Οι γονείς όλο και περισσότερο συνειδητοποιούν πόσο σημαντική είναι μια υγιής συναισθηματική ζωή για τη συνολική ανάπτυξη του παιδιού τους. Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών δεν είναι τυχαίο που στις μέρες μας θεωρείται πιο σημαντικός δείκτης για την ευτυχία τους ως ενηλίκων από ότι ο δείκτης ευφυίας τους ενώ οι σχολικές επιδόσεις από μόνες τους δεν οδηγούν σε εξασφαλισμένη επιτυχία αν δεν συνοδεύονται από αντίστοιχη συναισθηματική ισορροπία.
Πώς όμως αντιλαμβανόμαστε τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών; Τι περιλαμβάνει και πώς μπορούμε ως γονείς ή εκπαιδευτικοί να την… θέσουμε σε λειτουργία για να «δουλεύει» για μια ζωή υπέρ των παιδιών μας; Ας δούμε κάποιες χαρακτηριστικές θέσεις-κλειδιά της συναισθηματικής νοημοσύνης:
Συναισθηματική νοημοσύνη: τα κλειδιά
1. Η αυτεπίγνωση, η αναγνώριση ενός συναισθήματος την ώρα που δημιουργείται, είναι ο καταλύτης της συναισθηματικής νοημοσύνης. Το κλειδί για να είμαστε σε θέση να απαλλαγούμε από μία κακή μας διάθεση.
2. Η ανικανότητα να παρατηρούμε τα αληθινά μας συναισθήματα μας αφήνει στο έλεός τους.
3. Πρέπει να αναπτύξουμε την ικανότητα ενός παιδιού να ηρεμεί, να απαλλάσσεται από τα ανεξέλεγκτο ύφος, την κατήφεια, τον θυμό. Άτομα που στερούνται αυτής της ικανότητας είναι επιρρεπή στην κατάθλιψη ενώ αυτά που διακρίνονται για αυτήν την ικανότητα είναι σε θέση να ξεπερνούν τις αναποδιές της ζωής.
4. Ο συναισθηματικός μας αυτοέλεγχος -η καθυπόταξη της ανυπομονησίας και η χαλιναγώγηση της παρορμητικότητας- βρίσκεται πίσω από κάθε σημαντική μας κατάκτηση στη ζωή.
5. Οι διαψεύσεις των παιδιών, τα ξεσπάσματα και οι ματαιώσεις τους αποτελούν ευκαιρίες για ενσυναίσθηση, για εδραίωση οικειότητας στη μεταξύ μας σχέση και καθοδήγηση ως προς τον τρόπο χειρισμού των συναισθημάτων τους.
6. Είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος μας ως προς την καθοδήγηση που πρέπει να κάνουμε σε ένα παιδί για να εκφράσει λεκτικά το συναίσθημά του. Να μπορεί να αποσαφηνίσει αυτό που νιώθει. Να διαχωρίσει αν νιώθει άγχος, φόβο ζήλια ή λύπη. Έτσι το παιδί καταφέρνει να μεταβάλλει ένα αόριστο και τρομακτικό «εχθρό» σε κάτι συγκεκριμένο, μέρος της καθημερινής του ζωής και άρα, αναγνωρίσιμο. Αντιμετωπίσιμο.
7. Αν το παιδί παίρνει το μήνυμα ότι οι γονείς του δεν νοιάζονται για τα συναισθήματά του, υπάρχει ο κίνδυνος να πιστέψει ότι πολύ λιγότερο θα ενδιαφερθεί και οποιοσδήποτε άλλος.
8. Η επιτυχία στο σχολείο εξαρτάται σε εντυπωσιακό βαθμό από τα συναισθηματικά χαρακτηριστικά που απέκτησε το παιδί τα χρόνια που προηγήθηκαν της φοίτησής του στο σχολείο.
9. Η επιτυχία δεν προβλέπεται τόσο από τα πρακτικά αποτελέσματα ή από την πρόωρη ικανότητα ανάγνωσης όσο από συναισθηματικά και κοινωνικά μετρήσιμα δεδομένα: από το αν το παιδί έχει αυτοπεποίθηση και ενδιαφέρον, από το αν γνωρίζει τι είδους συμπεριφορά περιμένουν οι άλλοι από αυτό και πώς μπορεί να επιβληθεί στην παρόρμησή του και να συμπεριφερθεί με κατάλληλο τρόπο. Από το αν μπορεί να κάνει υπομονή, να ακολουθεί οδηγίες και να στρέφεται στους δασκάλους του για βοήθεια. Από το αν εκφράζει τις ανάγκες του όταν συναναστρέφεται άλλα παιδιά.
10. Αν τα παιδιά διδαχτούν πιο παραγωγικούς τρόπους θεώρησης των δυσκολιών, ο κίνδυνος να πάθουν κατάθλιψη ελαττώνεται. Σε ειδικές τάξεις που διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο συμβουλευτικής στην Αμερική, τα παιδιά ασκούνταν σε ορισμένες δεξιότητες στις οποίες περιλαμβανόταν ο χειρισμός των διαφωνιών, η σκέψη πριν την πράξη και, ίσως το σημαντικότερο, η αμφισβήτηση των απαισιόδοξων αντιλήψεων που συνδέονται με την κατάθλιψη. Για παράδειγμα, τα παιδιά αποφάσισαν να διαβάσουν πιο εντατικά όταν τα πήγαιναν άσχημα σε ένα διαγώνισμα αντί να σκέφτονται «δεν είμαι αρκετά έξυπνος». Αυτό που μαθαίνει ένα παιδί σε αυτές τις ειδικές τάξεις είναι ότι οι διαθέσεις όπως το άγχος, η θλίψη και ο θυμός δεν σε κατακλύζουν έτσι, χωρίς εσύ να έχεις οποιονδήποτε έλεγχο απάνω τους αλλά ότι μπορεί με αυτό που σκέφτεσαι να αλλάξεις τον τρόπο που νιώθεις. Η λύση δηλαδή είναι ένας ψυχολογικός εμβολιασμός. Η χορήγηση της κατάλληλης «προληπτικής αγωγής» πριν τα παιδιά αρρωστήσουν.
11. Οι γονείς που δράττονται μιας ευκαιρίας εξαιτίας μιας στεναχώριας του παιδιού για να επικοινωνήσουν μαζί του, λειτουργούν ως συναισθηματικοί προπονητές ή μέντορες. Παίρνουν τα συναισθήματα των παιδιών τους στα σοβαρά, προσπαθούν να καταλάβουν τι τα ενοχλεί (είσαι θυμωμένος που σου πήρε το παιχνίδι ο Γιώργος;) και επιδιώκουν να βοηθήσουν το παιδί να βρει θετικούς τρόπους να ηρεμήσει (π.χ. μπορείς να παίξεις με το άλλο αγαπημένο σου παιχνίδι που έχεις καιρό να παίξεις μαζί του και σε 5 λεπτά να το ζητήσεις από τον Γιώργο).
12. Η αισιοδοξία και η ελπίδα μπορούν να διδαχθούν. Πίσω από αυτά τα δύο υπάρχει η σκέψη που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «αυτοαποτελεσματικότητα», η πίστη δηλαδή ότι ο άνθρωπος έχει τον έλεγχο των γεγονότων της ζωής του και μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που του παρουσιάζονται. Το κλειδί για μια ευτυχισμένη ζωή.
https://www.nannuka.com
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.