Στη ζωή των παιδιών μας ακόμα και η πιο μικρή δυσκολία μοιάζει να είναι ένα αδιαπέραστο εμπόδιο. Γι’ αυτό καταλήγουν εύκολα να λένε «Μαμά, δεν μπορώ να το κάνω. Τα παρατάω.» με απογοήτευση και θυμό- όλοι οι γονείς έχουμε δει αυτό το βλέμμα. Πώς χειριζόμαστε μια τέτοια κατάσταση; Πώς μπορούμε να ενθαρρύνουμε το παιδί έτσι ώστε να μην σταματήσει την προσπάθειά του αλλά και να μην τα περιμένει όλα έτοιμα από εμάς; Η Lauren Tamn μας δίνει τα φώτα της και μας λέει ότι το κλειδί είναι μόνο μία φράση.
Όλα ήταν θολά. Πριν ξεπαρκάρω, γύρισα στο πίσω κάθισμα και προσπαθούσα να δείχνω όσο πιο στοργική γινόταν. “Καταλαβαίνω ότι δεν πέρασες καλά σήμερα. Θες να πάμε στο πάρκο;”.
Εκείνος ήταν πιο απόλυτος από ποτέ. “Όχι, θέλω να πάω σπίτι!”, μου απάντησε.
Επομένως, θα πηγαίναμε σπίτι. Ενώ οδηγούσα, άρχισα να σκέφτομαι πόσο πολύ του αρέσει το σχολείο αλλά και πόσο δύσκολα πέρναγε αυτές τις μέρες. Έπρεπε να κάθεται στο θρανίο του περισσότερο από όσο θα ήθελε. Να ακολουθεί τους κανόνες. Να μαθαίνει καινούρια πράγματα. Όλα αυτά μπορεί να τον οδήγησαν σε μια τέτοια “ανήσυχη” συμπεριφορά.
Φτάσαμε στο σπίτι 15 λεπτά αργότερα. Ήταν καιρός να χαλαρώσουμε και οι δυο μας. Τότε το είδε. Εκείνο το κομμάτι χαρτί.
“Μπορώ να ζωγραφίσω εδώ, μαμά;”. Τα μάτια του έλαμψαν αμέσως και μου χαμογέλασε. Του χαμογέλασα κι εγώ.
“Ναι, αυτό είναι για σένα”.
Νωρίτερα μέσα στη μέρα του είχα πάρει ένα μπλοκ με κενές σελίδες και ένα καινούριο στιλό για να εξασκηθεί στο γράψιμο. Ακόμα κι αν είναι μια πρόκληση γι’ αυτόν γιατί ακόμα δεν έχει εξοικειωθεί με τη γραφή, του αρέσει. Αμέσως άρχισε να παίρνει τα χαρτιά και να γράφει τυχαία γράμματα, να φτιάχνει εικόνες και σχήματα.
Για μια στιγμή, ανακουφίστηκα γιατί νόμισα ότι το σύννεφο της ανησυχίας είχε φύγει. Τότε άκουσα εκείνες τις λέξεις που λέει όταν απογοητεύεται.
“Δεν μπορώ να το κάνω. Σταματάω”.
Η αλήθεια είναι πως ξέρω ποια είναι η καλύτερη απάντηση... Τυχαίνει επίσης να είναι ο αγαπημένος μου τρόπος να λύνω όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζω με τα παιδιά. Τι να τους λέω όταν θέλουν να τα παρατήσουν.
Πριν του απαντήσω με τη χρυσή μου φράση, επανέλαβε τα ίδια. Αυτή η φορά, όμως, με μεγαλύτερη δύναμη και περισσότερη επιμονή. “Δεν μπορώ να το κάνω! Σταματάω”.
Ένα μέρος του εαυτού μου ήθελε να του απαντήσει με κάποιον τρόπο που θα τον βοηθούσε να λύσει το πρόβλημά του. Όπως “μπορείς να το κάνεις”, “είναι όλα καλά”, “απλώς προσπάθησε άλλη μια φορά.
