Αρχαία Α' Γυμνασίου: Ενότητα 4 - Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας

Διαδραστικό μάθημα 4ης ενότητας

Ανάλυση 4ης ενότητας 

Σ' ένα μυθιστόρημα με έντονη κοροϊδευτική διάθεση για τα περιπετειώδη μυθιστορήματα της εποχής του, ο Λουκιανός συναντά κάποιους περίεργους ανθρώπους. Μοιάζουν σ' όλα με τους κοινούς ανθρώπους, διαφέρουν όμως στα πόδια τους...

Το κείμενο και η μετάφρασή του

Πλέομεν ὅσον τριακοσίους σταδίους	Πλέουμε περίπου τριακόσια στάδια
καὶ προσφερόμεθα νήσῳ μικρᾷ καὶ ἐρήμῃ.	και αγκυροβολούμε σ' ένα νησί μικρό και έρημο.
Μείναντες δὲ  ἐν τῇ νήσῳ πέντε ἡμέρας,	Κι αφού μείναμε στο νησί πέντε μέρες,
τῇ  ἕκτῃ ἐξορμῶμεν καὶ τῇ ὀγδόῃ καθορῶμεν	την έκτη ξεκινούμε και την όγδοη διακρίνουμε
πολλοὺς ἀνθρώπους διαθέοντας ἐπὶ τοῦ πελάγους,	πολλούς ανθρώπους να τρέχουν εδώ κι εκεί πάνω στη θάλασσα,
προσεοικότας ἅπαντα ἡμῖν καὶ τὰ σώματα καὶ τὰ μεγέθη,	που έμοιαζαν με μας σε όλα και στο σώμα και στο ανάστημα
πλὴν τῶν ποδῶν μόνων·	εκτός μόνο από τα πόδια·
ταῦτα γὰρ  ἔχουσι φέλλινα·	γιατί αυτά τα είχαν κατασκευασμένα από φελλό·
ἀφ’ οὗ δὴ, οἶμαι, καὶ καλοῦνται Φελλόποδες.	γι’ αυτό το λόγο μάλιστα, νομίζω, και ονομάζονται Φελλόποδες.
Θαυμάζομεν οὖν  ὁρῶντες οὐ βαπτιζομένους,	Απορούμε, λοιπόν, βλέποντάς τους να μη βουλιάζουν,
ἀλλὰ  ὑπερέχοντας τῶν κυμάτων	αλλά να μένουν πάνω στα κύματα
καὶ  ὁδοιποροῦντας  ἀδεῶς.	και να βαδίζουν χωρίς φόβο.
Οἱ δὲ καὶ προσέρχονται καὶ ἀσπάζονται ἡμᾶς	Και αυτοί μας πλησιάζουν και μας καλωσορίζουν
λέγουσί τε  ἑλληνικῇ  φωνῇ	και μας λένε στα ελληνικά
ἐπείγεσθαι εἰς Φελλὼ τὴν αὐτῶν πατρίδα.	ότι βιάζονται (να φτάσουν) στη Φελλώ, την πατρίδα τους.
Μέχρι μὲν οὖν τινος συνοδοιποροῦσι ἡμῖν παραθέοντες,	Ως ένα σημείο, λοιπόν, μας συνοδεύουν τρέχοντας δίπλα μας,
εἶτα  ἀποτρεπόμενοι τῆς ὁδοῦ βαδίζουσιν	και έπειτα, αλλάζοντας δρόμο, προχωρούν
ἐπευχόμενοι  ἡμῖν  εὔπλοιαν.	ευχόμενοι σε μας «καλό ταξίδι».

