Γιατί οι έφηβοι δοκιμάζουν και κάνουν χρήση ουσιών;
Αυτό που λένε οι περισσότερο έφηβοι είναι πως τους αρέσει, αναφερόμενοι κυρίως στη χρήση χασίς, είναι πως τους κάνει να νιώθουν όμορφα. Κάνουν χρήση κυρίως με τους φίλους τους σε πάρτι, στις βόλτες τους αλλά και κάποιοι στην απομόνωση του δωματίου τους. Με τη χρήση η πραγματικότητα αλλάζει, μεταμορφώνεται για λίγο, και αυτό για αρκετούς είναι πολύ δελεαστικό και ανακουφιστικό.
Παρακάτω είναι κάποιοι από τους λόγους που δίνουν οι έφηβοι για τους οποίους δοκιμάζουν και κάνουν χρήση ναρκωτικών:
1. Παρέες: Επειδή θέλουν να γίνουν αποδεκτοί από τους φίλους τους.
Η εφηβεία είναι μια ηλικία που η αποδοχή από τους φίλους τους είναι πολύ σημαντική. Πολλές φορές σημαντικότερη και από την αποδοχή από τους γονείς, με τους οποίους μπορεί η σχέση να είναι συγκρουσιακή λόγω των έντονων διαπραγματεύσεων της περιόδου αυτής. Έτσι η πίεση και η ανάγκη να είναι ταιριαστεί με τους φίλους τους, κάνει πολλούς έφηβους να δοκιμάσουν ναρκωτικές ουσίες.
2. Η ανάγκη τους για να ξεφύγουν
Η εφηβεία είναι μια περίοδος έντονων αλλαγών για τα παιδιά σε όλα τα επίπεδα. Οι σημαντικές σχέσεις κλυδωνίζονται καθώς θέματα ευθύνης και ανεξαρτησίας είναι στο προσκήνιο. Το σώμα τους αλλάζει, οι σχέσεις τους αλλάζουν και ο έρωτας τους χτυπάει την πόρτα. Επιπλέον, καλούνται να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον τους αν θα εργαστούν, αν θα σπουδάσουν κα. Κάτι που συχνά τα πιέζει και τα αγχώνει. Μια ουσία που τους επιτρέπει να χαλαρώνουν και να νιώθουν ανέμελα, και οποία στο δικό τους μυαλό δεν βλάπτει ακούγεται ιδανική.
3. Για να πειραματιστούν
Η ανάγκη για δοκιμή και κυρίως η ανάγκη να σπάσουν τους κανόνες και τις κοινωνικές συμβάσεις κάτι ότι παράνομο να είναι δελεαστικό. Σ’ αυτή τη φάση της ζωής τους, οι έφηβοι νιώθουν ατρόμητοι, ότι τα ξέρουν όλα και ότι τα αντέχουν όλα. Μια δοκιμή πιστεύουν πως δεν βλάπτει (και είναι αλήθεια), μόνο που η δοκιμή γίνεται ξανά και ξανά και στο τέλος γίνεται με συχνότητα κανονικής χρήσης. Η δυσκολία είναι πως πιστεύουν πως δεν θα εξαρτηθούν και πως το ελέγχουν, ακόμα και για τη χρήση χασίς.
Σίγουρα ψάχνοντας κανείς μπορεί να βρει πολλούς λόγους και κυρίως πολλές δικαιολογίες για τη χρήση ουσιών. Η πραγματική ουσία όμως είναι πως τα ναρκωτικά είναι εξαρτητικές ουσίες και η χρήση τους είναι επικίνδυνη.
Αυτό που κάνουν όλες οι ουσίες είναι να σου αλλάζουν τη διάθεση. Τι πιο ελκυστικό λοιπόν να νιώθεις πεσμένος, και με ένα τσιγάρο να νιώθεις πιο ανάλαφρος, να νιώθεις πιεσμένος και μετά να νιώθεις πιο χαλαρός. Όλες οι ουσίες, όπως και το αλκοόλ, επηρεάζουν το συναίσθημα. Έτσι χωρίς κόπο, χωρίς προσπάθεια, χωρίς να εντοπίσουμε τι πραγματικά μας «ρίχνει» ή μας πιέζεις αλλάζει η διάθεση μας, όχι όμως και η κατάσταση που το προκαλεί.
Οι ουσίες στην αρχή λειτουργούν σαν τη μαγική λύση για όλα τα θέματα, σιγά σιγά για να έχει την ίδια επίδραση η ουσία χρειάζεται να αυξηθεί η συχνότητα της χρήσης ή/και η ποσότητα. Όμως όταν αρχίσει να καταλαβαίνει κάποιος ότι τα προβλήματα που είχε πριν τη χρήση, συνεχίζουν να υπάρχουν και μετά, έχει ήδη εξαρτηθεί από τις ουσίες. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η πιο ουσιαστική εξάρτηση είναι η συναισθηματική και όχι η σωματική. Η ανάγκη να νιώσουμε ξανά το ίδιο χαλαρά, όμορφα και ανέμελα.
Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς είναι πως αν ανησυχούν για πιθανή χρήση ουσιών των παιδιών τους θα πρέπει να απευθυνθούν σε ειδικούς. Κανένας γονιός δεν μπορεί να τα ξέρει όλα, μπορεί όμως να ενημερωθεί και δράσει έγκαιρα. Αυτή είναι και η καλύτερη πρόληψη.
Έρα Μουλάκη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Περισσότερα θέματα για την εφηβεία εδώ.