«Όταν το παιδί μου έμπαινε στο αυτοκίνητο μετά το σχολείο, το βλέμμα του τα έλεγε όλα. Ήμουν μαζί του για 2 λεπτά και ήδη ένιωθα ότι θα υπήρχε ένταση μεταξύ μας.
Όλα ήταν θολά. Πριν ξεπαρκάρω, γύρισα στο πίσω κάθισμα και προσπαθούσα να δείχνω όσο πιο στοργική γινόταν. “Καταλαβαίνω ότι δεν πέρασες καλά σήμερα. Θες να πάμε στο πάρκο;”.
Εκείνος ήταν πιο απόλυτος από ποτέ. “Όχι, θέλω να πάω σπίτι!”, μου απάντησε.
Επομένως, θα πηγαίναμε σπίτι. Ενώ οδηγούσα, άρχισα να σκέφτομαι πόσο πολύ του αρέσει το σχολείο αλλά και πόσο δύσκολα πέρναγε αυτές τις μέρες. Έπρεπε να κάθεται στο θρανίο του περισσότερο από όσο θα ήθελε. Να ακολουθεί τους κανόνες. Να μαθαίνει καινούρια πράγματα. Όλα αυτά μπορεί να τον οδήγησαν σε μια τέτοια “ανήσυχη” συμπεριφορά.
Φτάσαμε στο σπίτι 15 λεπτά αργότερα. Ήταν καιρός να χαλαρώσουμε και οι δυο μας. Τότε το είδε. Εκείνο το κομμάτι χαρτί.
“Μπορώ να ζωγραφίσω εδώ, μαμά;”. Τα μάτια του έλαμψαν αμέσως και μου χαμογέλασε. Του χαμογέλασα κι εγώ.
“Ναι, αυτό είναι για σένα”.
Νωρίτερα μέσα στη μέρα του είχα πάρει ένα μπλοκ με κενές σελίδες και ένα καινούριο στιλό για να εξασκηθεί στο γράψιμο. Ακόμα κι αν είναι μια πρόκληση γι’ αυτόν γιατί ακόμα δεν έχει εξοικειωθεί με τη γραφή, του αρέσει. Αμέσως άρχισε να παίρνει τα χαρτιά και να γράφει τυχαία γράμματα, να φτιάχνει εικόνες και σχήματα.
Για μια στιγμή, ανακουφίστηκα γιατί νόμισα ότι το σύννεφο της ανησυχίας είχε φύγει. Τότε άκουσα εκείνες τις λέξεις που λέει όταν απογοητεύεται.
“Δεν μπορώ να το κάνω. Σταματάω”.
Η αλήθεια είναι πως ξέρω ποια είναι η καλύτερη απάντηση... Τυχαίνει επίσης να είναι ο αγαπημένος μου τρόπος να λύνω όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζω με τα παιδιά. Τι να τους λέω όταν θέλουν να τα παρατήσουν.
Πριν του απαντήσω με τη χρυσή μου φράση, επανέλαβε τα ίδια. Αυτή η φορά, όμως, με μεγαλύτερη δύναμη και περισσότερη επιμονή. “Δεν μπορώ να το κάνω! Σταματάω”.
Ένα μέρος του εαυτού μου ήθελε να του απαντήσει με κάποιον τρόπο που θα τον βοηθούσε να λύσει το πρόβλημά του. Όπως “μπορείς να το κάνεις”, “είναι όλα καλά”, “απλώς προσπάθησε άλλη μια φορά.
Αντίθετα, έχω καταλάβει ότι προσπαθεί πραγματικά όταν του φτιάχνω τις προϋποθέσεις για να λύσει μόνος το πρόβλημά του (με τη βοήθεια της χρυσής φράσης μου). [...]
Χρειάζεται απλώς κάποιον να τον καθοδηγήσει για να βρει τη λύση όταν θέλει να τα παρατήσει ή όταν νιώθει ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο.
Κάθισα δίπλα του, έσκυψα στο ύψος του και του ψιθύρισα τη μαγική μου φράση: “Δείξε μου τι σε δυσκολεύει”.
