Επαναληπτικές ασκήσεις στην Ευριπίδη Ελένη για την Γ' Γυμνασίου

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΡΑΓΙΚΟΙ (ΣΕΛ. 76 – 96)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.   Ποιος ποιητής βελτίωσε τα πρώτα ατελή προσωπεία; __________

2.   Το σατυρικό δράμα στην Αθήνα εισήγαγε ο __________

3.   Τους γυναικείους ρόλους εισήγαγε ο ___________

4.   Ποιος ποιητής συνδέθηκε με τους Μηδικούς πολέμους; __________

5.   Ο Περικλής ήταν αρχηγός του __________ στην παράσταση της τραγωδίας ____________

6.   Ποιος ποιητής παρουσίαζε υπερφυσικούς τους ήρωες, ποιος καθημερινούς και ποιος όπως πρέπει να είναι;

7.   Ποιον ποιητή αποκαλούσαν «φιλαθηναιότατον» και «μέλιτταν» και γιατί;

8.   Ποιος ποιητής καθιέρωσε την έγχρωμη σκηνογραφία και ποιος τον «από μηχανης θεό»;

9.   Ποιος ποιητής χαρακτηρίζεται «ο τραγικώτατος των ποιητων» και γιατί;

10.                 Εξανθρωπισμένοι παρουσιάζονται οι ήρωες στο έργο του ________, πιο κοντά στο θεατή είναι οι ήρωες του ___________

11.                 Έργο με κοινό τίτλο έχουν γράψει __________________________ και αυτό είναι __________________________________________

12.                 Ποια σατυρικά δράματα έχουν διασωθεί και ποιοι είναι οι ποιητές τους;

ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ

ΣΤΙΧΟΙ 495 – 541

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.   Να περιγράψετε το ήθος της γερόντισσας. Ποιος είναι ο ρόλος της σκηνής με το Μενέλαο και τη γερόντισσα;

2.   Να συγκρίνετε το διάλογο Ελένης – Τεύκρου και Μενελάου γερόντισσας.

3.   Ποιες αντιθέσεις βρίσκουμε στη σκηνή αυτή;

4.   Να αντικαταστήσετε τα υπογραμμισμένα ουσιαστικά ή φράσεις με τα αντίστοιχα κύρια ονόματα:

α) Ο βασιλιάς που μου ‘πες είναι μέσα; (στ. 523)

β) Του Δία η κόρη. (στ. 528)

γ) Ο αφέντης αν σ’ έβρει, το θάνατο θα λάβεις για δώρο φιλοξενίας. (στ. 537 – 539)

5.   Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα της σωστής απάντησης:

Η γερόντισσα φέρεται με σκληρότητα στο Μενέλαο, γιατί:

α) φοβάται μήπως κλέψει την Ελένη

β) έχει άθλια εμφάνιση

γ) φοβάται το βασιλιά

δ) είναι αφιλόξενη

6.   Βρείτε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. Να δικαιολογήσετε τις λανθασμένες προτάσεις:

α) Ο Μενέλαος επιμένει να μπει στο παλάτι παρά τις προειδοποιήσεις της γερόντισσας.

β) Ο Μενέλαος πληροφορείται από τη γερόντισσα ότι το αρχοντικό είναι το παλάτι του βασιλιά Πρωτέα.

γ) Ο Μενέλαος απογοητεύεται μαθαίνοντας ότι βρίσκεται στην Αίγυπτο.

δ) Η γερόντισσα παρά τη σκληρότητά της δείχνει ανοχή στο Μενέλαο.

ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ

ΣΤΙΧΟΙ 1.286 – 1.424

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1)   Να περιγράψετε το ήθος του Θεοκλύμενου με βάση την πρώτη παρουσία του.

