Πολλοί γονείς συχνά αναρωτιούνται αν μεγαλώνουν σωστά το παιδί τους, ώστε να γίνει στο μέλλον ένας ευτυχισμένος και ισορροπημένος ενήλικας. Άλλες φορές πάλι προβληματίζονται για το τι χρειάζεται να κάνουν για να είναι καλοί γονείς. Δυστυχώς σε αυτά τα ερωτήματα δεν μπορεί να δοθεί μία συγκεκριμένη απάντηση, καθώς δεν υπάρχει μια μοναδική, «μαγική», συνταγή. Υπάρχουν ωστόσο κάποιες γενικές αρχές που αν προσπαθήσουμε να τις εφαρμόσουμε, θα μας βοηθήσουν να μεγαλώσουμε χαρούμενα, τρυφερά και ισορροπημένα παιδιά.
Τι πρέπει να θυμούνται οι γονείς
– Επικεντρωθείτε στην εκάστοτε συμπεριφορά του παιδιού και μην κάνετε χαρακτηρισμούς για το ίδιο. Δεν υπάρχει «καλό» και «κακό» παιδί, αλλά σωστές ή λάθος συμπεριφορές. Το παιδί χρειάζεται να μάθει ότι κάθε πράξη έχει και τη συνέπειά της. Αυτή θα είναι ευχάριστη, όταν κάνει κάτι καλό, αλλά δυσάρεστη όταν κάνει κάτι που δεν πρέπει.
– Βρείτε τη χρυσή τομή ανάμεσα στα όρια και την ανεκτικότητα. Ένα παιδί πρέπει να μεγαλώνει με συγκεκριμένους κανόνες, οι οποίοι όμως θα είναι σύμφωνοι με το αναπτυξιακό του επίπεδο και δε θα είναι υπερβολικά αυστηροί. Παράλληλα, χρειάζεται να αφήνουμε στο παιδί χώρο να αναπτυχθεί, να πειραματιστεί και να κάνει λάθος.
– Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από το παιδί. Επαινέστε το για την προσπάθειά του και όχι για το αποτέλεσμα. Είναι λογικό να ενθουσιάζεστε κάθε φορά που έχει καλές επιδόσεις σε κάτι, αλλά μην ξεχνάτε πάντα να επιβραβεύετε την προσπάθειά του άσχετα με το αποτέλεσμα. Μην το κατακρίνετε αν προσπαθήσει αλλά δεν πετύχει τον στόχο του, γιατί αυτό θα του προσθέσει επιπλέον άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
– Αποφύγετε τις συγκρίσεις με άλλα παιδιά ή ανάμεσα στα αδέρφια. Κάθε άτομο είναι ξεχωριστό με τα προτερήματα και τα ελαττώματά του. Αποδεχτείτε το παιδί σας έτσι όπως είναι, χωρίς να βάζετε ετικέτες.
– Θυμηθείτε ότι αποτελείτε πρότυπο για το παιδί, το οποίο μιμείται τη συμπεριφορά σας. Έτσι μην κάνετε αυτά που δε θα θέλατε να κάνει κι εκείνο.
– Αφήστε το παιδί να μάθει από τα λάθη του. Φυσικά και πρέπει να προστατεύουμε το παιδί μας από τους κινδύνους, όμως δε χρειάζεται να προλαβαίνουμε τα πάντα ή να του υποδεικνύουμε συνεχώς τι πρέπει να κάνει, γιατί αυτό μόνο ένταση θα του προκαλέσει, ενώ θα γίνει τελείως εξαρτώμενο από εμάς.
– Δώστε του πρωτοβουλίες. Αφήστε το ελεύθερο να βρει μόνο του λύσεις σε ένα πρόβλημα ή στο πώς θα περάσει τον χρόνο του.
– Περάστε ποιοτικό χρόνο με το παιδί. Παίξτε μαζί του και μην παραλείπετε να συζητάτε μαζί του και κυρίως ακούστε αυτό που το κάνει χαρούμενο ή το απασχολεί χωρίς να το κρίνετε.
– Δώστε του ευκαιρίες για παιχνίδι με άλλα παιδιά, ώστε μέσα από τη συναναστροφή να γίνει κοινωνικό και να μάθει πώς να διαχειρίζεται τόσο τη νίκη όσο και την ήττα του.
– Εξηγήστε του με υπομονή ποιο είναι το σωστό ή πού έκανε λάθος, αποφεύγοντας όμως τις πολλές αναλύσεις που μόνο κουράζουν το παιδί και τελικά σταματάει να ακούει.
– Κρατήστε τις υποσχέσεις που του δίνετε, αλλά τηρήστε και τις συνέπειες που του βάζετε μετά από μία άσχημη συμπεριφορά. Γενικά πρέπει να του δείχνετε ότι πάντα εννοείτε αυτό που του λέτε.
– Να αναγνωρίζετε πιθανά δικά σας λάθη στη συμπεριφορά σας και να ζητάτε συγγνώμη από το παιδί όταν έρχεται μία τέτοια στιγμή, προκειμένου να του δείξετε πώς πρέπει να φέρεται κι εκείνο σε ανάλογες περιπτώσεις.
– Τέλος, ακούστε το ένστικτό σας. Εσείς ξέρετε τον χαρακτήρα του και τις ανάγκες του. Φιλτράρετε λοιπόν τις συμβουλές που ακούτε από συγγενείς και φίλους, οι οποίες μπορεί να είναι πολλές και να σας μπερδεύουν, και δείτε τι ταιριάζει στο δικό σας παιδί.
Σε γενικές γραμμές θυμηθείτε ότι για να είναι ένα παιδί ευτυχισμένο χρειάζεται να κρατάτε μία μέση οδό στη συμπεριφορά σας. Δε χρειάζεται να είστε ούτε πολύ αυστηροί, ούτε πολύ ελαστικοί, αλλά να πράττετε ανάλογα με την περίπτωση. Το βασικότερο όμως όλων είναι να αγαπάτε και να αποδέχεστε το παιδί σας γι’ αυτό που είναι, βοηθώντας το παράλληλα να αναπτύξει την προσωπικότητα και τις ικανότητές του.