1η δραστηριότητα: Διαβάζω το αρχαίο κείμενο και απαντώ σε ερωτήσεις κατανόησης

2η δραστηριότητα: Προσπαθώ να αποδώσω στη ν.ε. το αρχαίο κείμενο

Επεξεργασία κειμένου

1 Πλέομεν ὅσον τριακοσίους σταδίους πλέομεν του ρ. πλέω = ταξιδεύω με πλοίο ὅσον = περίπου τὸ στάδιον = αρχαία μονάδα μέτρησης μήκους ίση με 185 μ. περίπου  (πβ. ν.ε.: στάδιο, σταδιοδρομία) 2 καὶ προσφερόμεθα νήσῳ μικρᾷ καὶ ἐρήμῃ. προσφερόμεθα = προσορμίζομαι, αγκυροβολώ (πβ. ν.ε.: προσφορά,  πρόσφορο, αντιπροσφορά) 3 Μείναντες δὲ ἐν τῇ νήσῳ πέντε ἡμέρας, μείναντες  > του ρ. μένω = αφού μείναμε δέ = αλλά, ενώ, από την άλλη ἐν μέσα, επάνω, κοντά, μεταξύ, σε (π.χ. ἐν + τῷ = στο) 4 τῇ ἕκτῃ ἐξορμῶμεν καὶ τῇ ὀγδόῃ καθορῶμεν ἐξορμῶμεν > του ρ. ἐξορμάω - ἐξορμῶ = ξεκινώ (πβ. ν.ε.: εξόρμηση,  παρόρμηση, παρορμητικός) καθορῶμεν > του ρ. καθοράω - καθορῶ = διακρίνω (πβ. ν.ε.: κάτοπτρο,  κατοπτεύω) 5 πολλοὺς ἀνθρώπους διαθέοντας ἐπὶ τοῦ πελάγους, διαθέοντας > του ρ. διαθέω = να τρέχουν εδώ κι εκεί (πβ. ν.ε.: βοήθεια) ἐπὶ επάνω σε, κοντά, σε 6 προσεοικότας ἅπαντα ἡμῖν καὶ τὰ σώματα καὶ τὰ μεγέθη, προσεοικότας ἅπαντα ἡμῖν = που έμοιαζαν μ’ εμάς σε όλα μέγεθος = ανάστημα 7 πλὴν τῶν ποδῶν μόνων· 8 ταῦτα γὰρ ἔχουσι φέλλινα· γάρ > αιτιολογικός σύνδεσμος     = διότι, δηλαδή, γιατί, επειδή ὁ φέλλινος, ἡ φελλίνη, τὸ φέλλινον = κατασκευασμένος από φελλό 9 ἀφ' οὗ δὴ, οἶμαι, καὶ καλοῦνται Φελλόποδες. καλοῦνται = ονομάζονται   ὅς, ἥ, ὅ > αναφορική αντωνυμία     = ο οποίος, που, όποιος, αυτός ο οποίος         Ενικός αρ. αρ. θηλ. ουδ. Ον ὅς ἥ ὅ Γεν οὗ ἧς οὗ Δοτ ᾦ ᾖ ᾦ Αιτ ὅν ἥν ὅ Πληθυντικός αρ. Ον οἵ αἵ ἅ Γεν ὧν ὧν ὧν Δοτ οἷς αἷς οἷς Αιτ οὕς ἅς ἅ 10 Θαυμάζομεν οὖν ὁρῶντες οὐ βαπτιζομένους, θαυμάζομεν > του ρ. θαυμάζω = απορώ, θαυμάζω ὁρῶντες > μτχ. του ρ. ὁράω - ὁρῶ = βλέπω > βλέποντας  οὖν > συμπερασματικός σύνδεσμος     = λοιπόν, βέβαια, άρα, επομένως. οὐ, οὐκ, οὐχ, οὐχὶ > αρνητικό μόριο = όχι, δεν βαπτιζομένους > μτχ. του ρ. βαπτίζομαι = βουλιάζω (πρβλ. βάπτιση) 11 ἀλλὰ ὑπερέχοντας τῶν κυμάτων ὑπερέχοντας > μτχ. του ρ. ὑπερέχω = να μένουν πάνω 12 καὶ ὁδοιποροῦντας ἀδεῶς. ὁδοιποροῦντας > μτχ. του ρ. ὁδοιπορῶ > να βαδίζουν (πρβλ. οδοιπορία) ἀδεῶς > επίρρ. = χωρίς φόβο 13 Οἱ δὲ καὶ προσέρχονται καὶ ἀσπάζονται ἡμᾶς προσέρχονται > του ρ. προσέρχομαι = πλησιάζω ἀσπάζονται > του ρ. ἀσπάζομαι = χαιρετώ, καλωσορίζω 14 λέγουσί τε ἑλληνικῇ φωνῇ τε = και 15 ἐπείγεσθαι εἰς Φελλὼ τὴν αὐτῶν πατρίδα. ἐπείγεσθαι > του ρ. ἐπείγομαι = βιάζομαι (πρβλ. επείγον) > βιάζονται  (να φτάσουν) εἰς ή ἐς σε,  με αιτιατική δηλώνει διεύθυνση, κίνηση αὐτῶν πατρίδα = την πατρίδα τους 16 Μέχρι μὲν οὖν τινος συνοδοιποροῦσι ἡμῖν παραθέοντες, οὖν > συμπερασματικός σύνδεσμος     = λοιπόν, βέβαια, άρα, επομένως. τίς, τί > αόριστη αντωνυμία     = κάποιος, κάποια, κάποιο         Ενικός αρ. αρ. θηλ. ουδ. Ον τὶς τὶς τὶ Γεν τινὸς ή του τινὸς ή του τινὸς ή του Δοτ τινὶ ή τῳ τινὶ ή τῳ τινὶ ή τῳ Αιτ τινὰ τινὰ τὶ Πληθυντικός αρ. Ον τινὲς τινὲς τινὰ ή ἄττα Γεν τινῶν τινῶν τινῶν Δοτ τισὶ(ν) τισὶ(ν) τισὶ(ν) Αιτ τινὰς τινὰς τινὰ ή ἄττα συνοδοιποροῦσι > του ρ. συν + ὁδοιπορῶ = περπατώ μαζί με κάποιον,  συνοδεύω παραθέοντες > του ρ. παραθέω = τρέχω κοντά ή δίπλα ή παράλληλα 17 εἶτα ἀποτρεπόμενοι τῆς ὁδοῦ βαδίζουσιν εἶτα = έπειτα ἀποτρεπόμενοι > του ρ. ἀποτρέπομαι = αλλάζω κατεύθυνση , αλλάζω  δρόμο 18 ἐπευχόμενοι ἡμῖν εὔπλοιαν. ἐπευχόμενοι > του ρ. ἐπεύχομαι = εύχομαι ἡμῖν > προσωπική αντωνυμία = σ' εμάς εὔπλοιαν = καλό ταξίδι