2)   Να αναλύσετε έναν από τους στίχους 1.333, 1.354

3)   Να βρείτε τις σωστές προτάσεις. Να δικαιολογήσετε τις λανθασμένες:

α. Ο Θεοκλύμενος εύκολα πείθεται από την Ελένη για το θάνατο του Μενελάου και για την ενάλια ταφή

β. Ο Θεοκλύμενος παρουσιάζεται αφελής

γ. Ο Θεοκλύμενος έχει εμπιστοσύνη στη μαντική δύναμη της Θεονόης

δ. Η ταφή ενός νεκρού στην αρχαία Ελλάδα ήταν πρωταρχικά καθήκον των στενών συγγενών

ε. Η Ελένη χρησιμοποιεί κάθε μέσο που έχει στη διάθεσή της, προκειμένου να κάμψει τη δυσπιστία του Θεοκλύμενου.

4)   Ο Μενέλαος φροντίζει να ζητήσει από το Θεοκλύμενο για την ενάλια ταφή, όλα όσα εξυπηρετούν το στόχο τους. Πώς νομίζετε ότι υπηρετούν το σχέδιο απόδρασης τα παρακάτω στοιχεία;

α. ταύρος

β. χάλκινα όπλα

γ. μεγάλη απόσταση από τη στεριά

5)   Ποια στοιχεία στη στιχομυθία του Θεοκλύμενου και της Ελένης δημιουργούν τραγική ειρωνεία;

6)   Να βρείτε τα πολιτιστικά στοιχεία της ενότητας. Διατηρούνται μέχρι σήμερα; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.

ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ

ΣΤΙΧΟΙ 1.593 – 1.652

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1)   Τι εννοείται κάθε φορά με τις υπογραμμισμένες φράσεις;

α. στου Περσέα τα λαμπρά παλάτια (στ. 1606)

β. δίπλα στον ποταμό (στ. 1607)

γ. μπροστά από της Παλλάδας το ναό (στ. 1608 – 1609)

δ. του Λεύκιππου τις κόρες (στ. 1609)

ε. όρισε γιορτές στη Λακωνία (στ. 1.616)

στ. Διόσκουροι, βλαστάρια του Τυνδάρεω (στ. 1637)

ζ. για την ομορφιά που εκεί στην Ίδη κρίθηκε (στ. 1650 – 1651)

2)   Βρείτε τις σωστές απαντήσεις:

Α) Ο Χορός

α. φαίνεται να ζηλεύει για την επιστροφή της Ελένης στην πατρίδα της

β. εύχεται καλό ταξίδι στην Ελένη

γ. Χαίρεται για την επιστροφή της Ελένης στην πατρίδα της

δ. νοσταλγεί την πατρίδα του

ε. εκφράζει τη θλίψη του που αυτός εξακολουθεί να παραμένει αιχμάλωτος στην Αίγυπτο

Β) Το λυρικό στοιχείο του στάσιμου προκύπτει:

α. από τη δραματική ένταση

β. από τις εικόνες και τις μεταφορές

γ. από την τραγικότητα

δ. από τις προσωποποιήσεις

ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ

ΣΤΙΧΟΙ 1.786 – 1.812

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1)   Να αντιστοιχίσετε τα πρόσωπα της Α’ στήλης μ’ εκείνα στη Β’ στήλη που τους ταιριάζουν. Κάποια στοιχεία της Β’ στήλης μπορεί να ταιριάζουν σε περισσότερα από ένα πρόσωπα:

Α                                                                      Β

1. δούλος                                                    α. λογική

2. Θεοκλύμενος                                           β. θάρρος

                                                                   γ. οργή

                                                                   δ. αίσθημα δικαίου

                                                                   ε. αποφασιστικότητα

                                                                   στ. αυταπάρνηση

                                                                   ζ. αίσθημα δύναμης

2) Να περιγράψετε τη συναισθηματική κατάσταση του Θεοκλύμενου.

ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΛΕΝΗ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΣΤΙΧΟΙ 1.813 – 1.870

1)   Βρείτε τη σωστή απάντηση:

Α) Οι Διόσκουροι δεν είχαν σώσει μέχρι τώρα την Ελένη, γιατί

α. δεν είχαν τη δύναμη αν το κάνουν

β. δεν μπορούσαν να αντιταχθούν στο θέλημα της Μοίρας κι άλλων ισχυροτέρων θεών

γ. φοβούνταν την οργή της Ήρας

δ. φοβούνταν την οργή του Δία

Β) Για το Μενέλαο οι Διόσκουροι προφητεύουν ότι

α. θα λατρεύεται ως θεός μαζί με την Ελένη

β. θα γίνει αθάνατος, γιατί είναι σύζυγος της Ελένης και γαμπρός του Δία

γ. θα γίνει αθάνατος ως ανταμοιβή για τους κόπους του

δ. θα ζήσει ως αθάνατος στο νησί Ελένη

Γ) Η φράση από μηχανής θεός που χρησιμοποιήθηκε για τις ξαφνικές εμφανίσεις θεών στο τέλος των τραγωδιών του Ευριπίδη οφείλεται

α. στο ότι οι εμφανίσεις αυτές αποτελούν τεχνική επινόηση (μηχανή < μηχανάομαι- ωμαι) του ποιητή

β. στο ότι γίνονταν με τη χρήση ενός σκηνικού μέσου, που ονομαζόταν μηχανή ή αιώρα

γ. στο ότι δίνουν ένα μηχανικό, αυθαίρετο τέλος, που δεν προκύπτει από την προηγούμενη διαπραγμάτευση του μύθου.

2)   Πώς επέρχεται η κάθαρση με το τέλος της τραγωδίας;

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Να επιλέξετε μία από τις παρακάτω εργασίες και να την παραδώσετε όταν τελειώσει η διδασκαλία του βιβλίου Ευριπίδη Ελένη:

1.Ο Ευριπίδης παρουσιάζει την Ελένη ως Ελληνίδα, σύζυγο και γυναίκα. Ποια χαρακτηριστικά της αποδίδει κατά περίπτωση;

2Ποιο ρόλο παίζει το θείο στο έργο;

3.Υποθέστε ότι παρακολουθήσατε την παράσταση του έργου. Απαντήστε στα παρακάτω ερωτήματα:

Α) Ποια μηνύματα θα παίρνατε από το έργο;

Β) Με ποια συναισθήματα θα αποχωρούσατε;

4. Η τραγωδία τελειώνει με ευτυχία. Θα επιθυμούσατε κάποια άλλη λύση του δράματος; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

5. Οι ήρωές μας τόσο στην πορεία τους προς την αναγνώριση όσο και στην προσπάθειά τους να αποδράσουν συναντούν εμπόδια. Τι τους βοήθησε να τα ξεπεράσουν στην πρώτη και τι στη δεύτερη;

6. Φανταστείτε την Ελένη χωρίς χορό και χορικά άσματα τι θα άλλαζε; Ποια βασικά γνωρίσματα της τραγωδίας θα έχανε το έργο;

7. Παρακολουθώντας τη στάση του χορού απέναντι στην Ελένη από την αρχή ως το τέλος, να εξετάσετε: α) Ποια είναι τα συναισθήματα του χορού προς την ηρωίδα; β) Πόσο επηρεάζει ο λόγος και η δράση του την εξέλιξη της υπόθεσης; γ) Πόσο θα άλλαζε η πλοκή του έργου, αν δεν τον αποτελούσαν Ελληνίδες αιχμάλωτες;

8. Η Ελένη και ο Μενέλαος επιστρέφοντας στη Σπάρτη γράφουν τα απομνημονεύματά τους. Επιλέξτε ένα από τα δύο πρόσωπα και γράψτε όσα διαδραματίστηκαν στην Αίγυπτο δίνοντας τη δική τους οπτική.

9. Τι σας άρεσε και τι δε σας άρεσε στο έργο αυτό;

10. Εικονογράφηση σκηνής.

11. Αν η Ελένη, η ηρωίδα του έργου μας, έστελνε μια επιστολή στο Μενέλαο τι πιστεύετε ότι θα του έγραφε;