεξί χέρι) 34 
mora – morae (θηλ. = χρονοτριβή, καθυστέρηση) 38
matertera – materterae (θηλ. = θεία (από τη μητέρα) 38 
terra – terrae (θηλ. = γη) 43 
amicitia – amicitiae (θηλ. = φιλίασυμμαχία) 44 
gratia – gratiae (θηλ. = συμφιλίωσηχάρηεύνοια) 44 
epistula – epistulae (θηλ. επιστολή) 45 
tragula – tragulae (θηλ= είδος ακοντίου δεμένο με λουρί, με τη βοήθεια του οποίου το έριχναν) 45 
Nympha – Nymphae (θηλ. = η Νύμφη) 3 

Nympha & Nymphe             Nyphae
Nymphae & Nymphes         Nypharum
Nymphae                               Nymphis
Nympham & Nymphen       Nymphas      
Nympha & Nymphe             Nymphae
Nypha & Nymphe                 Nymphis

Δε σχηματίζουν πληθυντικό
Aethiopia – Aethiopiae (θηλ. = Αιθιοπία) 3
Campania – Campaniae (θηλ. = Καμπανία) 5 
inopia – inopiae (θηλ. = έλλειψη) 7 
Italia – Italiae (θηλ. = η Ιταλία) 11
Hispania – Hispaniae (θηλ. = Ισπανία) 11 
Gallia – Galliae (θηλ= Γαλατία) 11 
Trebia – Trebiae (αρσε. = ο ποταμός Τρεβίας) 11
Africa – Africae (θηλ. = Αφρική) 11
Zama – Zamae (θηλ. = η Ζάμα) 11
fiducia – fiduciae (θηλ= εμπιστοσύνη, αυτοπεποίθηση / πίστη) 13, 25, 44  
luna – lunae (θηλ. σελήνη) 13
pecunia – pecuniae (θηλ= χρήματα) 21, 29, 36
ira – irae (θηλ. = οργή) 43
agricultura – agriculturae (θηλ. = γεωργία) 15 
Caligula – Caligulae (αρσε= ο Καλιγούλας) 20 
Allia  Alliae (αρσ. = ο Αλίας ποταμός) 21
Ardea – Ardeae (θηλ. = Αρδέα) 21
Roma – Romae (θηλ. = Ρώμη) 21, 27, 29, 43   
Nasica – Nasicae (αρσ. = Νασικάς) 24 
Caecilia – Caeciliae (θηλ. = Καικιλία) 38 
Catilina – Catilinae (αρσ. = ο Κατιλίνας) 42 
senecta – senectae (θηλ. = τα γηρατειά) 43 
benevolentia – benevolentiae (θηλεύνοιαευμένειακαλή θέληση) 44 
Andromeda – Andromedae (θηλ. = Ανδρομέδα) 3 
Cassiope – Cassiopes (θηλ. = Κασσιόπη) 3
Perses – Persae (αρσε. = ο Περσέας (ο βασιλιάς της Μακεδονίας)) 13

Cassiope                                 Andromeda
Cassiopes / ae                       Andromedae / Andromedes 
Cassiopae                               Andromedae
Cassiopen / em                    Andromedam / Andromedan / Andromeden 
Cassiope                                 Andromeda / Andromede
Cassiope                                 Andromeda / Andromede

Perses
Persae
Persae
Persam / Persen
Persa / Perse
Persa / Perse 

Δε σχηματίζουν ενικό
Belgae – Belgarum (αρσε. = οι Βέλγοι, η χώρα των Βέλγων) 7 
Cannae – Cannarum (θηλ. = οι Κάννες) 11 
insidiae – insidiarum (θηλ. = ενέδραδόλος) 11 
Athenae – Athenarum (θηλ. = η Αθήνα) 14
divitiae – divitiarum (θηλ= πλούτη) 36  

Με ιδιαιτερότητα στην κλίση
filia – filiae (θηλ. = κόρη) Δοτική και Αφαιρετική πληθυντικού filiis & filiabus, 3, 38 

filia                  filiae
filiae                filiarum
filiae                filiis & filiabus
filiam               filias
filia                  filiae
filia                  filiis & filiabus

