Η ορνιθοπανίδα της χώρας μας είναι εξαιρετικά πλούσια συγκριτικά με το μικρό μέγεθός της: περισσότερα από 450 διαφορετικά είδη πουλιών έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα! Για να τη γνωρίσουμε καλύτερα, η birdingingreece.gr επέλεξε και σας παρουσιάζει τα 10 ομορφότερα:
Φοινικόπτερο
Φωτογραφία: Χρήστος Βλάχος
Οι περισσότεροι ίσως το γνωρίζουν σαν «Φλαμίνγκο» και είναι το μεγαλύτερο από τα πουλιά που παρουσιάζονται στο άρθρο. Αναπαράγεται σε αρκετές μεσογειακές χώρες, αλλά δεν έχει σχηματίσει ακόμα μια σταθερή αποικία στη χώρα μας και μας επισκέπτεται το χειμώνα για να ξεχειμωνιάσει ή όταν μεταναστεύει και σταθμεύει για λίγο.
Τα γνώριμα χαρακτηριστικά του είναι τα μεγάλα λεπτά πόδια, ο μακρύς λαιμός και το κυρτό ράμφος του, απαραίτητο για να ψάχνει την τροφή του, που αποτελούν μικρά μαλάκια και γαριδούλες. Και ένα υπέροχο ροζ χρώμα με πολλές αποχρώσεις, που είτε κινείται με «χορευτικές κινήσεις» όταν προσπαθεί να τραφεί, είτε μοιάζει με ένα πανέμορφο πέπλο όταν πετάει! Προτιμά τις ρηχές λιμνοθάλασσες και τις αβαθείς εκτάσεις. Μεγάλες συγκεντρώσεις του είδους θα δούμε στο Μεσολόγγι, τον Αμβρακικό, την Λέσβο, την Κορώνεια, το Πόρτο-Λάγος και σε άλλους υγρότοπους, ειδικά της Θράκης.
Καρδερίνα
Φωτογραφία: Αντώνης Τσακνάκης
Η δημοφιλής και αξιαγάπητη Καρδερίνα είναι το πασίγνωστο μικρόσωμο πουλάκι με το εξαιρετικό τραγούδι που όλοι γνωρίζουμε. Μας συντροφεύει όλο το χρόνο, στις πόλεις, στα πάρκα, σε αγρούς, σε λόφους και βουνά, σε άκρες υγροτόπων, αν και όχι εξαιρετικά πολυάριθμη, κάπου θα βρεθεί στο δρόμο μας! Στις πιο πολλές περιπτώσεις κοντά στην βασική τροφή της, τους σπόρους από τα γαιδουράγκαθα.
Τα 2 φύλα είναι σχεδόν όμοια, αν και οι αρσενικές έχουν πιο λαμπερά χρώματα, ειδικά στο κόκκινο κεφάλι τους, που είναι και ο λόγος που τους χάρισε το παρατσούκλι: «Τουρκοπούλες».
Πυροκότσυφας
Φωτογραφία: Αντώνης Τσακνάκης
Ένα μεταναστευτικό πουλί που σε αντίθεση με τα υπόλοιπα που παρουσιάζονται στο άρθρο αυτό, προτιμάει βραχώδεις περιοχές με υψόμετρο για να αναπαραχθεί. Το βαθύ μπλέ χρώμα του αρσενικού από το λαιμό και πάνω και στην πλάτη και τις φτερούγες, μαζί με το έντονο πορτοκαλί κάτω από τα φτερά και στην κοιλιά σε συνδυασμό με το πολύ μελωδικό τραγούδι του, κάνουν τον Πυροκότσυφα να ξεχωρίζει.
Θα τον συναντήσουμε τους ανοιξιάτικους και τους καλοκαιρινούς μήνες σε πληθώρα ορεινών περιοχών σε μεγάλο υψόμετρο, όπως στον Όλυμπο, τον Παρνασσό, την Γκιώνα, τον Ταύγετο, την Πίνδο, το Φαλακρό και αλλού.
Αβοκέτα
Φωτογραφία: Χρήστος Βλάχος
Ένα από τα πιο όμορφα και φινετσάτα πουλιά της Ελλάδας είναι η Αβοκέτα. Το γεμάτο μεγαλοπρέπεια βάδισμα, το ανασηκωμένο ράμφος και ο συνδυασμός άσπρου-μαύρου στο κορμί της, την καθιστούν ίσως το πιο αναγνωρίσιμο παρυδάτιο πουλί στους ελληνικούς υγρότοπους.
