• Αντικαθιστούμε μια απαρίθμηση
με ένα περιεκτικό όρο: ο τύπος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, το διαδίκτυο = τα μέσα
ενημέρωσης (-5 λέξεις).
• Αντικαθιστούμε μια περίφραση με
μία λέξη: οι απαίδευτοι κυρίως είναι αυτοί που έχουν προκαταλήψεις = οι
απαίδευτοι κυρίως είναι προκατειλημμένοι (-3 λέξεις).
• Καταργούμε την έμφαση (αν
βέβαια αυτή η αλλαγή μας επιτρέπει να μείνουμε πιστοί στο κείμενο): Η
εκπαίδευση είναι εκείνη η οποία παραμελείται ιδιαίτερα και ανεπίτρεπτα από το
κράτος = Η εκπαίδευση παραμελείται ανεπίτρεπτα από το κράτος (-6 λέξεις).
• Αντικαθιστούμε μια σχέση αιτίου
- αποτελέσματος ανάμεσα σε δύο προτάσεις με άνω τελεία: Ο ρόλος της οικογένειας
στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού έχει περιοριστεί σημαντικά γιατί παράγοντες όπως
το σχολείο ή η τηλεόραση επεμβαίνουν καθοριστικά στον τομέα = Ο ρόλος της
οικογένειας στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού έχει περιοριστεί σημαντικά το
σχολείο και η τηλεόραση επεμβαίνουν καθοριστικά σε αυτόν τον τομέα (-3 λέξεις).
• Αντικαθιστούμε ένα προθετικό
σύνολο με ένα επίρρημα: συμπεριφέρθηκε με πολύ μεγάλη σκληρότητα και απανθρωπιά
= συμπεριφέρθηκε πολύ σκληρά και απάνθρωπα (-2 λέξεις).
• Καταργούμε τις συμπληρωματικές
προτάσεις. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε ένα επίρρημα, ένα απαρέμφατο, ένα
ουσιαστικό, μια παράθεση: είναι φανερό πως το
πρόβλημα έχει οξυνθεί και η
κατάσταση επιβάλλει την ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών = η όξυνση του
προβλήματος επιβάλλει την ανάληψη ευθυνών και
πρωτοβουλιών (-6 λέξεις).
• Αντικαθιστούμε την παθητική
σύνταξη με την ενεργητική: σημαντικές αποφάσεις ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό
= ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε σημαντικές
αποφάσεις (-1 λέξη).
• Αντικαθιστούμε ένα αρνητικό
ρήμα με το αντίστοιχο καταφατικό: δε δέχτηκε να συμβιβαστεί με την υπάρχουσα
κατάσταση = αρνήθηκε να συμβιβαστεί με την υπάρχουσα κατάσταση (-1 λέξη).
• Αντικαθιστούμε μια αναφορική
πρόταση με ένα επίθετο: πρέπει να στιγματίζεται ο πολιτικός εκείνος που ενώ δίνει
υποσχέσεις δεν τις εκπληρώνει = πρέπει να στιγματίζεται ο δημαγωγός πολιτικός
(-7 λέξεις).
• Αντικαθιστούμε μια δευτερεύουσα
πρόταση (χρονική, αιτιολογική, υποθετική κ.α) με ένα επίθετο ή μια μετοχή στην
αρχή της πρότασης ή με ένα προθετικό σύνολο: επειδή οι κυβερνήσεις αδιαφόρησαν
για το ζήτημα, αυτό διαιωνίστηκε = εξαιτίας της αδιαφορίας των κυβερνήσεων το
ζήτημα διαιωνίστηκε (-1 λέξη).
• Αποφεύγουμε τον πλάγιο λόγο και
πολύ περισσότερο τη χρήση παρελθοντικού χρόνου. Δεν γράφουμε π.χ. Ο αρθρογράφος
υποστήριξε ότι... ΑΛΛΑ η αλόγιστη επέμβαση στη φύση, υποστηρίζει ο αρθρογράφος,
εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για την ανθρωπότητα (-1 λέξη).
• Αποφεύγουμε τις ερωτήσεις,
ευθείες και πλάγιες και τις αποδίδουμε με προτάσεις
κρίσεως, διότι έτσι ο λόγος
γίνεται συντομότερος: υπάρχει πλέον κανείς σήμερα που να πιστεύει ότι η βία και
η ανομία πρέπει να αντιμετωπίζονται από το κράτος με βία; = η βία και η ανομία
δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται από το κράτος με βία (-7 λέξεις).