Ετερόσημα
- opera – operae (θηλ. = εργασία, κόπος, opera + γεν = με τη βοήθεια κάποιου) 
Στον πληθ. operae – operarum = μισθωτοί εργάτες, 29, 31  

copia – copiae (θηλ. =αφθονία)
Στον πληθ. copiae – copiarum (θηλ. = στρατιωτικές δυνάμεις) 11 

littera -ae = το γράμμα τoυ αλφαβήτου 45
Στον πληθ. litterae, -arum = λογοτεχνία, επιστολή




Ουσιαστικά Β΄ κλίσης


Αρσενικά
scopulus          scopuli              servus              servi
scopuli             scopulorum     servi                servorum
scopulo            scopulis           servo                servis
scopulum         scopulos         servum            servos
scopule            scopuli             serve                servi
scopulo            scopulis           servo                servis

animus             animi               modus           modi
animi               animorum       modi              modorum
animo              animis              modo             modis
animum           animos            modum          modos
anime               animi               mode             modi
animo              animis              modo             modis

Αρσενικά με ομαλή κλίση:

scopulus - scopuli (αρ. = βράχος) 3
calceus - calcei (αρ. = υπόδημα, μποτίνι) 3
animus - animi (αρσ. = ψυχή) 5, 6, 13, 14, 43  
annus - anni (αρσ. = έτος) 5, 11, 20  
servus - servi (αρσ. = δούλος) 6, 14
legatus - legati (αρσ. = διοικητής λεγεώνας, ύπαρχος, απεσταλμένος) 7, 13, 36, 45
populus - populi (αρ. = λαός) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γαλάτης) 21, 44  
Romanus - Romani (αρ. = ο Ρωμαίος) 11, 21, 31
modus - modi (αρ. = τρόπος) 13
adversarius - adversarii (αρ= αντίπαλος, εχθρός) 13 [Δεν συναιρεί τη γενική]
somnus - somni (αρσ. = ύπνος) 14 
mortuus - mortui (αρ. = νεκρός) 14 
equus - equi (αρ. = άλογο) 15 
dominus - domini (αρσ. αφεντικό) 24, 27  
corvus - corvi (αρσ= κοράκι) 27
focus - foci (αρσ. = φωτιά, εστία) 36 
tyrannus - tyranni (αρσ. = τύραννος) 44
amicus - amici (αρσ. = φίλος) 44 
captivus - captivi (αρσ. = αιχμάλωτος) 45

Αρσενικά με κατάληξη σε er:

minister           ministri                        liber                  libri
ministri            ministrorum                libri                  librorum
ministro           ministris                       libro                 libris
ministrum        ministros                     librum              libros
minister           ministri                         liber                 libri
ministro           ministris                       libro                 libris

vir                    viri                              
viri                   virorum                       
viro                  viris                            
virum              viros                           
vir                    viri                              
viro                  viris                            

liber - libri (αρσ. = βιβλίο) 5
ager – agri (αρ. = αγρός) 5, 11  
puer - pueri (αρσ. = παιδί) 5
magister - magistri (αρ. = δάσκαλος) 5 
minister - ministri (αρσ= θεράποντας, υπηρέτης) 6, 36 

vir - viri (αρσ. άνδρας) 5, 6

Ουδέτερα

oraculum        oracula                      donum             dona
oraculi            oraculorum               doni                 donorum
oraculo           oraculis                      dono                donis
oraculum        oracula                      donum             dona
oraculum        oracula                      donum             dona
oraculo           oraculis                      dono                donis

periculum        pericula                       verbum           verba
periculi            periculorum                verbi                verborum
periculo           periculis                       verbo               verbis
periculum        pericula                       verbum            verba
periculum        pericula                       verbum            verba
periculo           periculis                       verbo               verbis

oraculum - oraculi (ουδ. = μαντείο) 3 
templum - templi (ουδ. = ναός) 5, 34  
monumentum - monumenti (μνημείοτάφος) 5 
fundamentum – fundamenti (θεμέλιο) 6
verbum - verbi (ουδ. = λόγος) 7, 29, 31  
bellum - belli (ουδ. = πόλεμος) 11, 13, 14, 15, 24, 31    
monstrum - monstri (ουδ. = θέαμα παράξενο και φοβερό) 13
vinum - vini (ουδ. = κρασί) 15 
velum - veli (ουδ. = παραπέτασμα, κουρτίνα) 20 
factum - facti (ουδ. πράξη) 21 
periculum - periculi (ουδ. = κίνδυνος) 25, 44  
pomum - pomi (ουδ. = καρπός) 27 
exemplum - exempli (ουδ. = παράδειγμα) 29 
vestibulum - vestibuli (ουδ. = είσοδος) 34
tectum - tecti (ουδ. = σπίτι) 34 
donum - doni (ουδ. = δώρο) 34
scamnum - scamni (ουδ. = σκαμνί) 36 
dictum - dicti (ουδ. = λόγος) 38 
sacellum - sacelli (ουδ. = μικρό τέμενοςμικρό ιερό) 38
propositum - propositi (ουδσκοπός) 38 
amentum - amenti (ουδ. = ιμάντας) 45