Μου έδειξε το σημείο στο οποίο έγραφε το όνομά του και μου είπε “Εδώ”. Είχε γράψει το μισό όνομά του αλλά δεν μπορούσε να γράψει τέλεια το “Σ”.
Από τη στιγμή που είδα τι τον δυσκόλεψε, αμέσως σκέφτηκα ότι έπρεπε να επιστρατεύσω την τεχνική “Πες ό,τι βλέπεις”, που... λειτουργεί ως εξής:
“Έγραφες το όνομά σου στο χαρτί. Τελείωσες με το Α, το Μ, το Ε και μετά, όταν πήγες στο επόμενο γράμμα, κόλλησες. Ήθελες να γράψεις το σίγμα τέλεια. Σε είδα να το σβήνεις και να το γράφεις ξανά”.
Κούνησε το κεφάλι του, επιβεβαιώνοντας αυτά που έλεγα. “Ναι, δεν μπορώ να το κάνω. Δεν μπορώ να γράψω το σίγμα”.
Εγώ συνέχισα. “Άρχισες να γράφεις το σίγμα αλλά μετά μάλλον δεν ήσουν σίγουρος για το πώς να συνεχίσεις. Υπάρχει, όμως, τρόπος να μάθεις”.
Τότε είπε μόνος του: “Πρέπει να εξασκηθώ περισσότερο με το γράμμα “Σ”.
Κάθισα δίπλα του, έσκυψα στο ύψος του και του ψιθύρισα τη μαγική μου φράση: “Δείξε μου τι σε δυσκολεύει”.
Μου έδειξε το σημείο στο οποίο έγραφε το όνομά του και μου είπε “Εδώ”. Είχε γράψει το μισό όνομά του αλλά δεν μπορούσε να γράψει τέλεια το “Σ”.
Από τη στιγμή που είδα τι τον δυσκόλεψε, αμέσως σκέφτηκα ότι έπρεπε να επιστρατεύσω την τεχνική “Πες ό,τι βλέπεις”, που... λειτουργεί ως εξής:
“Έγραφες το όνομά σου στο χαρτί. Τελείωσες με το Α, το Μ, το Ε και μετά, όταν πήγες στο επόμενο γράμμα, κόλλησες. Ήθελες να γράψεις το σίγμα τέλεια. Σε είδα να το σβήνεις και να το γράφεις ξανά”.
Κούνησε το κεφάλι του, επιβεβαιώνοντας αυτά που έλεγα. “Ναι, δεν μπορώ να το κάνω. Δεν μπορώ να γράψω το σίγμα”.
Εγώ συνέχισα. “Άρχισες να γράφεις το σίγμα αλλά μετά μάλλον δεν ήσουν σίγουρος για το πώς να συνεχίσεις. Υπάρχει, όμως, τρόπος να μάθεις”.
Τότε είπε μόνος του: “Πρέπει να εξασκηθώ περισσότερο με το γράμμα “Σ”.
Η φράση- κλειδί
Όταν τα παιδιά λένε “δεν μπορώ”, θέλουν να τα παρατήσουν ή αρχίζουν να γκρινιάζουν με το παραμικρό, τους λέω “Δείξε μου τι σε δυσκολεύει” γιατί έτσι καταφέρνω να συγκεντρώσω πολλές χρήσιμες πληροφορίες.
Μπορείς να μάθεις αμέσως τι ήταν εύκολο αλλά και τι δυσκόλεψε το παιδί. Επιπλέον, η τεχνική αυτή βοηθά το παιδί να αναγνωρίσει πού πρέπει να επικεντρωθεί και μειώνει τον βαθμό δυσκολίας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα μπορούσα να αντιμετωπίσω αυτό το πρόβλημα σαν μια δύσκολη πρόκληση, σαν να δυσκολευόταν να μάθει να γράφει. Αλλά τελικά το μόνο που τον δυσκόλεψε ήταν το σίγμα.
Περιγράφοντας την κατάσταση με τη μέθοδο “Πες ό,τι βλέπεις”, το πρόβλημα γίνεται αμέσως πιο εύκολα διαχειρίσιμο τόσο για εσάς όσο και για το παιδί.
