*Γράφει η Μαργαρίτα Γερμάνη, M.A., E.C.P.
Όσο δύσκολο κι αν φαντάζει τόσο απαραίτητο είναι να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας για τα νέα μέτρα που θα πρέπει να ακολουθήσουν μαζί με το άνοιγμα των σχολείων. Πέραν από το σχολείο που θα ενημερώσει και εφαρμόσει τα νέα μέτρα συμπεριφοράς των μαθητών χρειάζεται κι εμείς οι γονείς να τα προετοιμάσουμε πριν επιστρέψουν στο σχολείο, ιδιαίτερα τα μικρότερα παιδιά που δεν έχουν την ωριμότητα να κατανοήσουν την σοβαρότητα κάποιων καταστάσεων. Τα παρακάτω 5 βήματα θα σας βοηθήσουν να του επικοινωνήσετε τους κανόνες πιο αποτελεσματικά ώστε όχι απλώς να τους ακούσει αλλά να τους ακολουθήσει και να τους τηρήσει!
Βοηθήστε το να κατανοήσει
Από τις έρευνες γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι ακολουθούν κάποιον κανόνα περισσότερο όταν έχουν κατανοήσει την χρησιμότητά του. Όταν λοιπόν γνωρίζει το παιδί μας τους λόγους για τους οποίους πρέπει να κάνει ή να μην κάνει κάτι, του είναι πολύ πιο εύκολο να αποδεχτεί και να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση.
Από τις έρευνες γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι ακολουθούν κάποιον κανόνα περισσότερο όταν έχουν κατανοήσει την χρησιμότητά του. Όταν λοιπόν γνωρίζει το παιδί μας τους λόγους για τους οποίους πρέπει να κάνει ή να μην κάνει κάτι, του είναι πολύ πιο εύκολο να αποδεχτεί και να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση.
Κάντε το πραγματικό
Για να πετύχετε το παραπάνω θα σας βοηθήσει να δώσετε στο παιδί παραδείγματα που να είναι κοντά στην δική του πραγματικότητά. Θεωρίες και γενικεύσεις τύπου «είναι σωστό», «υπάρχει κίνδυνος» «να είσαι υπεύθυνος» δεν είναι από μόνες τους κοντά στην πραγματικότητα του παιδιού. Δώστε στο παιδί απλά και περιγραφικά παραδείγματα. Όπως ο φίλος τους ή τα αδέρφια του φίλου του που μπορεί να έχουν άσθμα ή κάποιο άλλο θέμα υγείας και να κινδυνεύουν. Άρα υπάρχουν πιθανότητες να γίνει και το ίδιο μεταδότης του ιού και να κινδυνέψει κάποιος άλλος εξ’ αιτίας του. Ρωτήστε το αν θα του άρεσε αυτό. Τα παραδείγματα αυτά θα το βοηθήσουν να κάνει «εικόνα» μία πιθανή πραγματικότητα. Κάτι λοιπόν που μπορώ να το «δω» και να το κατανοήσω είναι πολύ πιο πιθανό να το σεβαστώ, να το αποδεχτώ και να το εφαρμόσω. Δώστε του να καταλάβει ότι η ατομική ευθύνη είναι και συλλογική ευθύνη. Είναι μία ευκαιρία να μάθουν τα παιδιά μας να λειτουργούν μέσα σε ένα σύνολο, να έχουν ενσυναίσθηση για τον συνάνθρωπό τους και να ξεφύγουν λίγο από τον εγωκεντρισμό τους.
Για να πετύχετε το παραπάνω θα σας βοηθήσει να δώσετε στο παιδί παραδείγματα που να είναι κοντά στην δική του πραγματικότητά. Θεωρίες και γενικεύσεις τύπου «είναι σωστό», «υπάρχει κίνδυνος» «να είσαι υπεύθυνος» δεν είναι από μόνες τους κοντά στην πραγματικότητα του παιδιού. Δώστε στο παιδί απλά και περιγραφικά παραδείγματα. Όπως ο φίλος τους ή τα αδέρφια του φίλου του που μπορεί να έχουν άσθμα ή κάποιο άλλο θέμα υγείας και να κινδυνεύουν. Άρα υπάρχουν πιθανότητες να γίνει και το ίδιο μεταδότης του ιού και να κινδυνέψει κάποιος άλλος εξ’ αιτίας του. Ρωτήστε το αν θα του άρεσε αυτό. Τα παραδείγματα αυτά θα το βοηθήσουν να κάνει «εικόνα» μία πιθανή πραγματικότητα. Κάτι λοιπόν που μπορώ να το «δω» και να το κατανοήσω είναι πολύ πιο πιθανό να το σεβαστώ, να το αποδεχτώ και να το εφαρμόσω. Δώστε του να καταλάβει ότι η ατομική ευθύνη είναι και συλλογική ευθύνη. Είναι μία ευκαιρία να μάθουν τα παιδιά μας να λειτουργούν μέσα σε ένα σύνολο, να έχουν ενσυναίσθηση για τον συνάνθρωπό τους και να ξεφύγουν λίγο από τον εγωκεντρισμό τους.
Προετοιμάστε το
Πείτε τους ότι κάποια παιδιά ίσως αθετήσουν τους κανόνες ή πούνε ότι δεν φοβούνται, ακόμα και πως δεν υπάρχει καν ο ιός. Εξηγήστε τους ότι η κάθε οικογένεια μπορεί να έχει άλλες απόψεις ή να μην έχουν καταλάβει αυτά τα παιδιά τους λόγους των νέων κανόνων και ότι καλά θα κάνουν να τα αγνοήσουν κι όχι να τα μιμηθούν. Εάν αυτό συμβεί, το παιδί σας θα είναι προετοιμασμένο και θα αισθανθεί εμπιστοσύνη και σιγουριά να ακολουθήσει αυτά που του είπατε αφού εσείς «ξέρετε»!
Πείτε τους ότι κάποια παιδιά ίσως αθετήσουν τους κανόνες ή πούνε ότι δεν φοβούνται, ακόμα και πως δεν υπάρχει καν ο ιός. Εξηγήστε τους ότι η κάθε οικογένεια μπορεί να έχει άλλες απόψεις ή να μην έχουν καταλάβει αυτά τα παιδιά τους λόγους των νέων κανόνων και ότι καλά θα κάνουν να τα αγνοήσουν κι όχι να τα μιμηθούν. Εάν αυτό συμβεί, το παιδί σας θα είναι προετοιμασμένο και θα αισθανθεί εμπιστοσύνη και σιγουριά να ακολουθήσει αυτά που του είπατε αφού εσείς «ξέρετε»!
Περιγράψτε τη νέα συμπεριφορά
Εξηγήστε στο παιδί σας τι πρέπει να κάνει. Συνοψίστε δίνοντάς του σαφείς οδηγίες για το πως θα συμπεριφερθεί. Όχι, δεν αυτονόητο! Είναι σημαντικό να περιγράψετε ακριβώς το τι χρειάζεται να κάνει, δηλαδή να κρατάει τις αποστάσεις, να πλένει χέρια ακόμα και πώς να χρησιμοποιεί τις τουαλέτες του σχολείου και πώς να συμπεριφέρεται στο σχολικό ή ό,τι άλλο ορίζουν οι ειδικοί.
Εξηγήστε στο παιδί σας τι πρέπει να κάνει. Συνοψίστε δίνοντάς του σαφείς οδηγίες για το πως θα συμπεριφερθεί. Όχι, δεν αυτονόητο! Είναι σημαντικό να περιγράψετε ακριβώς το τι χρειάζεται να κάνει, δηλαδή να κρατάει τις αποστάσεις, να πλένει χέρια ακόμα και πώς να χρησιμοποιεί τις τουαλέτες του σχολείου και πώς να συμπεριφέρεται στο σχολικό ή ό,τι άλλο ορίζουν οι ειδικοί.
Αποφύγετε
Τον πανικό, τον εκφοβισμό, την υστερία. Ως γονείς οφείλουμε να είμαστε σοβαροί, μετρημένοι αλλά και ψύχραιμοι. Ας έχουμε κατά νου ότι υπάρχουν πιθανότητες, τα παιδιά, να μην ακολουθήσουν όσα τους πούμε. Όμως αν τα μαλώσουμε ή τα ακυρώσουμε λέγοντας «πάντα κάνεις του κεφαλιού σου» τότε ποτέ δεν θα μπούνε στο κόπο να τα κάνουν. Χρειάζεται να τα ενισχύσουμε. Δηλαδή να πούμε ότι «ίσως δεν το έκανες σωστά αλλά πιστεύω ότι σιγά-σιγά θα τα καταφέρεις».
Τον πανικό, τον εκφοβισμό, την υστερία. Ως γονείς οφείλουμε να είμαστε σοβαροί, μετρημένοι αλλά και ψύχραιμοι. Ας έχουμε κατά νου ότι υπάρχουν πιθανότητες, τα παιδιά, να μην ακολουθήσουν όσα τους πούμε. Όμως αν τα μαλώσουμε ή τα ακυρώσουμε λέγοντας «πάντα κάνεις του κεφαλιού σου» τότε ποτέ δεν θα μπούνε στο κόπο να τα κάνουν. Χρειάζεται να τα ενισχύσουμε. Δηλαδή να πούμε ότι «ίσως δεν το έκανες σωστά αλλά πιστεύω ότι σιγά-σιγά θα τα καταφέρεις».
Αυτή η πανδημία είναι μία πρόκληση να γίνουμε καλύτεροι γονείς και να δούμε τελικά τα νέα δεδομένα στη ζωή μας ως ευκαιρία για να «χτίσουμε» νέες δεξιότητες στα παιδιά μας.