ephippium - ephippii (ουδ= σέλα, εφίππιο) 15 

Τα περισσότερα ουδέτερα σε ium συναιρούν στη γενική το τελικό ii σε i

praesidium       praesidia                      proelium         proelia
praesidii -i       praesidiorum               proelii -i          proeliorum
praesidio          praesidiis                      proelio             proeliis
praesidium       praesidia                      proelium          proelia
praesidium       praesidia                      proelium          proelia
praesidio          praesidiis                      proelio              proeliis

ingenium - ingenii (i) (ουδ. = πνεύμα) 5, 27 
consilium - consilii (i) (ουδ. = σκέψησχέδιο) 6, 45 
studium - studii (i) (ουδ. = σπουδήασχολία) 15 
proelium - proelii (i) (ουδμάχη) 15, 31  
solarium - solarii (i) (ουδ. = λιακωτό) 20 
imperium - imperii (i) (ουδ. = εξουσία) 20 
ex(s)ilium - ex(s)ilii (i) (ουδ= εξορία) 21 
ostium - ostii (i) (ουδ. = πόρτα) 24
praesidium - praesidii (i) (ουδ. = φρουρά) 34
matrimonium - matrimonii (i) (ουδ= γάμος) 38 
somnium – somnii (i) (ουδ. = όνειρο) 14 

Τα κύρια ονόματα δε σχηματίζουν πληθυντικό αριθμό:

Cepheus - Cephei (αρ. = Κηφέας) 3 
Neptunus - Neptuni (αρ. = Ποσειδώνας) 3
Perseus - Persei (αρ. = Περσέας (ο ήρωας)) 3
Italicus - Italici (αρ. = Ιταλικός) 5 

Cepheus                                  Perseus                                Neptunus
Cephei / Cepheos                 Persei / Perseos                  Neptuni
Cepheo/ Cephei                    Perseo/ Persei                    Neptuno
Cepheum / Cephea / eon    Perseum / Persea /eon    Neptunum
Cepheu                                   Perseu                                   Neptune
Cepheo                                   Perseo                                   Neptuno

Ticinus - Ticini (αρ. = ο Τίκινος ποταμός) 11
Maximus - Maximi (αρ. = Μάξιμος) 11
Trasumenus - Trasumeni (αρ. = η λίμνη Τρασιμένη) 11
Gallus - Galli (αρ. = Γάλλος) 13 
Paulus - Pauli (αρ= Παύλος) 13 
Orcus - Orci (αρ. = ο θεός του κάτω κόσμου, ο Πλούτωνας) 14 
Octavianus - Octaviani (αρ. = Οκταβιανός) 14, 29  
Brennus - Brenni (αρσ. = ο Βρέννος) 21
Camillus - Camilli (αρσ= ο Κάμιλλος) 21
Atreus - Atre(αρσ. = Ατρέας) Σχηματίζει κλητική Atreu 27 
Augustus - Augusti (αρσ. Αύγουστος) 29 
Africanus - Africani (αρσ. = Αφρικανός) 34 
Dentatus - Dentati (αρσ. = Δεντάτος) 36
Metellus - Metelli (αρσ. = Μέτελλος) 38 

Saguntum - Sagunti (ουδ. = το Σάγουντο) 11
Hermaeum - Hermaei (ουδ. = το Ερμαίο) 20 
Pisaurum - Pisauri (ουδ. = Πίσαυρο) 21 
Tarentum - Tarenti (ουδ. Τάραντας) 27 
Liternum - Literni (ουδ. = Λίτερνο) 34 

Τα κύρια ονόματα σε –ius, γνήσια Λατινικά, και το προσηγορικό filius (=γιος) (31, 43) σχηματίζουν την κλητική του ενικού σε –i επίσης, στη γενική ενικού, όπως όλα τα υπερδισύλλαβα σε –ius και –ium, συναιρούν το τελικό –ii σε –i.

