Αξίζει δεν αξίζει
στέλνω τις εκθέσεις μου σε χώρες που δε γίνανε ακόμα
προδίνω τις κινήσεις ενός ήλιου
που πέφτει την αυγή δίπλα στις μάντρες
επικυρώνοντας με φως
τις εκτελέσεις.
Η κάθε μου λέξη
αν την αγγίξεις με τη γλώσσα
θυμίζει πικραμύγδαλο.
Απ’ την κάθε μου λέξη
λείπει ένα μεσημέρι με τα χέρια της μητέρας δίπλα στο ψωμί
και το φως που έσταζε απ’ το παιδικό κουτάλι στην πετσέτα.
Η μόνη ξιφολόγχη μου
ήταν το κρυφοκοίταγμα του φεγγαριού απ’ τα σύννεφα.
Ίσως γι’ αυτό δεν έγραψα ποτέ
στίχους τελεσίδικους σαν άντερα χυμένα
ίσως γι’ αυτό εγκαταλείπουν ένας-ένας τα χαρτιά μου
και τους ακούω στις κουβέντες όσων δε με έχουνε διαβάσει.
Άη Στράτης 1951
Άρης Αλεξάνδρου, Από τη Συλλογή Ποιήματα 1941-1974,
εκδ. ύψιλον-βιβλία 1991
Ερώτηση:
Να διατυπώσετε το ερμηνευτικό σχόλιό σας για το Κείμενο 3, παρουσιάζοντας το κύριο, κατά τη γνώμη σας, θέμα του. Να συμπεριλάβετε
στην απάντησή σας σχετικούς με το θέμα δείκτες του ποιήματος και
την προσωπική σας ανταπόκριση σε αυτό (150-200 λέξεις).
Ενδεικτική απάντηση:
Το ποίημα αναφέρεται στην αξία της ποίησης. Πιο συγκεκριμένα,
το ποιητικό υποκείμενο παραδέχεται πως όταν οι δυσκολίες δείχνουν
ανυπέρβλητες, η τέχνη προσφέρει τη διέξοδο για καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων. Μάλιστα, ο ποιητής χρησιμοποιώντας ως
κειμενικό δείκτη τον τίτλο «Ποιητική» δηλώνει άμεσα το περιεχόμενο
του ποιήματος που σχετίζεται με την τέχνη της ποίησης. Εξάλλου, με
τη μεταφορά «στέλνω τις εκθέσεις μου σε χώρες που δε γίνανε ακόμα» δείχνει με παραστατικότητα πως η ποίησή του απευθύνεται στις
μελλοντικές γενιές. Άλλωστε, με την παρομοίωση των στίχων του με
πικραμύγδαλο («θυμίζει πικραμύγδαλο») τονίζει με αμεσότητα πως
η σκληρή πραγματικότητα επιδρά στην ποίησή του. Ωστόσο, ο δημιουργός έχει τη δύναμη να βρει την έμπνευση στην απλότητα (« το
κρυφοκοίταγμα του φεγγαριού»), ώστε να μη σταματήσει να αγωνίζεται («δεν έγραψα ποτέ στίχους τελεσίδικους»). Επιπλέον, με το α’
ρηματικό πρόσωπο («ακούω») δίνει έναν εξομολογητικό χαρακτήρα
στην αναφορά του για την ποίηση. Άλλωστε, αν εξεταστεί το συγκείμενο, θα γίνει κατανοητό πως ο τόπος και η ημερομηνία γραφής του
ποιήματος (Άη Στράτης, 1951) συνδέει άμεσα το ποίημα με τις αντίξοες συνθήκες της εξορίας.
Πράγματι, το ποίημα είναι διαχρονικό, καθώς πραγματεύεται τη λειτουργία της ποίησης ως τέχνη. Προσωπικά, ταυτίζομαι με τις ποιητικές αναφορές, διότι θεωρώ ότι ο ποιητής οφείλει να γράφει χωρίς να
εξωραΐζει καταστάσεις. Αντιθέτως, πρέπει να είναι αυτός που με τον
ποιητικό του λόγο θα καταγγείλει τις άσχημες όψεις της καθημερινότητας, ώστε να αφυπνίσει τον κόσμο ν’ αλλάξει προς το καλύτερο. Γι’ αυτό, χρέος του ποιητή είναι να απευθύνεται με άμεσο τρόπο στον
καθημερινό άνθρωπο, προκειμένου να τον εμπνεύσει.
Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος - M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας. Από το βιβλίο του "Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις", Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδόσεις 24 γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8.
Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.
Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.
Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.
Μπορείτε να το βρείτε στην "Πολιτεία" με έκπτωση 10%: https://www.politeianet.gr/books/9786182011348-zumbragakis-apostolis-24-grammata-oli-i-uli-ton-neon-ellinikon-g-lukeiou-mesa-apo-100-erotiseis-kai-apantiseis-319288
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.