ΕΝΟΤΗΤΑ 14
Οι ενοποιήσεις της Ιταλίας
και της Γερμανίας.
Νέα εθνικά κράτη στα Βαλκάνια
Η εθνική ιδέα κυριάρχησε στην Ευρώπη του 19ου αιώνα.
Η
ενοποίηση της Ιταλίας (1861-1870)
Διαίρεση της Ιταλίας του 19ου αι.:
·
Το
βασίλειο της Σαρδηνίας στο βορρά - Στο βασίλειο
του
·
Τα
παπικά κράτη στο κέντρο -
Πεδεμοντίου και της
·
Το
βασίλειο των Δύο Σικελιών στο νότο
- Σαρδηνίας
βασίστηκε
·
Οι
δημοκρατίες της Βενετίας και της Λομβαρδίας - η προσπάθεια
·
Τα
δουκάτα της Τοσκάνης, της Πάρμας, της Μοδένας - ενοποίησης.
Οι
πρωταγωνιστές:
·
Ο
βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουήλ Β’.
·
Ο
μετριοπαθής φιλελεύθερος πρωθυπουργός Καβούρ.
·
Ο
πολιτικός Τζουζέπε Ματσίνι που ίδρυσε το κόμμα Νέα Ιταλία.
·
Ο Ιταλός
επαναστάτης Τζουζέπε Γκαριμπάλντι, που κήρυξε την επανάσταση στη νότια Ιταλία
και την ένωση των περιοχών αυτών με το Πεδεμόντιο.
Το 1861 σχηματίστηκε το ενιαίο βασίλειο της Ιταλίας, το οποίο μέχρι το
1870 έλαβε τη σημερινή του μορφή.
Η
ενοποίηση της Γερμανίας (1871)
·
Το 1815
ιδρύθηκε η Γερμανική Συνομοσπονδία, μια χαλαρή ένωση.
·
Το 1834
ιδρύθηκε η γερμανική τελωνειακή ένωση, που ενοποίησε οικονομικά ένα
μεγάλο τμήμα του γερμανικού χώρου.
·
Το 1862
ο Μπίσμαρκ έγινε καγκελάριος της Πρωσίας και έθεσε ως προτεραιότητα τη
γερμανική ενοποίηση.
·
Το 1866
τα πρωσικά στρατεύματα σύντριψαν τα αυστριακά και ιδρύθηκε η Συνομοσπονδία
της Γερμανίας του βορρά, όπου δέσποζε η Πρωσία.
·
Το 1870
ο Μπίσμαρκ, εκτιμώντας ότι ένας πόλεμος θα αναδείκνυε την εθνική ενότητα,
προκάλεσε τη σύγκρουση με τη Γαλλία.
·
Στις
αρχές του 1871 δημιουργείται ένα ενιαίο γερμανικό κράτος.
Τα
νέα εθνικά κράτη στα Βαλκάνια:
Παράγοντες διαμόρφωσής τους:
· Η οικονομική και πολιτισμική σύνδεση των
Βαλκανίων με τη δυτική Ευρώπη.
· Τα εσωτερικά προβλήματα της οθωμανικής
αυτοκρατορίας.
· Οι ανταγωνισμοί των ευρωπαϊκών δυνάμεων στην
περιοχή.
· Οι αντικρουόμενες διεκδικήσεις των βαλκανικών
λαών.
Οι Έλληνες:
·
Πρώτοι
δημιούργησαν εθνικό κράτος στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα.
Οι Σέρβοι:
·
Εξεγέρθηκαν
εναντίον του σουλτάνου με επικεφαλής τον Μίλος Ομπρένοβιτς και εξασφάλισαν
περιορισμένη αυτονομία (1812-1815).
·
Η σερβική
ανεξαρτησία αναγνωρίστηκε από το συνέδριο του Βερολίνου το 1878.
Οι Βούλγαροι:
·
Το 1870
πέτυχαν την αναγνώριση από την οθωμανική διοίκηση της αυτόνομης βουλγαρικής
εκκλησίας, της Εξαρχίας, γεγονός που προκάλεσε ένταση στις
ελληνοβουλγαρικές σχέσεις.
·
Μετά το
ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877-1878 η νικήτρια Ρωσία επιχείρησε να δημιουργήσει
τη Μεγάλη Βουλγαρία (με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, 1878). Οι
αντιδράσεις, όμως της Αγγλίας και της Γερμανίας οδήγησαν στην ίδρυση ενός
περιορισμένου και αυτόνομου βουλγαρικού κράτους με το συνέδριο του Βερολίνου το
1878.
Οι Ρουμάνοι:
·
Από τα
μέσα του 19ου αιώνα αξίωναν την εθνική τους ανεξαρτησία, με
πρωτεργάτη τον Αλέξανδρο Κούζα.
·
Ο
Κάρολος Α΄ ανέτρεψε αργότερα τον Κούζα συμμάχησε με τη Ρωσία και κήρυξε την
ανεξαρτησία της Ρουμανίας, την οποία αναγνώρισε το συνέδριο του Βερολίνου .