Claudius         filius                 filii
Claudii -i        filii -i                filiorum
Claudio           filio                  filiis
Claudium       filium                filios
Claudi              fili                    filii
Claudio            filio                  filiis

Sillius - Sillii / Silli (αρσε. = Σίλιος) 5 
Vergilius - Vergilii / Vergili (αρσε. = Βιργίλιος) 5 
Fabius - Fabii / Fabi (αρσε. = Φάβιος) 11
Sulpicius - Sulpicii / Sulpici (αρσε. = Σουλπίκιος) 13 
Aemilius - Aemilii / Aemili (αρσε. = Αιμίλιος) 13 
Lucius - Lucii / Luci (αρσε. = Λεύκιος) 13 
Cassius - Cassii / Cassi (αρσε. = Κάσσιος) 14 
Antonius - Antonii / Antoni (αρσε. = Αντώνιος) 14 
Claudius - Claudii (i) (αρσ. = ο Κλαύδιος) 20 
Ennius - Ennii (i) (αρσ. = ο Έννιος) 24
Cornelius - Cornelii (i) (αρσ. = Κορνήλιος) 24 
Accius - Accii (i) (αρσ. = Άκκιος) 27
Pacuvius - Pacuvii (i) (αρσ. = Πακούβιος) 27 
Manlius - Manlii (i) (αρσ. = Μάνλιος) 31
Manius - Manii (i) (αρσ. = Μάνιος) 36
Curius - Curii (i) (αρσ. = Κούριος) 36
Tarquinius - Tarquinii (i) (αρσ= Ταρκύνιος) 44 

Τα κύρια ονόματα έχουν μόνο ενικό αριθμό, αλλά τα ονόματα προσώπων σχηματίζουν πληθυντικό, όταν γίνεται λόγος για πολλά πρόσωπα της ίδιας οικογένειας.

Προσοχή στην κλίση του αρσενικού deus (3, 34)

deus                            dei – dii – di
dei                               deorum - deum
deo                              deis – diis – dis
deum                          deos
deus & dive               dei – dii – di
deo                             deis – diis – dis

Το θηλυκό ficus σχηματίζει πτώσεις και κατά την τέταρτη κλίση:

ficus                            fici - ficus
fici - ficus                   ficorum
fico                              ficis
ficum                          ficos - ficus
ficus                            fici - ficus
fico - ficu                    ficis

Το αρσενικό sestertius -ii (αρσ= σηστέρτιος) δε συναιρεί τη γενική ενικού (29)

sestertius         sestertii
sestertii            sestertiorum & sestertium
sestertio           sestertiis
sestertium       sestertios
sestertie           sestertii
sestertio           sestertiis

Δε σχηματίζουν πληθυντικό:
Capitolium - Capitolii (i) (ουδ. = το Καπιτώλιο) 21
aurum - auri (ουδ. = χρυσάφι) 21, 36  
oleum - olei (ουδ. = λάδι) 29 
caseus - casei (αρ. τυρί) 15 

Δε σχηματίζουν ενικό:
hiberna - hibernorum (ουδ. = χειμερινό στρατόπεδο) 7
Nervii - Nerviorum (αρ. = οι Νερβίοι, η χώρα των Νερβίων) 7
arma - armorum (ουδ. = όπλα) 31, 34 
domestici - domesticorum (αρσ= οι δούλοι του σπιτιού) 34 
liberi - liberorum (αρσ. = παιδιά) 43 
Germani - Germanorum (αρ. = Γερμανοί) 15

Επίσης, χρησιμοποιείται κυρίως στον πληθυντικό:
muri - orum (αρ. = τείχη) [Στον ενικό murus - muri (τείχος)] 25 

Προσέχουμε το ετερογενές locus -i (αρσ. = τόπος) Στον πληθυντικό ως ουδέτερο σημαίνει: τόποι ενώ ως αρσενικό σημαίνει: χωρία βιβλίων (5, 15, 38, 44) 

locus                loca                  loci
loci                  locorum           locorum
loco                 locis                  locis
locum              loca                  locos
loce                  loca                  loci
loco                 locis                  locis