Αρκετές Αβοκέτες διαμένουν όλο τον χρόνο στον τόπο μας και αναπαράγονται σε υγρότοπους κοντά στη Θεσσαλονίκη, στον Σπερχειό, τον Αμβρακικό, το Μεσολόγγι, το Πόρτο-Λάγος, τη Λήμνο και τη Λέσβο. Και τους χειμερινούς μήνες «υποδέχονται» Αβοκέτες που επιλέγουν την Ελλάδα για να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν το ήπιο κλίμα και να επιβιώσουν από την έλλειψη της τροφής τους, δηλαδή διάφορα ασπόνδυλα και ψαράκια.
Πύρρουλας
Φωτογραφία: Χρήστος Βλάχος
Μπορεί να είναι δειλός και σχεδόν απρόσιτος, αλλά είναι και ένα πάρα πολύ όμορφο πουλί! Ο λόγος για τον Πύρρουλα (στην φωτογραφία ένας αρσενικός), που θα χρειαστεί να τον ψάξουμε σε μικτά δάση ή στα δάση κωνοφόρων της βόρειας Ελλάδας για να μπορέσουμε να απολαύσουμε την αφεντιά του! Τα κρύα του χειμώνα τον αναγκάζουν να μετακινηθεί σε πιο φιλόξενες περιοχές και τότε μπορεί να τον δούμε ακόμα και στα πάρκα κάποιων πόλεων ή σε άλση, θαμνώνες, κήπους κλπ σε μικρές ομάδες.
Το σχετικά μικρό -μα βραχύ και ισχυρό- ράμφος του είναι το πολύτιμο εργαλείο σύνθλιψης των σπόρων με τους οποίους τρέφεται.
Τσαλαπετεινός
Φωτογραφία: Χρήστος Βλάχος
Ο γνωστός σε όλους μας και ιδιαίτερα φιλικός με τους ανθρώπους Τσαλαπετεινός, είναι ένα μεταναστευτικό πουλί που ξεχωρίζει λόγω του μεγέθους του, της συμπεριφοράς του και του χαρακτηριστικού λοφίου του. Αναπαράγεται στην Ελλάδα ερχόμενος από την Αφρική την άνοιξη, όπου επιστρέφει το φθινόπωρο. Φωλιάζει ακόμα και σε πάρκα και άλση στα μεγάλα αστικά κέντρα, καθώς έχει εξοικειωθεί με την ανθρώπινη παρουσία. Κινείται συχνά στο έδαφος και τρέφεται κυρίως με κάμπιες, σκουλήκια και μεγάλα έντομα, σχεδόν πάντα σε περιοχές με δέντρα, ιδιαίτερα πεύκα.
Είναι το ευκολότερο από όλα τα είδη πουλιών του άρθρου για να συναντήσουμε γιατί «ανέχεται» την ανθρώπινη παρουσία, μέχρι όμως να αισθανθεί ότι απειλείται!
Συκοφάγος
Φωτογραφία: Χρήστος Βλάχος
Άλλο ένα μεταναστευτικό πουλί, που ξεχωρίζει λόγω του έντονου κίτρινου χρώματος που έχουν τα ενήλικα αρσενικά άτομα, το οποίο επίσης αναπαράγεται στην Ελλάδα. Τρέφεται με έντομα και φρούτα, με ιδιαίτερη προτίμηση στον τόπο μας στα σύκα, όπως προδίδει και το όνομά του. Αν και μετρίου μεγέθους, δεν είναι εύκολο να τον εντοπίσουμε γιατί έχει κρυπτική συμπεριφορά.
Οι καλύτερες εποχές για να τον δούμε είναι οι μεταναστευτικές περίοδοι (άνοιξη και φθινόπωρο) όταν διέρχεται, ή το καλοκαίρι κοντά σε θέσεις όπου φωλιάζει. Τέτοιες θέσεις υπάρχουν αρκετές κυρίως στη βόρεια Ελλάδα, κοντά στις Πρέσπες, σε χαμηλά υψόμετρα στην Πίνδο, τη λίμνη Κερκίνη, τη λίμνη της Καστοριάς και αλλού.
