Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται την έννοια του ναρκισσισμού, το μυαλό τους πηγαίνει στο προφανές “πρόσωπο” ενός νάρκισσου: εξωστρέφεια, επιθετικότητα, σιγουριά στον εαυτό του, μεγαλομανία, ματαιοδοξία και μια έμφυτη ανάγκη να θαυμάζεται από τους άλλους.
Αλλά ήδη από το 1938, ο ψυχολόγος από το Χάρβαρντ Henry Murray, παρατήρησε μια άλλη περίπτωση ναρκισσισμού μεταξύ των προπτυχιακών φοιτητών του: τον συγκεκαλυμμένο ναρκισσισμό. Ενώ οι “φανεροί” νάρκισσοι έτειναν να είναι επιθετικοί, εκμεταλλευτικοί, και έχουν να εκδηλώνουν ακραίες παραληρητικές ιδέες μεγαλομανίας, οι “κρυφοί” νάρκισσοι ήταν πιο επιρρεπείς σε συναισθήματα παραμέλησης ή στην δυσφήμηση, την υπερευαισθησία, το άγχος και τις ψευδαισθήσεις για το τι θέλουν από τη ζωή.
Αυτά είναι γνωρίσματα που λανθασμένα, σύμφωνα με τον Henry Murray, εκλαμβάνονται πολλές φορές ως ενδείξεις ενός εσωστρεφούς ατόμου. Την ιδέα του Murray την εξέλιξε ο ερευνητής Jonathan Cheek από το Wellesley College και συνέταξε το ακόλουθο τεστ που δείχνει αν κάποιος είναι νάρκισσος:
Απαντήστε στις ερωτήσεις με ένα από τα ακόλουθα:
1 = πολύ λάθος/καθόλου αληθές/διαφωνώ πλήρως
2= λάθος/διαφωνώ εν μέρει
3= ουδέτερο
4= σωστό/συμφωνώ εν μέρει
5 = πολύ σωστό/απόλυτα αληθές, συμφωνώ πλήρως
1. ___ Μπορώ να απορροφηθώ τελείως σε σκέψεις σχετικά με την προσωπική μου ζωή, την υγεία μου, τις έγνοιες μου ή τις σχέσεις μου με τους άλλους.
2. ___ Τα συναισθήματά μου είναι εύκολο να πληγωθούν από την ελάχιστη κριτική ή τις παρατηρήσεις των άλλων.
3. ___ Όταν μπαίνω σε έναν χώρο που αισθάνομαι ότι τα μάτια των άλλων είναι πάνω μου.
4. ___ Δεν μου αρέσει να μοιράζομαι την πίστωση ενός επιτεύγματος με τους άλλους.
5. ___ Νιώθω ότι έχω αρκετά στο κεφάλι μου, για να πρέπει να ανησυχώ και για τα προβλήματα άλλων ανθρώπων.
6. ___ Νιώθω ότι έχω διαφορετικό ταμπεραμέντο από τους περισσότερους ανθρώπους.
7. ___ Συχνά παίρνω τις παρατηρήσεις των άλλων προσωπικά.
8. ___ Συχνά με απορροφούν σκέψεις για το τι είναι καλύτερο για το δικό μου συμφέρον και ξεχνάω την ύπαρξη των άλλων.
9. ___ Δεν μου αρέσει να βρίσκομαι με μια ομάδα ατόμων, εκτός αν ξέρω ότι με εκτιμάει ιδιαίτερα τουλάχιστον ένας από τα μέλη της ομάδας.
10. ___ Πέφτω ψυχολογικά ή εκνευρίζομαι όταν άλλοι άνθρωποι έρχονται σε μένα με τα προβλήματά τους.
11. ___ Ζηλεύω τους ανθρώπους που είναι όμορφοι εξωτερικά.
12. ___ Έχω την τάση να αισθάνομαι ταπεινωμένος όταν με κρίνουν.
13. ___ Αναρωτιέμαι γιατί οι άλλοι άνθρωποι δεν εκτιμούν περισσότερο τα ποιοτικά μου χαρακτηριστικά.
14. ___ Έχω την τάση να κρίνω τους άλλους ανθρώπους είτε σαν “σπουδαίους”, είτε σαν “απαίσιους”.
15. ___ Μερικές φορές έχω φαντασιώσεις να γίνομαι βίαιος, χωρίς να ξέρω το γιατί.
16. ___ Είμαι ιδιαίτερα ευαίσθητος στην επιτυχία ή/και την αποτυχία.
17. ___ Έχω προβλήματα που κανείς άλλος δεν φαίνεται να καταλαβαίνει.
18. ___ Προσπαθώ να αποφεύγω την απόρριψη με κάθε κόστος.
19. ___ Οι κρυφές μου σκέψεις, τα συναισθήματα και οι πράξεις μου θα τρομοκρατούσαν μερικούς από τους φίλους μου.
20. ___ Τείνω να εμπλέκομαι σε σχέσεις στις οποίες εναλλάξ “λατρεύω” ή “περιφρονώ/μισώ” το άλλο πρόσωπο.
21. ___ Ακόμα και όταν είμαι σε μια ομάδα φίλων, συχνά αισθάνομαι πολύ μόνος και ανήσυχος.
22. ___ Απεχθάνομαι άλλους που έχουν ό,τι μου λείπει.
23. ___ Η ήττα ή η απογοήτευση συνήθως μου προκαλούν ντροπή ή θυμό, αλλά προσπαθώ να μην το δείχνω.
