Έρευνα δείχνει πως ο εγκέφαλος σου χρειάζεται, όπως και το σώμα σου, ξεκούραση και ανάκαμψη. Μάθε πώς μπορείς να κάνεις μια παραγωγική διανοητική ανάπαυλα.
Ο εγκέφαλός σου θριαμβεύει όταν είναι στο «off». Κάθε μέρα δουλεύει και διαχειρίζεται τα συνεχή ρεύματα από πληροφορίες και στοιχεία που φτάνουν στο μυαλό σου από κάθε κατεύθυνση.
Αν όμως δεν έχει την ευκαιρία να χαλαρώσει και να συνέλθει, η διάθεση, η απόδοση και η υγεία σου υποφέρουν. Σε έρευνα στις ΗΠΑ από το Bureau of Labor Statistics το 83% των ερωτηθέντων είπαν πως μέσα στη μέρα δεν αφιερώνουν καθόλου χρόνο για χαλάρωση και σκέψη.
«Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τους εαυτούς τους σαν να είναι μηχανές»σχολιάζει ο Matthew Edlund, MD, συγγραφέας του The Power of Rest: Why Sleep Alone Is Not Enough.
«Γεμίζουν συνέχεια το χρόνο τους, δουλεύουν υπερβολικά και κάνουν τα πάντα σε υπερθετικό βαθμό» συμπληρώνει. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο για τις δραστήριες γυναίκες, που τείνουν να φτάνουν τον εαυτό τους στα όρια κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πιστεύουν πως έχουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας όταν κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερα παραγωγικά πράγματα.
«Το μυαλό χρειάζεται ξεκούραση» επισημαίνει ο Stew Friedman, PhD, διευθυντής του προγράμματος Wharton Work/Life Integration Project στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνιας και συγγραφέας του Leading the Life You Want. «Έρευνα δείχνει πως μετά από ένα διανοητικό διάλειμμα είναι βελτιωμένη η δημιουργική σκέψη, βρίσκουμε λύσεις και νέες ιδέες και νιώθουμε πιο χαρούμενοι. Αλλιώς, δεν μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά, καταλήγουμε να κάνουμε λιγότερα απ’ όσα είχαμε σχεδιάσει, ξεχνάμε και γινόμαστε απρόσεκτες».
Οι διανοητικοί μύες
Ο εγκέφαλός σου είναι σχεδιασμένος να ξεκουράζεται σε τακτικές περιόδους. Συνολικά, έχει δύο βασικούς τρόπους επεξεργασίας.
- Ο ένας προσανατολίζεται στη δράση και σου επιτρέπει να συγκεντρώνεσαι στις υποχρεώσεις, να λύνεις προβλήματα και να επεξεργάζεσαι εισερχόμενα δεδομένα – έτσι τον χρησιμοποιείς όταν δουλεύεις, βλέπεις τηλεόραση ή γενικά προσλαμβάνεις και διαχειρίζεσαι με κάποιον τρόπο πληροφορίες.
- Ο δεύτερος τρόπος είναι το δίκτυο αυτόματης λειτουργίας (Default Mode Network – DMN) και ενεργοποιείται όταν το μυαλό σου κάνει ένα διάλειμμα για να «περιπλανηθεί». Εάν σου έχει τύχει να διαβάζεις ένα βιβλίο και να συνειδητοποιήσεις ότι δεν έχεις καταλάβει τίποτε, επειδή σκεφτόσουν κάτι εντελώς άσχετο, όπως τι να φας το βράδυ ή τι να φορέσεις αύριο, το μυαλό σου λειτουργούσε σε κατάσταση DMN. Η λειτουργία αυτή μπορεί να ενεργοποιηθεί και να απενεργοποιηθεί μέσα σε δευτερόλεπτα και είναι ζωτικής σημασίας να περνάς κάποιο χρόνο κάθε μέρα σε κατάσταση DMN.
Πώς θα κάνεις διάλειμμα
O Stew Friedman προτείνει να προσπαθήσεις να κάνεις ένα διάλειμμα κάθε 90 λεπτά ή όποτε αρχίζεις να νιώθεις εξαντλημένη ή δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς. Οι καλύτερες ιδέες:
- Ανάλαβε δράση: Το πλύσιμο των πιάτων, η κηπουρική, μια βόλτα για περπάτημα, το βάψιμο ενός δωματίου – αυτού του είδους οι δραστηριότητες αποτελούν γόνιμο έδαφος για το DMN. Είναι πιο δύσκολο να ονειροπολήσεις όταν δεν κάνεις απολύτως τίποτε, γιατί μπορεί να νιώθεις ένοχη ή να βαριέσαι.
- Αγνόησε το τηλέφωνό σου. Ο Stew Friedman, που ζήτησε από τους φοιτητές του να το δοκιμάσουν ως πείραμα, λέει πως αναπόφευκτα στην αρχή νιώθεις άγχος. «Μετά από λίγο όμως αρχίζουν να παίρνουν βαθύτερες, πιο χαλαρές αναπνοές και να παρατηρούν τον κόσμο γύρω τους» σχολιάζει ο ίδιος.
- Μην είσαι συνέχεια online. Το Facebook, το Instagram, το Twitter και το Snapchat είναι σαν τη σοκολάτα: Ένα μικρό κομμάτι σου κάνει καλό, το πολύ όμως μπορεί να είναι προβληματικό.
- Προτίμησε τη φύση. Η ονειροπόληση που κάνει το μυαλό σου όταν περπατάς σε ένα πάρκο σε ανανεώνει περισσότερο απ’ όσο όταν περπατάς στο δρόμο, σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Γιατί; Το αστικό τοπίο σου «επιτίθεται» με περισπασμούς – κορναρίσματα, αυτοκίνητα, οχλαγωγία.
- Χαλάρωσε. «Υπάρχουν πολλές τεχνικές χαλάρωσης που μπορείς να κάνεις σε λιγότερο από 1 λεπτό» προτείνει ο Matthew Edlund. Για παράδειγμα, επικεντρώσου στους μικροσκοπικούς μυς σε διαφορετικές περιοχές στο σώμα σου για 10-15 δευτερόλεπτα κάθε φορά. Ή κάθε φορά που πίνεις νερό σκέψου τη γεύση και τι νιώθεις.