Όλοι έχει τύχει να δούμε παιδιά να τρέχουν, να ενοχλούν, να φωνάζουν και οι γονείς να κάθονται ατάραχοι να τα παρακολουθούν. Πολύ συχνά, αναφέρει ο κος Στέλιος Μαντούδης αναπτυξιακός εργοθεραπευτής, οι γονείς την έλλειψη σεβασμού προς τους άλλους την δικαιολογούν σαν παιδική ζωηράδα.
Οι τρεις σημαντικότεροι λόγοι που οι γονείς υποβαθμίζουν την έννοια του σεβασμού
Ορισμένοι γονείς πιστεύουν ότι ο σεβασμός θα εμφανιστεί από μόνος του καθώς το παιδί μεγαλώνει, γι αυτό η στάση τους, όταν το παιδί τους κάνει κάθε είδους σκαντάλια, είναι υπομονή, δεκτικότητα, νηφαλιότητα.
Άλλοι γονείς πάλι, πιστεύουν ότι τα παιδιά πρέπει να μεγαλώνουν μέσα σε ένα περιβάλλον που θα τους προσφέρει απεριόριστη ελευθερία.
Επίσης, υπάρχουν γονείς που δεν ασχολούνται πολύ ή δεν αφιερώνουν τον απαραίτητο χρόνο στα παιδιά τους για να τους μάθουν να σέβονται.
Ο σεβασμός ξεκινάει από πολύ νωρίς, ο σεβασμός ξεκινάει μέσα από το σπίτι
Σύμφωνα με το Στέλιο Μαντούδη, όπως διδάσκουμε το παιδί μας να πλένει τα χέρια του, να τρώει και να προσέχει να μη λερώσει, να μιλά χαμηλόφωνα όταν κοιμάται κάποιος, με τον ίδιο τρόπο του μαθαίνουμε τους κανόνες του σεβασμού. Κι επειδή οι κανόνες μπορεί να είναι πολλοί του εξηγούμε τι σημαίνει σεβασμός.
Τι είναι ο σεβασμός και πώς θα τον εξηγήσουμε σε ένα παιδί με απλά λόγια;
Σεβασμός σημαίνει «κοιτάζω γύρω μου» με απλά λόγια σημαίνει ότι συμπεριφερόμαστε έχοντας κατά νου ότι δεν είμαστε μόνοι μας, κοιτάζουμε και λαμβάνουμε υπόψη μας και τους άλλους ανθρώπους.
Το πρώτο βήμα για να διδάξουμε το σεβασμό σε ένα νήπιο 1-2 χρονών και πάνω
Ο σωστότερος τρόπος για να διδάξουμε ένα νήπιο πως να σέβεται τους άλλους είναι να σεβόμαστε το ίδιο το παιδί όπως και τους άλλους στην ζωή μας. Το παιδί μας θα μάθει μιμούμενο τις δικές μας αντιδράσεις. Αν είμαστε φωνακλάδες θα μιμείται τις φωνές, αν σπρώχνουμε θα μιμηθεί το σπρώξιμο.
Το δεύτερο βήμα για να διδάξουμε το σεβασμό σε ένα νήπιο 2-4 χρονών
Μετά τα 2 χρόνια το παιδί καταλαβαίνει σχεδόν τα πάντα, ωστόσο διακατέχεται από τον εγωκεντρισμό δηλαδή θέλει όλα να γίνονται όπως εκείνο επιθυμεί «να φάει όλες τις σοκολάτες, να παίξει απεριόριστα, να κάνει όση φασαρία θέλει».
Αυτή είναι η κατάλληλη περίοδος να βάλουμε πιο ξεκάθαρα όρια και να του μιλήσουμε για το σεβασμό. Το παιδί από τη δική του μεριά μας δοκιμάζει καθημερινά «ο μπαμπάς είπε …» .
Το τρίτο βήμα 4-6 χρονών εξηγούμε τη διαφορά μεταξύ ελευθερίας και σεβασμού
Η ελευθερία είναι μια αξία πολύ σημαντική μόνο όταν δεν εμποδίζει τις ελευθερίες του άλλου. Εξηγούμε στο παιδί μας ότι «Η ελευθερία μπορεί να συμβεί αν δεν επηρεάζει την ελευθερία του άλλου. Μπορώ να φωνάζω αν είμαι μόνος μου, μπορώ να πετώ τα σκουπίδια στο πάτωμα αν μένω μόνος μου».
Σεβασμός σημαίνει καλές σχέσεις με τους άλλους. Το παιδί που σέβεται, φαίνεται στον τρόπο που λειτουργεί με τα παιχνίδια και με ό, τι του ανήκει, έχει υπευθυνότητα για τα πράγματα της ηλικίας του και έχει καλές σχέσεις με τους φίλους και τους συμμαθητές του.
Η γνώμη του ειδικού
Πολύ συχνά οι γονείς δίνουν μεγάλη σημασία στη σχολική απόδοση του παιδιού τους. Το γεγονός ότι είναι καλός μαθητής το απαλλάσσει από όλες τις άλλες ευθύνες και τα καθήκοντα με αποτέλεσμα τα παιδιά να μεγαλώνουν σε μια ουτοπική απεριόριστη ελευθερία που τα οδηγεί στον εγωκεντρισμό. Αυτό είναι σημαντικό λάθος. Το παιδί χρειάζεται να μάθει πάνω από όλα να σέβεται γιατί όσο σημαντικό είναι να γίνει ένας καλός επιστήμονας, ακόμα πιο σημαντικό είναι και να γίνει ένας σωστός άνθρωπος. Όπως υποστηρίζει η Μαρία Μοντεσσόρι «Πρώτα διαμορφώνεις έναν καλό χαρακτήρα και έπειτα προσθέτεις τη γνώση».
Πολύ συχνά οι γονείς δίνουν μεγάλη σημασία στη σχολική απόδοση του παιδιού τους. Το γεγονός ότι είναι καλός μαθητής το απαλλάσσει από όλες τις άλλες ευθύνες και τα καθήκοντα με αποτέλεσμα τα παιδιά να μεγαλώνουν σε μια ουτοπική απεριόριστη ελευθερία που τα οδηγεί στον εγωκεντρισμό. Αυτό είναι σημαντικό λάθος. Το παιδί χρειάζεται να μάθει πάνω από όλα να σέβεται γιατί όσο σημαντικό είναι να γίνει ένας καλός επιστήμονας, ακόμα πιο σημαντικό είναι και να γίνει ένας σωστός άνθρωπος. Όπως υποστηρίζει η Μαρία Μοντεσσόρι «Πρώτα διαμορφώνεις έναν καλό χαρακτήρα και έπειτα προσθέτεις τη γνώση».
Στέλιος Μαντούδης
Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής
Επιστημονικά Υπεύθυνος των Αναπτυξιακών Κέντρων Mandou
www.mandou.gr
Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής
Επιστημονικά Υπεύθυνος των Αναπτυξιακών Κέντρων Mandou
www.mandou.gr