Η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο δεν είναι εύκολη υπόθεση για κανένα παιδί και σε συνδυασμό με το άγχος της εφηβείας, αυτή η μετάβαση μπορεί να γίνει ακόμη πιο δύσκολη. Πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την κατάσταση οι γονείς και να βοηθήσουν το παιδί;
Τώρα που ξεκινούν τα σχολεία σιγά σιγά, μας πιάνουμε να σκεφτόμαστε πως ήμασταν εμείς στην ηλικία που βρίσκονται τώρα τα παιδιά μας. Θυμάμαι έναν μήνα πριν ξεκινήσω την πρώτη Γυμνασίου το άγχος που είχα ήταν μεγάλο.
Φοβόμουν τους καθηγητές, σκεφτόμουν ότι τα μαθήματα είναι πιο δύσκολα και είχα ακούσει ότι μπορεί ακόμη και να μείνεις σε κάποια από αυτά. Αφού στο Δημοτικό, δύσκολα έμενες στην τάξη, ο φόβος ότι μπορεί να έμενα σε κάποιο μάθημα με τρόμαζε ακόμη πιο πολύ.
Επίσης ανέκαθεν ήμουν ένα παιδί που δεν τα πήγαινε πολύ καλά με τις αλλαγές, οπότε το να αλλάξω σχολικό περιβάλλον από μόνο του, ήταν μία τρομαχτική κατάσταση. Δεν είναι όμως μόνο θέμα προσωπικότητας. Τα παιδιά που από την έκτη δημοτικού βρίσκονται στην πρώτη γυμνασίου, περνούν την προεφηβεία.
Η προεφηβεία είναι μία κατάσταση πριν την εφηβεία. Οι ορμόνες των παιδιών ξεκινούν να βαρούν κόκκινο, το σώμα τους αλλάζει και όλα αυτά, έχουν αντίκτυπο και στην ψυχολογία τους. Υπάρχουν παιδιά που ετοιμάζονται να πάνε στο Γυμνάσιο γεμάτα ενθουσιασμό και μόνο στην ιδέα ότι “μεγαλώνουν”.
Υπάρχουν όμως και παιδιά που αγχώνονται. Πώς μπορούν οι γονείς να αντιμετωπίσουν το άγχος της προεφηβείας και το συνολικότερο άγχος ενός παιδιού που μεταβαίνει από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο; Διαβάστε παρακάτω:
Γιατί τα παιδιά αγχώνονται στην σκέψη ότι μεταβαίνουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο;
Οι μαθητές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία αφορά τους μαθητές που δεν αγχώνονται εύκολα και μάλιστα ενθουσιάζονται στην ιδέα ότι το Γυμνάσιο κοντοζυγώνει. Αυτή η κατηγορία μαθητών σκέφτεται με τέτοιο τρόπο για δύο πιθανούς λόγους.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι ο χαρακτήρας τους, είναι έτσι, που δεν αγχώνονται εύκολα και προσαρμόζονται εύκολα στις αλλαγές. Επίσης, έχουν γονείς που έχουν δουλέψει πάνω στο ζήτημα “γυμνάσιο”.
Έχουν μοιραστεί με τα παιδιά τους όμορφες ιστορίες από τα δικά τους σχολικά χρόνια και έχουν επικεντρωθεί στα θετικά του Γυμνασίου και όχι στα αρνητικά.
Με λίγα λόγια αντί να εστιάσουν στο περισσότερο διάβασμα, στους πολλούς και ξεχωριστούς καθηγητές, στις απουσίες, στις αποβολές και στους μετεξεταστέους, εστίασαν στις νέες φιλίες, στις εκδρομές και στις νέες εμπειρίες.
Πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν και οι συναναστροφές του παιδιού. Υπάρχουν παιδιά που έχουν ήδη φίλους σε τάξεις του Γυμνασίου οι οποίοι και τους περιμένουν. Αυτή η σκέψη από μόνη της είναι αρκετά παρήγορη. Η δεύτερη κατηγορία των μαθητών αγχώνεται πολύ και οι λόγοι είναι αρκετά δικαιολογημένοι.
Για αρχή το παιδί που πλησιάζει την πρώτη τάξη του γυμνασίου βρίσκεται στην προεφηβεία και αυτή η κατάσταση από μόνη της είναι αγχωτική. Οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα, επηρεάζουν την ψυχολογία του παιδιού και φυσικά αυτό πολλές φορές μεταφράζεται σε άγχος, χωρίς κάποιον συγκεκριμένο λόγο.
Πόσο μάλλον, όταν μία πολύ μεγάλη αλλαγή για την ζωή πλησιάζει. Από την άλλη πολλοί γονείς κάνουν ένα μεγάλο λάθος σχετικά με το Γυμνάσιο. Κάθε φορά που το παιδί τους ρωτάει τι το περιμένει, εκείνοι του λένε για περισσότερο διάβασμα, περισσότερη πειθαρχία, αυστηρούς καθηγητές, αποβολές, μετεξεταστέους και απουσίες.