3η δραστηριότητα: άσκηση για τη μετάφραση

Συντακτική ανάλυση κειμένου

Λεξιλογικά

Για τη λέξη φωνή

Για να βρεις τη σημασία των λέξεων του Λεξιλογικού Πίνακα πήγαινε στα λεξικά της Πύλης για την ελληνική γλώσσα ή χρησιμοποίησε τους παρακάτω δεσμούς:

Με κόκκινο χρώμα οι πρόσθετες λέξεις

Αρχαία Ελληνική / Νέα Ελληνική	Νέα Ελληνική
φώνημα	φωνάζω
φωνητικός	φωναχτά
φωνήεν	φωνακλάς
	φωνηεντικός
φωνασκέω, φωνασκῶ [= (α.ε.) καλλιεργώ τη φωνή μου, (ν.ε.) φωνάζω δυνατά, κραυγάζω]	ευφωνικός
ἡ φωνασκία	μικρόφωνο
ευφωνία κακοφωνία	μεγάφωνο
ἀναφωνέω, ἀναφωνῶ	πολυφωνικός
διαφωνέω, διαφωνῶ	μεγαλόφωνα (ή ως)
ἡ διαφωνία	γραμμόφωνο
συμφωνέω, συμφωνῶ	φωνογράφος
ἡ συμφωνία	φωνοληψία, φωνολήπτης
σύμφωνος	φωνολογία
ἄφωνος	φωνολογικός
ἡ ἀφωνία
καλλίφωνος
παράφωνος παραφωνώ
ἡ παραφωνία
πολύφωνος
ἡ πολυφωνία
Πρόσθετες λέξεις
αναφωνώ αποφώνηση βροντοφωνώ εκφωνώ επιφωνώ, επιφώνημα μαγνητοφωνώ, μαγνητόφωνο κασετόφωνο ξεφωνώ ομοφωνώ, ομοφωνία ορθοφωνία ραδιοφωνία, ραδιόφωνο, ραδιοφωνικός προσφωνώ, προσφώνηση στερεοφωνία, στερεοφωνικός τετραφωνία τηλεφωνώ, τηλέφωνο, τηλεφώνημα, τηλεφωνητής

Ασκήσεις

Αντιστοίχισε τους ορισμούς της Α' στήλης με τις λέξεις της Β' στήλης  Να αντικαταστήσεις τη λέξη με τα μπλε γράμματα με μια συνώνυμη.  Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις με τις αντώνυμές τους.  Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων επιλέγοντας την κατάλληλη λέξη  Κατέβασε τις πρόσθετες ασκήσεις σε αρχείο pdf  Σχολικού βιβλίου Συνδυάζοντας τις λέξεις της στήλης Α΄ με τις κατάλληλες από τη στήλη Β΄ να δημιουργήσετε ονοματικά σύνολα (1η άσκηση) Χρησιμοποιώντας λέξεις μόνο από τον Λεξιλογικό Πίνακα να δώσετε ένα συνώνυμο ή ένα αντώνυμο των παρακάτω λέξεων (2η άσκηση)

Γραμματική

Σύγκριση των αρσενικών ουσιαστικών στα νέα και στα αρχαία ελληνικά  Ασκήσεις  

Συμπλήρωσε τις καταλήξεις για τα νέα και τα αρχαία ελληνικά

αρχαία ελληνικά	νέα ελληνικά
ενικός αριθμός
ὁ ἄνθρωπος	ο άνθρωπος
τοῦ ἀνθρώπου	του ανθρώπου
τῷ ἀνθρώπῳ
τὸν ἄνθρωποον	τον άνθρωποον
ὦ ἄνθρωπε	ω άνθρωπε
πληθυντικός αριθμός
οἱ ἄνθρωποι	οι άνθρωποι
τῶν ἀνθρώπων	των ανθρώπων
τοῖς ἀνθρώποις
τοὺς ἀνθρώπους	τους ανθρώπους
ὦ ἄνθρωποι	ω άνθρωποι

Σύγκριση των ουδέτερων ουσιαστικών στα νέα και στα αρχαία ελληνικά  Ασκήσεις  

Συμπλήρωσε τις καταλήξεις για τα νέα και τα αρχαία ελληνικά

αρχαία ελληνικά	νέα ελληνικά
ενικός αριθμός
τὸ μυστήρι  οον	το μυστήρι  οον
τοῦ μυστηρί  ου	του μυστηρί  ου
τῷ μυστηρίῳ
τὸ μυστήρι  οον	το μυστήρι  οον
ὦ μυστήρι  οον	ω μυστήρι  οον
πληθυντικός αριθμός
τὰ μυστήρι  α	τα μυστήρι  α
τῶν μυστηρί  ων	των μυστηρί  ων
τοῖς μυστηρίοις
τὰ μυστήρι  α	τα μυστήρι  α
τὰ μυστήρι  α	τα μυστήρι  α

Το άρθρο

Το άρθρο είναι μια μονοσύλλαβη κλιτή λέξη. Χρησιμοποιείται πριν από τα ουσιαστικά, π.χ. ὁ γεωργός, ἡ φωνή, τὸ δένδρον και τα  επίθετα, π.χ. ὁ καλός, ἡκαλή, τὸ καλόν. Χρησιμοποιείται ακόμη και πριν από λέξεις που παίζουν το ρόλο ουσιαστικών και  επιθέτων, π.χ. τὸ λέγω είναι ρήμα. Στα τρία γένη κλίνεται ως εξής:

	Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική	ὁ	ἡ	τὸ
Γενική	τοῦ	τῆς	τοῦ
Δοτική	τῷ	τῇ	τῷ
Αιτιατική	τὸν	τὴν	τὸ
Κλητική	ὦ	ὦ	ὦ
	Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική	οἱ	αἱ	τὰ
Γενική	τῶν	τῶν	τῶν
Δοτική	τοῖς	ταῖς	τοῖς
Αιτιατική	τοὺς	τὰς	τὰ
Κλητική	ὦ	ὦ	ὦ

β' κλίση των ουσιαστικών

Η δεύτερη κλίση περιλαμβάνει ονόματα: αρσενικά και θηλυκά σε: -ος ουδέτερα σε: -ον συνηρημένα σε: -ους αττικόκλιτα αρσενικά και θηλυκά σε: -ως, ουδέτερα σε: -ων   Παρατηρήσεις: Τα αρσενικά και τα θηλυκά της β' κλίσης έχουν τις ίδιες καταλήξεις  στον ενικό και στον πληθυντικό. Τα ουδέτερα σχηματίζουν στον ενικό και στον πληθυντικό τρεις πτώσεις  όμοιες: την ονομαστική, την αιτιατική και την κλητική.

ασυναίρετα ουσιαστικά

καταλήξεις ασυναίρετων της β' κλίσης
Ενικός	Αρσενικά Θηλυκά	Ουδέτερα
ον. γεν. δοτ. αιτ. κλ.	-ος -ου -ῳ -ον -ε	-ον -ου -ῳ -ον -ον
Πληθυντικός
ον. γεν. δοτ. αιτ. κλ.	-οι -ων -οις -ους -οι	-α -ων -οις -α -α

Παραδείγματα αρσενικών και θηλυκών
αρσενικά
	(οξύτονα)	(παροξύτονα)	(προπαροξύτονα)
ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ	θε-ὸς θε-οῦ θε-ῷ θε-ὸν θε-ὲ	λόγ-ος λόγ-ου λόγ-ῳ λόγ-ον λόγ-ε	ἄνθρωπ-ος ἀνθρώπ-ου ἀνθρώπ-ῳ ἄνθρωπ-ον ἄνθρωπ-ε
οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ	θε-οὶ θε-ῶν θε-οῖς θε-οὺς θε-οὶ	λόγ-οι λόγ-ων λόγ-οις λόγ-ους λόγ-οι	ἄνθρωπ-οι ἀνθρώπ-ων ἀνθρώπ-οις ἀνθρώπ-ους ἄνθρωπ-οι
θηλυκά
	(οξύτονα)	(παροξύτονα)	(προπαροξύτονα)
ἡ τῆς τῇ τὴν ὦ	ὁδ-ὸς ὁδ-οῦ ὁδ-ῷ ὁδ-ὸν ὁδ-ὲ	νῆσ-ος νήσ-ου νήσ-ῳ νῆσ-ον νῆσ-ε	κάμηλ-ος καμήλ-ου καμήλ-ῳ κάμηλ-ον κάμηλ-ε
αἱ τῶν ταῖς τὰς ὦ	ὁδ-οὶ ὁδ-ῶν ὁδ-οῖς ὁδ-οὺς ὁδ-οὶ	νῆσ-οι νήσ-ων νήσ-οις νήσ-ους νῆσ-οι	κάμηλ-οι καμήλ-ων καμήλ-οις καμήλ-ους κάμηλ-οι
Παρατηρήσεις Τα οξύτονα (αυτά που τονίζονται στη λήγουσα) και τα παροξύτονα (αυτά που τονίζονται στην παραλήγουσα) διατηρούν τον τόνο τους σε όλες τις πτώσεις στην ίδια συλλαβή, π.χ. θεός, ὁδός, λόγος, νῆσος Τα προπαροξύτονα (αυτά που τονίζονται στην προπαραλήγουσα) στη γενική και δοτική του ενικού και στη γενική, τη δοτική και την αιτιατική του πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα π.χ. ἄνθρωπος,  κάμηλος

