Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα για την 4η ενότητα Ε' Δημοτικού (Τα ζώα του κόσμου).

Α. Ακούω και γράφω

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Β. ΚΕΙΜΕΝΟ

Ο κόκορας, ο γάτος και το ποντίκι

            Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα μικρό σταχτί ποντικάκι που λαχταρούσε να βγει από τη φωλιά του για να γνωρίσει τον κόσμο.

- Είσαι μικρό ακόμα, το συμβούλευε η μητέρα του. Πρέπει να μεγαλώσεις πρώτα και να μάθεις πολλά πράγματα.

            Μα το ανυπόμονο ποντικάκι αποφάσισε μια μέρα να βγει κρυφά από τους γονείς του. Ήταν μια όμορφη μέρα, ο ήλιος έλαμπε στον ουρανό και το ποντικάκι κοίταζε με θαυμασμό γύρω του. Τι ωραίος και πόσο μεγάλος ήταν ο κόσμος!

Προχώρησε, προχώρησε κι έφτασε σ’ ένα εξοχικό σπίτι. Από μια τρύπα του φράχτη μπήκε στην αυλή. Εκεί, είδε δυο άγνωστα ζώα που τα ΄βλεπε για πρώτη φορά. Το ένα είχε τέσσερα πόδια και απαλό τρίχωμα, άσπρο στην κοιλιά και κανελί στη ράχη του. Είχε μακριά ουρά και στρογγυλό κεφάλι με μικρά αυτιά και μακριά μουστάκια. Ήταν ξαπλωμένο φαρδύ πλατύ στο χώμα και απολάμβανε τον ήλιο.

- Τι όμορφο και ευγενικό ζωάκι! είπε μέσα του το ποντικάκι. Θα μπορούσα να παίξω μαζί του, τόσο ήσυχο που είναι!

Λίγο πιο πέρα βρισκόταν ένα άλλο ζώο. Αλλά ήταν τόσο παράξενο! Είχε δύο πόδια, με πέντε δάχτυλα και σουβλερά νύχια, μια χρωματιστή και φουντωτή ουρά, πολύχρωμα φτερά και ένα κατακόκκινο λειρί. Τα μάτια του γυάλιζαν άγρια και η μύτη του ήταν σκληρή και σουβλερή.

- Τι επικίνδυνο ζώο! είπε μέσα του το ποντικάκι.

            Το επικίνδυνο ζώο που ήταν ένας κόκορας, όταν είδε το ποντικάκι, προχώρησε προς το μέρος του, φούσκωσε κι ένα δυνατό «κικιρίκου!» βγήκε από το ανοιχτό ράμφος του. Το ποντικάκι τρόμαξε και το ΄βαλε στα πόδια.

            Όταν έφτασε στη φωλιά του, λαχανιασμένο από το τρέξιμο και κιτρινισμένο από το φόβο, διηγήθηκε την περιπέτειά του στους γονείς του.

- Παιδί μου, του είπε η ποντικίνα, είδες πόσο λίγα πράγματα ξέρεις από τον κόσμο; Το δεύτερο ζώο που φοβήθηκες είναι ο κόκορας. Δεν είναι καθόλου επικίνδυνος, γιατί εμάς τα ποντίκια δε μας πειράζει. Το πρώτο όμως, που σου φάνηκε ήσυχο κι ευγενικό είναι ο γάτος, ο μεγαλύτερος εχθρός μας, γιατί μας κυνηγάει και μας σκοτώνει.

Η Εγκυκλοπαίδεια των παραμυθιών, εκδ. Στρατίκη

Γ. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

1.        Στις δυο πρώτες παραγράφους του κειμένου υπογραμμίστε το οριστικό και κυκλώστε το αόριστο άρθρο.

2.        Βρείτε στο κείμενο τις επιθετικοποιημένες μετοχές και σχηματίστε τα τρία γένη.

Αρσενικό	Θηλυκό	Ουδέτερο

3.        Γράψτε τα επίθετα του κειμένου που χαρακτηρίζουν το ποντικάκι, το γάτο και τον κόκορα. 

Ποντικάκι     .................................................................................................................................

Γάτος             .................................................................................................................................

Κόκορας       .................................................................................................................................

4.        Σχημάτισε τα τρία γένη των επιθέτων που είναι με έντονα μαύρα γράμματα.

Αρσενικό	Θηλυκό	Ουδέτερο

   

5. Δίπλα σε κάθε ανεξάρτητη πρόταση γράψτε μια αιτιολογική πρόταση για να εξηγήσετε το χαρακτηρισμό.

·         Το ποντικάκι ήταν ανυπόμονο, γιατί ............................................................ .............................................................................................................................

·         Τα ζώα στην αυλή ήταν άγνωστα, ................................................................
.............................................................................................................................

·         Ο κόκορας δεν είναι επικίνδυνος για τα ποντίκια, ........................................
.............................................................................................................................

·         Ο γάτος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός για τα ποντίκια, ..................................
.............................................................................................................................

6.        Απαντώ

Πώς περιέγραψε το ποντικάκι στους γονείς του το γάτο και τον κόκορα;

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................