Ετερογενή είναι και τα:  
caelum - caeli (ουδ. = ουρανός) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως αρσενικό caeli caelorum (13)  
catillus - catilli (αρσ. = πιάτο) το οποίο σχηματίζει πληθυντικό ως ουδέτερο catilla -catillorum 36 

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό:
castrum - castri (ουδ. = φρούριο) castra - castrorum (στρατόπεδο) 7, 20, 31, 42, 43, 45  
supplicium - supplicii / supplici (ουδ. = τιμωρία) supplicia - suppliciorum (ικεσίεςπροσευχέςλατρεία) 14 
frumentum - frumenti (ουδ= δημητριακά, σιτάρι) frumenta – frumentorum (= τα γεννήματα) 7

Το αρσενικό elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)
elephantus - elephanti  

elepha(n)s - elephantis



Ουσιαστικά Γ' κλίσης


Αρσενικά - Θηλυκά
uxor                 uxores              timor              timores
uxoris              uxorum            timoris           timorum
uxori                uxoribus          timori            timoribus
uxorem            uxores              timorem        timores
uxor                 uxores               timor             timores
uxore               uxoribus          timore            timoribus

miles                milites              lex                   leges
militis              militum            legis                legum
militi                militibus          legi                  legibus
militem            milites              legem             leges
miles                milites              lex                   leges
milite               militibus          lege                 legibus

eques               equites              magnitudo                  magnitudines
equitis              equitum           magnitudinis              magnitudinum
equiti               equitibus          magnitudini                magnitudinibus
equitem           equites             magnitudinem            magnitudines
eques               equites              magnitudo                  magnitudines
equite              equitibus          magnitudine               magnitudinibus

Αρσενικά με ομαλή κλίση:
iudex - iudicis (αρσ. = δικαστής) 6 
speculator - speculatoris (αρσ. = ανιχνευτής, κατάσκοπος) 7 
miles - militis (αρσ. = στρατιώτης) 7, 13, 20, 31, 45    
dux - ducis (αρσ. = αρχηγός, στρατηγός) 11, 21, 31, 34   
rex - regis (αρσ. = βασιλιάς) 13 
imperator - imperatoris (αρσ. = στρατηγός) 13, 20, 29  
terror - terroris (αρσ. = τρόμος) 13, 14  
homo - hominis (αρσ. = άνθρωπος) 14, 15, 24, 27, 34     
timor - timoris (αρσ. = φόβος) 14 
pes - pedis (αρσ. = πόδι) 15, 20 
mercator - mercatoris (αρσ. = έμπορος) 15 
rumor - rumoris (αρσ. = φήμηνέα) 20 
insidiator - insidiatoris (αρσ. = συνωμότηςδολοφόνος) 20 
commilito - commilitonis (αρσ. = συστρατιώτηςσύντροφος) 20 
dictator - dictatoris (αρσ. = δικτάτορας) 21 
victor - victoris (αρσ. = νικητής) 29
sutor - sutoris (αρσ. = παπουτσής) 29 
consul - consulis (αρσ. = ύπατος) 31
praedo - praedonis (αρσ. = ληστής) 34 
locuples - locupletis (αρσ. = πλούσιος) 36 
mos - moris (αρσ. = έθιμο) 38
ordo - ordinis (αρσ. = τάξη) 42 
ex(s)ul - ex(s)ulis (αρσ. = εξόριστος) 43 
eques - equitis (αρσ. = ιππέας) 45 

Θηλυκά με ομαλή κλίση:
libertas - libertatis (θηλ. = ελευθερία) 6  [Σύμφωνα με το study4exams: (Γενική πληθυντικού libertatum και libertatium).]
lex - legis (θηλ. = νόμος) 6 
legio - legionis (θηλ. = λεγεώνα) 7, 21, 45   
ratio - rationis (θηλφύσηλογική) 13 
magnitudo - magnitudinis (θηλ. = μέγεθος) 14 
venatio - venationis (θηλ. = κυνήγι) 15 
nex - necis (θηλ. = θάνατος) 15 
potestas - potestatis (θηλ= δύναμη, εξουσία) 15  
vox - vocis (θηλ. = φωνή) 24, 34, 38   
arbor - arboris (θηλ. = δέντρο) 25 
salutatio - salutationis (θηλ. = χαιρετισμός) 29 
virtus - virtutis (θηλ. = ανδρεία) 31, 34  
cupiditas - cupiditatis (θηλ. = επιθυμία) 31 
legatio - legationis (θηλ. = πρεσβεία) 36 
paupertas - paupertatis (θηλ. = φτώχεια) 36 
uxor - uxoris (θηλη σύζυγος) 38 
soror - sororis (θηλ. = αδελφή) 38 
coniuratio - coniurationis (θηλ. = συνωμοσία) 42
auctoritas - auctoritatis (θηλ. = κύροςεπιρροή) 42
servitus - servitutis (θηλ. = σκλαβιά) 43 
caritas - caritatis (θηλαγάπη) 44 
simulatio - simulationis (θηλ. υποκρισία) 44 