Ασκήσεις: 1η άσκηση  2η άσκηση

Παραδείγματα ουδέτερων
	(οξύτονα)	(παροξύτονα)	(προπαροξύτονα)
τὸ τοῦ τῷ τὸ ὦ	φυτ-ὸν φυτ-οῦ φυτ-ῷ φυτ-ὸν φυτ-ὸν	δῶρ-ον δώρ-ου δώρ-ῳ δῶρ-ον δῶρ-ον	μυστήρι-ον μυστηρί-ου μυστηρί-ῳ μυστήρι-ον μυστήρι-ον
τὰ τῶν τοῖς τὰ ὦ	φυτ-ά φυτ-ῶν φυτ-οῖς φυτ-ά φυτ-ά	δῶρ-α δώρ-ων δώρ-οις δῶρ-α δῶρ-α	μυστήρι-α μυστηρί-ων μυστηρί-οις μυστήρι-α μυστήρι-α
Παρατηρήσεις Η κατάληξη -α των ουδετέρων είναι βραχύχρονη. Τα οξύτονα (αυτά που τονίζονται στη λήγουσα) και τα παροξύτονα (αυτά που τονίζονται στην παραλήγουσα) διατηρούν τον τόνο τους σε όλες τις πτώσεις στην ίδια συλλαβή, π.χ. φυτόν, δῶρον Τα προπαροξύτονα (αυτά που τονίζονται στην προπαραλήγουσα) στη γενική και δοτική του ενικού και πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα π.χ. μυστήριον

Ασκήσεις:  3η άσκηση

Επαναληπτικές ασκήσεις:  4η άσκηση  5η άσκηση  6η άσκηση 7η άσκηση για το σωστό τόνο

δευτερόκλιτα συνηρημένα ουσιαστικά
Δευτερόκλιτα συνηρημένα λέγονται τα ουσιαστικά της δεύτερης κλίσης που  πριν από το χαρακτήρα -ο του θέματος έχουν άλλο ο ή ε  με το οποίο συναιρούνται σε όλες τις πτώσεις.

Παραδείγματα συνηρημένων ουσιαστικών
	θ. ἔκπλοο- = ἔκπλου-	θ. πλοο- = πλου-		θ. ὀστεο- = ὀστου-
ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ	ἔκπλους ἔκπλου ἔκπλῳ ἔκπλουν ἔκπλου	πλοῦς πλοῦ πλῷ πλοῦν πλοῦ	τὸ τοῦ τῷ τὸ ὦ	ὀστοῦν ὀστοῦ ὀστῷ ὀστοῦν ὀστοῦν
οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ	ἔκπλοι ἔκπλων ἔκπλοις ἔκπλους ἔκπλοι	πλοῖ πλῶν πλοῖς πλοῦς πλοῖ	τὰ τῶν τοῖς τὰ ὦ	ὀστᾶ ὀστῶν ὀστοῖς ὀστᾶ ὀστᾶ
Τα φωνήεντα ο και ε των συνηρημένων δευτερόκλιτων συναιρούνται σε ου όταν ακολουθεί αμέσως ύστερα απ' αυτά ο χαρακτήρας ο, αλλιώς χάνονται κατά τη συναίρεση. Έτσι οι καταλήξεις των συνηρημένων διαφέρουν μόνο στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική του ενικού. Όλες οι πτώσεις των συνηρημένων τονίζονται πάντα στην ίδια συλλαβή, στην οποία τονίζεται η ονομαστική του ενικού.