Αυτά είναι γνωρίσματα που λανθασμένα, σύμφωνα με τον Henry Murray, εκλαμβάνονται πολλές φορές ως ενδείξεις ενός εσωστρεφούς ατόμου. Την ιδέα του Murray την εξέλιξε ο ερευνητής Jonathan Cheek από το Wellesley College και συνέταξε το ακόλουθο τεστ που δείχνει αν κάποιος είναι νάρκισσος:
Απαντήστε στις ερωτήσεις με ένα από τα ακόλουθα:
1 = πολύ λάθος/καθόλου αληθές/διαφωνώ πλήρως
2= λάθος/διαφωνώ εν μέρει
3= ουδέτερο
4= σωστό/συμφωνώ εν μέρει
5 = πολύ σωστό/απόλυτα αληθές, συμφωνώ πλήρως
1. ___ Μπορώ να απορροφηθώ τελείως σε σκέψεις σχετικά με την προσωπική μου ζωή, την υγεία μου, τις έγνοιες μου ή τις σχέσεις μου με τους άλλους.
2. ___ Τα συναισθήματά μου είναι εύκολο να πληγωθούν από την ελάχιστη κριτική ή τις παρατηρήσεις των άλλων.
3. ___ Όταν μπαίνω σε έναν χώρο που αισθάνομαι ότι τα μάτια των άλλων είναι πάνω μου.
4. ___ Δεν μου αρέσει να μοιράζομαι την πίστωση ενός επιτεύγματος με τους άλλους.
5. ___ Νιώθω ότι έχω αρκετά στο κεφάλι μου, για να πρέπει να ανησυχώ και για τα προβλήματα άλλων ανθρώπων.
6. ___ Νιώθω ότι έχω διαφορετικό ταμπεραμέντο από τους περισσότερους ανθρώπους.
7. ___ Συχνά παίρνω τις παρατηρήσεις των άλλων προσωπικά.
8. ___ Συχνά με απορροφούν σκέψεις για το τι είναι καλύτερο για το δικό μου συμφέρον και ξεχνάω την ύπαρξη των άλλων.
9. ___ Δεν μου αρέσει να βρίσκομαι με μια ομάδα ατόμων, εκτός αν ξέρω ότι με εκτιμάει ιδιαίτερα τουλάχιστον ένας από τα μέλη της ομάδας.
10. ___ Πέφτω ψυχολογικά ή εκνευρίζομαι όταν άλλοι άνθρωποι έρχονται σε μένα με τα προβλήματά τους.
11. ___ Ζηλεύω τους ανθρώπους που είναι όμορφοι εξωτερικά.
12. ___ Έχω την τάση να αισθάνομαι ταπεινωμένος όταν με κρίνουν.
13. ___ Αναρωτιέμαι γιατί οι άλλοι άνθρωποι δεν εκτιμούν περισσότερο τα ποιοτικά μου χαρακτηριστικά.
14. ___ Έχω την τάση να κρίνω τους άλλους ανθρώπους είτε σαν “σπουδαίους”, είτε σαν “απαίσιους”.
15. ___ Μερικές φορές έχω φαντασιώσεις να γίνομαι βίαιος, χωρίς να ξέρω το γιατί.
16. ___ Είμαι ιδιαίτερα ευαίσθητος στην επιτυχία ή/και την αποτυχία.
17. ___ Έχω προβλήματα που κανείς άλλος δεν φαίνεται να καταλαβαίνει.
18. ___ Προσπαθώ να αποφεύγω την απόρριψη με κάθε κόστος.
19. ___ Οι κρυφές μου σκέψεις, τα συναισθήματα και οι πράξεις μου θα τρομοκρατούσαν μερικούς από τους φίλους μου.
20. ___ Τείνω να εμπλέκομαι σε σχέσεις στις οποίες εναλλάξ “λατρεύω” ή “περιφρονώ/μισώ” το άλλο πρόσωπο.
21. ___ Ακόμα και όταν είμαι σε μια ομάδα φίλων, συχνά αισθάνομαι πολύ μόνος και ανήσυχος.
22. ___ Απεχθάνομαι άλλους που έχουν ό,τι μου λείπει.
23. ___ Η ήττα ή η απογοήτευση συνήθως μου προκαλούν ντροπή ή θυμό, αλλά προσπαθώ να μην το δείχνω.
Τελειώσατε; Τώρα, προσθέστε τους αριθμούς που βάλατε για το τελικό σας σκορ.
Σκορ: Σε μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη σε σπουδαστές κολεγίων, ο μέσος όρος των συμμετεχόντων είχε σκορ περίπου 60-70. Έτσι, αν το σκορ σας κινήθηκε γύρω από το εύρος, είστε περίπου στον μέσο όρο του “συγκεκαλυμμένου νάρκισσου”. Αν το σκορ σας ήταν κάτω από 40, τότε είστε ελάχιστα νάρκισσος. Αν, ωστόσο, το σκορ σας ήταν 82 και πάνω, τότε έχετε αρκετά γνωρίσματα ναρκισσισμού. Και αν το αποτέλεσμά σας ήταν πάνω από 97, τότε, καλό θα ήταν να ξέρετε ότι έχετε πάρα πολύ έντονες ενδείξεις ναρκισσισμού και αντί να νιώθετε άσχημα όταν σας ασκούν κριτική, καλό θα ήταν να κάνετε λίγη αυτοκριτική!
Περισσότερα ψυχολογικά τεστ εδώ.