Φυσικά είναι και αυτά κομμάτι της σχολικής ζωής, όμως ένα παιδί που δεν γνωρίζει βιωματικά τι το περιμένει, καλό θα ήταν να εστιάσει στα θετικά προτού γνωρίσει βιωματικά και τα αρνητικά και όχι το αντίθετο.
Πόσο μάλλον όταν το συγκεκριμένο παιδί δεν έχει ήδη φίλους στην δευτέρα τάξη του γυμνασίου για παράδειγμα, που το περιμένουν και που από την πρώτη τάξη του μιλούσαν για το γυμνάσιο και για το πόσο όμορφο περνούν εκεί.
Τα μηνύματα που λαμβάνουν οι μαθητές που μεταβαίνουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο και πως αυτά τους επηρεάζουν
Μπορεί να σας φαίνεται μικρό ζήτημα, όμως για τα παιδιά αυτής της ηλικίας, είναι ένα ζήτημα που τα προβληματίζει. Στο Δημοτικό είχαν καταφέρει να φτάσουν τον ρόλο του “μεγάλου” και ξαφνικά βρίσκονται στο Γυμνάσιο να έχουν και πάλι τον ρόλο του “πιο μικρού”.
Αυτό το μήνυμα, μπορεί να αγχώνει ή ακόμη και να νευριάζει ή να στενοχωρεί μερικά παιδιά, που βρίσκονται και πάλι εκτός των νερών τους. Ειδικά όταν αυτά τα παιδιά δεν έχουν φίλους στο Γυμνάσιο που να τους περιμένουν.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα παιδί που φεύγει από το Δημοτικό και πηγαίνει στο Γυμνάσιο είναι πολύ πιθανό να χάσει παιδικούς του φίλους, οι οποίοι θα αποφασίσουν να πάνε σε κάποιο άλλο Γυμνάσιο της περιοχής.
Χάνει το άνετο και οικείο πλέον σχολείο του, πηγαίνοντας σε ένα σχολείο που δεν γνωρίζει τους καθηγητές, τους κανόνες, το περιβάλλον γενικότερα. Αυτή από μόνη της είναι μία αρκετά στρεσογόνα κατάσταση. Τέλος υπάρχουν γονείς που άθελα τους περνούν λανθασμένα μηνύματα στα παιδιά για το Γυμνάσιο.
Θέλοντας να κάνουν το παιδί να προετοιμαστεί γι’ αυτά που το περιμένουν ή πιστεύοντας πως όσο περισσότερο φοβισμένο είναι τόσο περισσότερο και θα διαβάζει, ξεκινούν να του λένε για το πόσο αυστηροί είναι οι καθηγητές στο γυμνάσιο, για το πόσο δύσκολα είναι τα μαθήματα.
Του λένε ότι πρέπει να είναι καλό παιδί γιατί εκεί δεν είναι δημοτικό που ξέφευγε με μία επίπληξη, είναι Γυμνάσιο κι εκεί μοιράζονται αποβολές. Του λένε πως αν δεν διαβάζει θα μείνει και πως καλά θα κάνει να ακούει ό,τι του λένε οι καθηγητές, γιατί φωνάζουν.
Εκτός του ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει στο Γυμνάσιο ή στο Λύκειο ή τουλάχιστον όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό που το περιγράφουν οι γονείς, ακόμη και να συνέβαινε, το παιδί δεν είναι ανάγκη να το ξέρει προτού το ζήσει.
Τρομάζει, αγχώνεται και σίγουρα τα παρατραβηγμένα λόγια των γονιών που ίσως να είναι βιώματα μίας άλλης περιόδου για τα σχολεία δεν συνάδουν με τα σχολεία του σήμερα, που οι νέοι και μοντέρνοι καθηγητές προσπαθούν να μορφώσουν και όχι να φοβερίσουν, προσπαθούν να συνετίσουν τα παιδιά και όχι να τα τιμωρήσουν.
Από την άλλη υπάρχουν γονείς που προσπαθούν να περάσουν θετικά μηνύματα στα παιδιά τους. Τους λένε για τις νέες και πιο ενδιαφέρουσες γνώσεις που θα αποκτήσουν, για τις εκδρομές και τους περιπάτους, για τις νέες φιλίες. Αυτές οι σκέψεις δημιουργούν αισιοδοξία και ανυπομονησία σε ένα πρωτάκι, που δεν ξέρει τι να περιμένει.