αττικόκλιτα ουσιαστικά
Αττικόκλιτα λέγονται τα ουσιαστικά της δεύτερης κλίσης που λήγουν σε ως και -ων και συνηθίζονταν κυρίως στην αττική διάλεκτο. Η κλίση τους λέγεται αττική δεύτερη κλίση

Παραδείγματα αττικόκλιτων ουσιαστικών
	θ. πρόνεω-	θ. λεω-		θ. ἅλω-		θ. ἀνωγεω-
ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ	πρόνε-ως πρόνε-ω πρόνε-ῳ πρόνε-ων πρόνε-ως	λε-ώς λε-ὼ λε-ῲ λε-ὼν λε-ὼς	ἡ τῆς τῇ τὴν ὦ	ἅλ-ως ἅλ-ω ἅλ-ῳ ἅλ-ω(ν) ἅλ-ως	τὸ τοῦ τῷ τὸ ὦ	ἀνώγε-ων ἀνώγε-ω ἀνώγε-ῳ ἀνώγε-ων ἀνώγε-ων
οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ	πρόνε-ω πρόνε-ων πρόνε-ῳς πρόνε-ως πρόνε-ω	λε-ῲ λε-ὼν λε-ῲς λε-ὼς λε-ῲ	αἱ τῶν ταῖς τὰς ὦ	ἅλ-ω ἅλ-ων ἅλ-ῳς ἅλ-ως ἅλ-ω	τὰ τῶν τοῖς τὰ ὦ	ἀνώγε-ω ἀνώγε-ω ἀνώγε-ῳς ἀνώγε-ω ἀνώγε-ω
Τα αττικόκλιτα ουσιαστικά διατηρούν στις καταλήξεις όλων των πτώσεων το -ω της ονομαστικής. Διατηρούν σ΄ όλες τις πτώσεις τον ίδιο τόνο και στην ίδια συλλαβή που έχει η ονομαστική του ενικού. Η κλητική είναι όμοια με την ονομαστική. Μερικά σχηματίζουν την αιτιατική του ενικού χωρίς το τελικόν, π.χ. την ἄλω, την Κῶ

Προσωπικές αντωνυμίες

Προσωπικές λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν τα τρία πρόσωπα του λόγου Πρώτο πρόσωπο είναι εκείνο που ενεργεί: εγώ Δεύτερο πρόσωπο είναι εκείνο που του απευθυνόμαστε: εσύ Τρίτο πρόσωπο είναι εκείνο για το οποίο γίνεται λόγος: αυτός, εκείνος κ.τ.λ. Οι  κλίνονται ως εξής: προσωπική αντωνυμία Ενικός αριθμός α' πρόσωπο β' πρόσωπο γ' πρόσωπο Ονομαστική ἐγὼ σὺ Γενική ἐμοῦ, μου σοῦ, σου (οὗ) Δοτική ἐμοί, μοι σοί, σοι οἷ, οἱ Αιτιατική ἐμέ με σέ, σε (ἕ) Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική ἡμεῖς ὑμεῖς (σφεῖς) Γενική ἡμῶν ὑμῶν (σφῶν) Δοτική ἡμῖν ὑμῖν σφίσι(ν) Αιτιατική ἡμᾶς ὑμᾶς (σφᾶς) Όπως παρατηρείς οι αντωνυμίες έχουν και αδύναμους τύπους οι οποίοι δεν τονίζονται. Δες κι ένα ωραίο βίντεο με τις προσωπικές αντωνυμίες