Είναι και αρσενικά και θηλυκά τα ακόλουθα:
interpres - interpretis (αρσ. & θηλ. = ερμηνευτής) 6 
coniu(n)x - coniugis (αρσ. & θηλ. = σύζυγος) 43 

Ουδέτερα

ius        iura                   pondus               pondera
iuris     iurum               ponderis             ponderum
iuri       iuribus             ponderi               ponderibus
ius        iura                   pondus               pondera
ius        iura                   pondus               pondera
iure      iuribus             pondere              ponderibus

flumen        flumina
fluminis      fluminum
flumini       fluminibus
flumen       flumina
flumen       flumina
flumine      fluminibus 

Ουδέτερα με ομαλή κλίση:
corpus - corporis (ουδ. = σώμα) 6
nomen - nominis (ουδ= όνομα) 14, 20, 21, 27   
caput - capitis (ουδ. = κεφάλι, θανατική ποινή) 14 
flumen - fluminis (ουδ. = ποταμός) 15, 21  
ius - iuris (ουδ. = δίκαιο) 21 
discrimen - discriminis (ουδ. = κίνδυνος) 25 
certamen - certaminis (ουδ. = αγώνας) 31
genus - generis (ουδ. = γενιά) 31
pondus - ponderis (ουδ. = βάρος) 36 
omen - ominis (ουδ. = οιωνός) 38
tempus - temporis (ουδ= χρόνος) 44 

Κύρια ονόματα (Δεν έχουν πληθυντικό αριθμό)

Caesar - Caesaris (αρσ. = ο Καίσαρας) 7, 29, 45   
Hannibal - Hannibalis (αρσ. = ο Αννίβας) 11 
Alpes - Alpium (θηλ. = οι Άλπεις) 11 
Scipio - Scipionis (αρσ. = ο Σκιπίωνας) 11, 34  
Cato - Catonis (αρσ. = Κάτωνας) 25 
Carthago - Carthaginis (θηλ. = Καρχηδόνα) 25 
Cicero - Ciceronis (αρσ. = ο Κικέρωνας) 45 

Ουσιαστικά που δηλώνουν αφηρημένες έννοιες και δε σχηματίζουν πληθυντικό (singularia tantum)

aequitas aequitatis (θηλ. = ισότητα, δικαιοσύνη) 6 
frugalitas - frugalitatis (θηλ. = ολιγάρκεια) 36 
salus - salutis (θηλ. = σωτηρία) 31, 45  

salus
salutis
saluti
salutem
salus
salute 

Ουσιαστικά που δε σχηματίζουν ενικό αριθμό (pluralia tantum)

moenia - moenium (ουδτείχη) 43 
penates - penatium (αρσ= οι εφέστιοι θεοί) 43 
Samnites - Samnitium (οι Σαμνίτες) [Αιτ. πληθ. σε es & is]  Στο σχολικό βιβλίο δίνεται μόνο σε πληθυντικό αριθμό. Στο Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνεται και ο ενικός αριθμός Samnis-Samnitis. Ο τύπος του ενικού συναντάται και στη σχολική γραμματική. 36 
opes - opum (θηλ. = στρατιωτικές δυνάμεις) Σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο έχει μόνο πληθυντικό αριθμό. Εντούτοις, στο Λατινοελληνικό Λεξικό του Στέφανου Κουμανούδη δίνονται και τρεις τύποι του ενικού αριθμού. 25 
Ετερόσημο ((ops), opis = βοήθεια, opes –um = οι δυνάμεις)

--                      opes
opis                  opum
--                      opibus
opem               opes
--                      opes
ope                  opibus