Αλκυόνη
Φωτογραφία: Αντώνης Τσακνάκης
Ποιος δεν έχει ακούσει το μύθο της Αλκυόνης που φωλιάζει μέσα στο χειμώνα; Αυτό το απίστευτα συμπαθητικό πουλί απαντάται στη χώρα μας όλο το χρόνο αλλά είναι ευκολότερο να το δούμε τους χειμερινούς μήνες, όταν Αλκυόνες που γεννήθηκαν βορειότερα της Ελλάδας μας επισκέπτονται για να ξεχειμωνιάσουν! Τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με ψαράκια, που συλλαμβάνει με το ράμφος της βουτώντας στο νερό. Το γρήγορο και πολύχρωμο πέταγμά της, μαζί με το χαρακτηριστικό λεπτό σφύριγμα που κάνει πετώντας, την κάνουν να ξεχωρίζει και να αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα πουλιά για όλους τους παρατηρητές και όχι μόνο.
Όπως είπαμε, η Αλκυόνη μπορεί να παρατηρηθεί ευκολότερα τον χειμώνα σε μεγάλους υγροβιότοπους όπως είναι το Μεσολόγγι, το δέλτα του Έβρου, το δέλτα του Καλαμά, ο Αμβρακικός, η Κερκίνη, η Κάρλα και σε αρκετές άλλες περιοχές όπου μπορεί να βρει σχετικά εύκολα την τροφή της.
Χαλκοκουρούνα
Φωτογραφία: Αντώνης Τσακνάκης
Η εντυπωσιακή Χαλκοκουρούνα είναι ένα ιδιαίτερα όμορφο και χρωματιστό πουλί, το οποίο φωλιάζει επίσης στην Ελλάδα (κυρίως στην κεντρική, στην βόρεια και σε κάποια νησιά του ανατολικού Αιγαίου). Είναι και αυτή μετανάστης και έρχεται στη χώρα μας κυρίως προς τα μέσα-τέλη της άνοιξης για να αναπαραχθεί, και ύστερα να ξεκινήσει το ταξίδι της προς την Αφρική, στις αρχές του φθινοπώρου. Την τροφή της αποτελούν ακρίδες, σκαθάρια, κάμπιες, πεταλούδες, μικροθηλαστικά και άλλα.
Μπορεί κανείς να την δει σχετικά εύκολα από Μάϊο μέχρι Ιούλιο σε πολύ συγκεκριμένες περιοχές, όπως για παράδειγμα στο δέλτα του Έβρου, περιμετρικά από τη λίμνη Κερκίνη ή τις λίμνες Κορώνεια και Βόλβη και στους κάμπους του Κιλκίς, των Σερρών και της Δράμας.
Μελισσοφάγος
Φωτογραφία: Χρήστος Βλάχος
Τα εντυπωσιακά εξωτικά χρώματα του Μελισσοφάγου τον κατατάσσουν πρώτο στην προτίμηση μας για το ομορφότερο πουλί της Ελλάδας! Και αυτός επισκέπτεται την χώρα μας για να αναπαραχθεί. Καταφθάνει συνήθως στα μέσα της άνοιξης από την Αφρική και επιστρέφει σε αυτήν το φθινόπωρο. Κινείται συνήθως σε ομάδες και φτιάχνει αποικίες, όπου χτίζει την φωλιά του σε τρύπες, είτε στο χώμα, είτε σε πρανή, σχεδόν πάντα κοντά σε όχθες ποταμών, ρεμάτων ή και λιμνών. Τρέφεται με έντομα που συλλαμβάνει καθώς πετάει.
Κάποια από τα πιο γνωστά σημεία για να δει κανείς Μελισσοφάγους με ικανοποιητική πυκνότητα είναι η λίμνη Κερκίνη, η Λέσβος, το δέλτα του Έβρου, το Πόρτο Λάγος και το Μεσολόγγι και η καλύτερη περίοδος είναι από τα μέσα-τέλη Μαΐου μέχρι τις αρχές Ιουλίου.
Θα θέλαμε να σας ζητήσουμε να είστε πολύ προσεκτικοί, ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική περίοδο, ώστε να μην ενοχλούνται τα πουλιά σε αυτή την εξαιρετικά ευαίσθητη φάση του ετήσιου κύκλου τους.