Ασκήσεις

άσκηση για την κλίση του άρθρου: αρσενικό, θηλυκό ουδέτερο άσκηση, κλίση του ουσιαστικού "ὁ μόλυβδος" άσκηση, κλίση του ουσιαστικού "ἡ ἔφοδος" άσκηση, κλίση του ουσιαστικού "τὸ κύτταρον" άσκηση για το σωστό τόνο Κλίνε τα ουσιαστικά: θεός, λόγος, ἄνθρωπος * Άσκηση σωστού λάθους στη β' κλίση άσκηση αντιστοίχισης για τα ουσιαστικά β' κλίσης άσκηση, επιλογής της σωστής απάντησης για τα ουσιαστικά β' κλίσης άσκηση συμπλήρωσης των καταλήξεων για τη β' κλίση άσκηση στο "Πάτερ ἡμῶν" για την προσωπική αντωνυμία 1η άσκηση στις προσωπικές αντωνυμίες 2η άσκηση στις προσωπικές αντωνυμίες σχολικού βιβλίου Να συμπληρώσετε τις πτώσεις που λείπουν στον παρακάτω πίνακα (1η) Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού (2η) Να αντιστοιχίσετε τα ουσιαστικά με τις πτώσεις τους (3η) Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις και να τονίσετε τα ουσιαστικά και τους τύπους του άρθρου (4η) Στις προτάσεις που ακολουθούν να συμπληρώσετε την κατάλληλη πτώση του ουσιαστικού και στη συνέχεια να γράψετε την ίδια πτώση του άλλου αριθμού (5η) Να αντιστοιχίσετε τους τύπους προσωπικών αντωνυμιών με τη γραμματική τους ταυτότητα (6η) Να υπογραμμίσετε τις προσωπικές αντωνυμίες των παρακάτω φράσεων και να τις αναγνωρίσετε γραμματικά (7η) Παράλληλα κείμενα Ἐντεῦθεν ἡμᾶς ὑπεδέχετο πέλαγος προσηνὲς καὶ νῆσος οὐ μεγάλη, εὐπρόσιτος, συνοικουμένη· ἐνέμοντο δὲ αὐτὴν ἄνθρωποι ἄγριοι, Βουκέφαλοι, κέρατα ἔχοντες, οἷον παρ᾿ ἡμῖν τὸν Μινώταυρον ἀναπλάττουσιν. ἀποβάντες δὲ προῄειμεν ὑδρευσόμενοι καὶ σιτία ληψόμενοι, εἴ ποθεν δυνηθείημεν· οὐκέτι γὰρ εἴχομεν. καὶ ὕδωρ μὲν αὐτοῦ πλησίον εὕρομεν, ἄλλο δὲ οὐδὲν ἐφαίνετο, πλὴν μυκηθμὸς πολὺς οὐ πόῤῥωθεν ἠκούετο. δόξαντες οὖν ἀγέλην εἶναι βοῶν, κατ᾿ ὀλίγον προχωροῦντες ἐπέστημεν τοῖς ἀνθρώποις. οἱ δὲ ἰδόντες ἡμᾶς ἐδίωκον, καὶ τρεῖς μὲν τῶν ἑταίρων λαμβάνουσιν, οἱ δὲ λοιποὶ πρὸς τὴν θάλατταν καταφεύγομεν. Λουκιανός, Ἀληθὴς Ἱστορία 2.44 Μετάφραση Έπειτα μας υποδέχτηκε ήρεμο πέλαγος και μικρό νησί, ευκολοπλησίαστο, κατοικημένο· και το κατείχαν άγριοι άνθρωποι, οι Βουκέφαλοι, που είχαν κέρατα, όπως φαντάζονται σ' εμάς το Μινώταυρο. Και αφού αποβιβαστήκαμε, προχωρήσαμε, για να βρούμε νερό και τροφή, αν μπορούσαμε από κάπου· γιατί δεν είχαμε. Και νερό εκεί κοντά βρήκαμε, τίποτε άλλο όμως δε φαινόταν, εκτός από μεγάλο μουγκρητό που ακουγόταν κοντά. Επειδή νομίσαμε λοιπόν, ότι ήταν κοπάδι βοδιών, προχωρώντας λίγο συναντήσαμε τους ανθρώπους. Και αυτοί, μόλις μας είδαν, μας καταδίωξαν και τρεις από τους συντρόφους μας συλλαμβάνουν, ενώ οι υπόλοιποι προσπαθούσαμε να βρούμε καταφύγιο στη θάλασσα.