Ελλειπτικά Ουσιαστικά
forte (επίρρημα = τυχαία) Από το ουσιαστικό fors – fortis. Εύχρηστο μόνο στην αφαιρετική ενικού. 34, 44  

vis, -- (θηλ. = δύναμη) 7, 11, 31  

vis        vires
--          virium
--          viribus
vim      vires & viris
--          vires
vi         viribus

Ισοσύλλαβα ουσιαστικά (Γενική πληθυντικού σε -ium Αιτιατική πληθυντικού σε -es & is)

hostis               hostes
hostis               hostium
hosti                 hostibus
hostem             hostes & hostis
hostis               hostes
hoste                hostibus

hostis - hostis (αρς. = εχθρόςαντίπαλος) 7, 25, 31, 43, 45    
collis - collis (αρσ. = λόφος) 7 
caedes - caedis (θηλ= σφαγή) 7, 20 [Σύμφωνα με το study4exams:  Γενική πληθυντικού caedium και caedum]  
clades - cladis (θηλ. = καταστροφή, συντριβή) 11 
pellis - pellis (θηλ. = δέρμα) 15 
foris - foris (θηλ= πόρτα) 20, 34 [Το ουσιαστικό απαντά πιο συχνά στον πληθυντικό.]
avis - avis (θηλπουλίΑφαιρενικave & avi 29
postis - postis (αρσ. = παραστάδα) 34 
finis - finis (αρσ. = τέλοςσύνορο) 43 
turris - turris (θηλ. = πύργοςΑιτενικ. turrim Αφαιρενικ. turri 45

turris                turres                           avis                 aves
turris                turrium                        avis                 avium
turri                 turribus                        avi                   avibus
turrim              turres & is                   avem               aves & avis
turris                turres                           avis                  aves
turri                 turribus                        ave & avi         avibus

Neapolis - Neapolis (θηλ. = η Νεάπολη) 5

Neapolis
Neapolis
Neapoli
Neapolim
Neapolis
Neaopoli 

Σχηματίζει την αφαιρετική ενικού σε e & i το ισοσύλλαβο ουσιαστικό:
avis - avis (θηλ. = πουλί) 29 

Ουσιαστικά που το θέμα τους λήγει σε δύο ή περισσότερα σύμφωνα (Γενική πληθυντικού σε –ium Αιτιατική πληθυντικού σε –es & is)

urbs                 urbes                            mors                 mortes
urbis                urbium                         mortis              mortium
urbi                  urbibus                        morti                mortibus
urbem              urbes & urbis             mortem            mortes & mortis         
urbs                 urbes                            mors                 mortes
urbe                 urbibus                        morte               mortibus

mens - mentis (θηλ. = νους) 6, 29 
fons - fontis (αρσ. = πηγή) 6 
gens - gentis (θηλ. = λαόςέθνος) 11 
nox - noctis (θηλ. = νύχταΑφαιρενικ. nocte & noctu 13, 38  
ars - artis (θηλ. = τέχνη) [artes liberales = ελευθέριες σπουδές] 13 
caro - carnis (θηλ. = κρέας) 15  
urbs - urbis (θηλ= πόλη) 21, 25, 27   
mors - mortis (θηλ = θάνατος) 31, 43  
adulescens - adulescentis (αρσ. = νεαρός) 31 
lac - lactis (ουδ= γάλα) [Δεν σχηματίζει πληθυντικό] 15 

nox                             noctes
noctis                         noctium
nocti                           noctibus
noctem                       noctes / noctis
nox                              noctes
nocte / noctu             noctibus

Σε αντίθεση με τους κανόνες, σχηματίζουν κανονικά τον πληθυντικό τα ουσιαστικά:
pater - patris (αρσ. = πατέρας) 25 [Αλλάζει σημασία στον πληθυντικό] 
sedes - sedis (θηλ. = θέση) 38 
mater - matris (θηλ= μητέρα) 43 

Σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού σε -um & -ium τα ακόλουθα ουσιαστικά:
civitas - civitatis (θηλ= πολιτεία) 6, 15, 21   
aetas - aetatis (θηλ= ηλικία) 20, 27
[Στο study4exams δίνεται η ακόλουθη σημείωση: Γενική πληθυντικού aetatum & aetatium άρα και αιτιατική -es/-is, όπως και το civitas.]

aetas                aetates
aetatis             aetatum & aetatium
aetati               aetatibus
aetatem           aetates 
aetas                aetates
aetate              aetatibus