Οι σκέψεις των γονιών
Από την άλλη και οι γονείς δεν βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα όσων αφορά το άγχος. Ένας γονιός καλείται να διαχειριστεί και να αποδεχτεί τις αλλαγές που θα συμβούν στην καθημερινότητα της οικογένειάς του. Από την μία στιγμή στην άλλη το παιδί βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που ο γονιός νιώθει πως δεν είναι ελεγχόμενο.
Τα κρούσματα σχολικού εκφοβισμού, δεν μπορούν να μην επηρεάσουν τον κάθε γονιό προσωπικά, ακόμη κι αν μέχρι σήμερα το παιδί του, δεν είχε παρόμοιες εμπειρίες. Επίσης ο γονιός ξέρει ότι το παιδί μεγαλώνει. Περισσότερα νεύρα, περισσότερο άγχος, έρωτες και φλερτ.
Δεν ξέρει κατά πόσο θα μπορέσει σαν γονιός να διαχειριστεί αυτές τις αλλαγές. Τί θα γίνει με τα μαθήματα όταν οι φίλοι παίρνουν τα μυαλά του παιδιού με καφέδες, βόλτες και φλερτ; Θα διαβάζει όσο διάβαζε στο Δημοτικό ή η εφηβεία θα επηρεάσει την απόδοσή του;
Και όταν οι γονείς έχουν συνηθίσει να υπάρχει μία δασκάλα ή ένας δάσκαλος σε κάθε σχολική τάξη και πλέον πρέπει να ρωτούν τουλάχιστον 9 για να έχουν μία ολοκληρωμένη άποψη για το παιδί τους, θα τους βρίσκουν όλους αυτούς; Ή θα πρέπει να παίρνουν άδεια από την δουλειά κάθε φορά;
Τέλος οι κακές παρέες είναι ένας μεγάλος φόβος για τους γονείς. Το παιδί αλλάζει περιβάλλον και ενώ στο Δημοτικό ο γονιός ήξερε την οικογένεια κάθε συμμαθητή του, στο Γυμνάσιο δεν είναι πάντα εύκολο να το ξέρει αυτό, διότι έρχονται και παιδιά από την περιφέρεια.
Όσο εμπιστοσύνη και να έχεις στο παιδί σου, δεν μπορείς να μην υπολογίζεις ότι μπαίνεις στην εφηβεία και ότι η εφηβεία είναι η πρώτη επανάσταση κάθε παιδιού. Θα του βγει αυτή η επανάσταση σε καλό ή δεν θα ξέρει πως να την διαχειριστεί και θα “μπλέξει;”.
Γονείς…χαλαρώστε!
Ενώ καταλαβαίνουμε τα ερωτήματα που σας απασχολούν και σίγουρα είναι εύλογα και δικαιολογημένα, μην πνίγεστε σε μία κουταλιά νερό. Μην προσπαθείτε να τρομάξετε το παιδί για να το έχετε υπό τον έλεγχό σας, διότι αυτός δεν είναι ένας σωστός τρόπος να έχετε το παιδί υπό την προστασία σας πρώτον.
Δεύτερον, πολύ σύντομα θα ανακαλύψει από μόνο του ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο τρομαχτικά όσο φαίνονται, οπότε τότε, μπορεί να σταματήσει να λαμβάνει σοβαρά τα λεγόμενά σας. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με έρευνες ένα παιδί προσαρμόζεται στο γυμνάσιο σε ένα διάστημα 6 με 7 μηνών.
Υπάρχουν βέβαια παιδιά που προσαρμόζονται αμέσως ή παιδιά που δυσκολεύονται, ειδικά αν δεν έχουν κάνει ακόμη φιλίες. Για να είστε σίγουροι ότι το παιδί περνάει καλά στο σχολείο κάντε του συγκεκριμένες ερωτήσεις κάθε φορά που γυρίζει από το μάθημα.
Στις αόριστες ερωτήσεις “πώς ήταν η μέρα σου;” το παιδί τείνει έστω και άθελά του να απαντάει αόριστα. Καλύτερες είναι οι ερωτήσεις “έκανες φίλους; Πώς πέρασες με αυτόν τον φίλο; Πώς σου φάνηκε αυτός ο καθηγητής ή αυτό το μάθημα;” “Ποια ήταν η καλύτερη στιγμή της σημερινής ημέρας στο σχολείο;” κοκ.
Προσπαθήστε να έχετε επικοινωνία με το παιδί σας. Να ξέρει ότι όποτε χρειαστεί οτιδήποτε θα είστε εκεί για να προστατεύετε. Χωρίς πιέσεις, χωρίς εξαναγκασμούς. Σεβαστείτε ότι το παιδί περνάει εφηβεία και σιγά σιγά θα θέλει να έχει και τα μυστικά του. Σεβαστείτε το δικαίωμά του για προσωπικό χώρο και χρόνο. Καλή σχολική χρονιά!
Περισσότερα θέματα για γονείς εδώ.