Μέσω αυτής της τεχνικής, συμφωνείτε όλοι στο πρόβλημα που έχει προκύψει τη δεδομένη στιγμή. Τα παιδιά δεν θα πάρουν θέση άμυνας ούτε θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι πραγματικά δεν μπορούν να το κάνουν (Αυτό γίνεται συνήθως όταν τους λέμε “Μπορείς να το κάνεις” ή “Απλώς προσπάθησε πάλι”. Θα κάνουν τα πάντα για να αποδείξουν ότι όντως δεν μπορούν να τα καταφέρουν.).
Μπορείς να μάθεις αμέσως τι ήταν εύκολο αλλά και τι δυσκόλεψε το παιδί. Επιπλέον, η τεχνική αυτή βοηθά το παιδί να αναγνωρίσει πού πρέπει να επικεντρωθεί και μειώνει τον βαθμό δυσκολίας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα μπορούσα να αντιμετωπίσω αυτό το πρόβλημα σαν μια δύσκολη πρόκληση, σαν να δυσκολευόταν να μάθει να γράφει. Αλλά τελικά το μόνο που τον δυσκόλεψε ήταν το σίγμα.
Περιγράφοντας την κατάσταση με τη μέθοδο “Πες ό,τι βλέπεις”, το πρόβλημα γίνεται αμέσως πιο εύκολα διαχειρίσιμο τόσο για εσάς όσο και για το παιδί.
Μέσω αυτής της τεχνικής, συμφωνείτε όλοι στο πρόβλημα που έχει προκύψει τη δεδομένη στιγμή. Τα παιδιά δεν θα πάρουν θέση άμυνας ούτε θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι πραγματικά δεν μπορούν να το κάνουν (Αυτό γίνεται συνήθως όταν τους λέμε “Μπορείς να το κάνεις” ή “Απλώς προσπάθησε πάλι”. Θα κάνουν τα πάντα για να αποδείξουν ότι όντως δεν μπορούν να τα καταφέρουν.).
Το παιδί μαθαίνει να αντιμετωπίζει τα προβλήματά του
Με τη φράση αυτή, το παιδί μαθαίνει να λύνει τα προβλήματα που συναντά μπροστά του με τέτοιο τρόπο που θα τον βοηθήσει να θυμηθεί στο μέλλον πώς να διαχειριστεί μια παρόμοια κατάσταση.
Χθες ο γιος μου καθόταν στο τραπέζι της κουζίνας και ζωγράφιζε κάτι περίεργα προσωπάκια και κάτι δέντρα. Μου είπε “Δεν μπορώ να το κάνω μαμά. Δεν μπορώ να ζωγραφίσω τα δέντρα”. Και πριν σκύψω στο ύψος του και του πω “Δείξε μου τι σε δυσκολεύει”, με σταμάτησε και μου είπε “Δεν πειράζει όμως. Μπορώ να εξασκηθώ ζωγραφίζοντας κι άλλα δέντρα. Θα προσπαθήσω ξανά”.
Αυτή τη φορά δεν έδειξε καμία ανησυχία.
Βρήκε μόνος του τον τρόπο να συνεχίσει.»
Πηγή: themilitarywifeandmom.com, https://www.mama365.gr
Χθες ο γιος μου καθόταν στο τραπέζι της κουζίνας και ζωγράφιζε κάτι περίεργα προσωπάκια και κάτι δέντρα. Μου είπε “Δεν μπορώ να το κάνω μαμά. Δεν μπορώ να ζωγραφίσω τα δέντρα”. Και πριν σκύψω στο ύψος του και του πω “Δείξε μου τι σε δυσκολεύει”, με σταμάτησε και μου είπε “Δεν πειράζει όμως. Μπορώ να εξασκηθώ ζωγραφίζοντας κι άλλα δέντρα. Θα προσπαθήσω ξανά”.
Αυτή τη φορά δεν έδειξε καμία ανησυχία.
Βρήκε μόνος του τον τρόπο να συνεχίσει.»
Πηγή: themilitarywifeandmom.com, https://www.mama365.gr