Αλλάζουν σημασία στον πληθυντικό τα ακόλουθα ουσιαστικά:
pater - patris (αρσ. = πατέρας) Στον πληθυντικό: patres – patrum (= πατρίκιοι, βουλευτές, γερουσία) [patres conscripti = οι Συγκλητικοί] 25 

Το αρσενικό 
elephantus (= ελέφαντας) ανήκει στα αφθονούντα και κλίνεται σε δύο διαφορετικές κλίσεις (Β + Γ) (11)
elephantus - elephanti 
elepha(n)s - elephantis



Ουσιαστικά Δ΄ & Ε΄ κλίσης


Δ΄ κλίση ουσιαστικών
casus                casus                aditus               aditus
casus                casuum            aditus               adituum
casui                casibus             aditui               aditibus
casum              casus                aditum             aditus
casus                casus                aditus              aditus
casu                 casibus             aditu                aditibus

exercitus          exercitus          eventus            eventus
exercitus          exercituum      eventus            eventuum
exercitui          exercitibus       eventui            eventibus
exercitum        exercitus          eventum          eventus
exercitus          exercitus          eventus            eventus
exercitu           exercitibus       eventu             eventibus

magistratus - magistratus = οι αρχέςοι άρχοντες (6, 15)
exercitus - exercitus = στρατός (13, 14, 31)
motus - motus = κίνηση (13)
metus - metus = φόβος (13)
status - status = στάση (13)
aditus - aditus = προσέγγιση (13)
usus usus = χρήση (15)
casus - casus = τυχαίο, απροσδόκητο γεγονός ή περιστατικό (20, 45)
eventus - eventus = έκβαση (31)
vultus - vultus = πρόσωπο (36)
risus - risus = γέλιο (36)
conspectus - conspectus = όψηθέα (43)

Με ιδιαιτερότητες στην κλίση
domus, domus = σπίτι (θηλυκό) 24, 29, 34, 43   

[ficus - fici = σύκο (θηλυκό της Β κλίσης, κατά την Δ σχηματίζει τους τύπους σε -us και -u)] 25

domus                         domus
domus - domi            domuum - domorum
domui                         domibus
domum                       domos
domus                         domus
domo                           domibus

Επιρρηματική χρήση του domus
Η γενική domi δηλώνει στάση σε τόπο
Η αιτιατική domum δηλώνει κίνηση σε τόπο
Η αφαιρετική domo δηλώνει απομάκρυνση από τόπο

ficus                            fici - ficus
fici - ficus                   ficorum
fico                              ficis
ficum                          ficos - ficus
ficus                            fici - ficus
fico - ficu                   ficis

Εύχρηστα μόνο στην αφαιρετική
iussus - iussus = σύμφωνα με τη διαταγή κάποιου (24)
natus - natus = ηλικία (27)
iniussus - iniussus = παρά τη διαταγή κάποιου (31)

- Όλα τα ουσιαστικά της Δ΄ κλίσης είναι αρσενικά, εκτός από το domus

Ουσιαστικά Ε΄ κλίσης
res        res                    dies      dies                spes     spes
rei        rerum               diei      dierum          spei      ---
rei        rebus                diei      diebus            spei      ---
rem      res                    diem    dies                spem    spes
res        res                    dies      dies                spes     spes
re         rebus                die       diebus            spe       ---

acies    acies
aciei     ---
aciei     ---
aciem   acies
acies    acies
acie      ---

Με πλήρη ενικό και πληθυντικό
res - rei = πράγμα (14, 15, 25, 38, 45)
dies - diei = ημέρα (14, 20, 24, 25, 36, 45)
[res publica = πολιτεία, rei publicae = τα δημόσια πράγματα]

Με πλήρη ενικό κι από τον πληθυντικό μόνο Ονομαστική – Αιτιατική – Κλητική
species - speciei = θέαμαμορφή (14)
facies - faciei = πρόσωπο (14)
effigies - effigiei = εικόναμορφή, «είδωλο» (14)   
acies - aciei = μάχη (36)
spes - spei = ελπίδα (42)

Δε σχηματίζει πληθυντικό
fides - fidei = εμπιστοσύνη (14, 44)

Θηλυκά είναι το res και το acies


Περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για το Λύκειο εδώ.

Δημοσίευση σχολίου

1Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου