«Παρτίδα σκάκι»
Καθίσαμε απέναντι.
Τα δικά μου πιόνια ήταν σύννεφα.
Τα δικά του σίδερο και αίμα.
Αυτός είχε τα μαύρα.
Σκληροί, γυαλιστεροί οι πύργοι του
επιτέθηκαν με ορμή
ενώ η βασίλισσά μου
ξεντυνόταν στο σκοτάδι.
Ήταν καλός αντίπαλος,
προέβλεπε κάθε μου κίνηση
πριν καλά καλά ακόμα την σκεφτώ,
κι εγώ παρ’ όλα αυτά την έκανα,
με την ήρεμη εγκατάλειψη αυτού
που βαδίζει στο χαμό του.
Ίσως τελικά να με γοήτευε
το πόσο γρήγορα εξόντωσε τους στρατιώτες μου
τους αξιωματικούς, τους πύργους, τα οχυρά,
τις γέφυρες, τον βασιλιά τον ίδιο,
πόσο εύκολα διαπέρασε, εισχώρησε και άλωσε
βασίλεια ολόκληρα αρχαίας σιωπής
και πώς τελικά αιχμαλώτισε εκείνη τη μικρή βασίλισσα
από νεραϊδοκλωστή
που τόσο της άρεσε να διαφεύγει με πειρατικά καράβια
στις χώρες του ποτέ.
Ναι, ομολογώ ότι γνώριζα από πριν πως θα νικήσει.
Άλλωστε, γι’ αυτό έπαιξα μαζί του.
Γιατί, έστω και μια φορά, μες στη ζωή,
αξίζει κανείς να παίξει για να χάσει.
(από την ποιητική συλλογή Η Αλεπού και ο κόκκινος χορός, Γαβριηλίδης, 2012)
Ερώτηση:
Αξιοποιώντας τους κειμενικούς δείκτες του ποιήματος (π.χ. εικόνες, αντιθέσεις κ.λπ.) να σχολιάσετε το θέμα/ερώτημα που πιστεύετε ότι τίθεται στο ποίημα αυτό κατά την κρίση σας.
Ενδεικτική απάντηση:
Το ποίημα αναφέρεται στο παιχνίδι του έρωτα, στο οποίο υπάρχει νικητής και χαμένος. Πιο συγκεκριμένα, το ποιητικό υποκείμενο
υποστηρίζει πως ο ερωτικός του σύντροφος με γρήγορες κινήσεις
κατάφερε να ξεπεράσει τις άμυνές του και να αιχμαλωτίσει την ψυχή
και το μυαλό του. Εξάλλου, από την αρχή της παρτίδας δηλώνεται
με σαφήνεια η υπεροχή του αντιπάλου, που διαθέτει πιο δυνατά και
γεμάτα ζωή πιόνια, σε αντίθεση με τα πιόνια του ποιητικού υποκειμένου που είναι αδύναμα, μιας και δεν άπτονται της πραγματικότητας
(«τα δικά μου πιόνια ήταν σύννεφα»). Μάλιστα, η πρώτη κίνηση του
αντιπάλου ήταν αιφνιδιαστική, καθώς οι πύργοι του έκαναν επίθεση
στη βασίλισσα, όταν αυτή τη ξεντυνόταν στο σκοτάδι. Έτσι, κυριαρχεί σε όλο το παιχνίδι, αφού με την εμπειρία του προβλέπει κάθε κίνηση. Ωστόσο, το ποιητικό υποκείμενο, είναι απολύτως συνειδητοποιημένο σχετικά με την επερχόμενη ήττα του, κάτι που δηλώνεται
ξεκάθαρα στους καταληκτικούς στίχους («Ναι, ομολογώ ότι γνώριζα
από πριν πως θα νικήσει»). Άλλωστε, είχε ανάγκη να βιώσει αυτήν την
ήττα, ώστε να νιώσει τη φύση του αληθινού έρωτα και να διαφύγει από τον φανταστικό κόσμο στον οποίο ζει εδώ και καιρό («στις χώρες
του ποτέ»).
Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος - M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας. Από το βιβλίο του "Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις", Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδόσεις 24 γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8.
Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.
Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.
Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.
Μπορείτε να το βρείτε στην "Πολιτεία" με έκπτωση 10%: https://www.politeianet.gr/books/9786182011348-zumbragakis-apostolis-24-grammata-oli-i-uli-ton-neon-ellinikon-g-lukeiou-mesa-apo-100-erotiseis-kai-apantiseis-319288
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.
