Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης*
Ένας αποτελεσματικός εκπαιδευτικός είναι αυτός που διαθέτει ορισμένες ιδιότητες και δεξιότητες που του επιτρέπουν να δημιουργεί ένα θετικό και παραγωγικό μαθησιακό περιβάλλον για τους μαθητές του.
Κατ' αρχάς, ένας αποτελεσματικός εκπαιδευτικός πρέπει να έχει βαθιά κατανόηση του αντικειμένου που διδάσκει. Θα πρέπει να γνωρίζει σε βάθος το πρόγραμμα σπουδών και να είναι σε θέση να εξηγεί σύνθετες έννοιες με σαφή και συνοπτικό τρόπο. Θα πρέπει, επίσης, να είναι σε θέση να χρησιμοποιεί μια ποικιλία μεθόδων διδασκαλίας, για να προσεγγίζει διαφορετικούς μαθητές και θα πρέπει να είναι σε θέση να διαφοροποιεί τη διδασκαλία, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων.
Εξάλλου, πρέπει να έχει ισχυρές επικοινωνιακές δεξιότητες. Θα πρέπει να είναι σε θέση να επικοινωνεί με σαφήνεια και αποτελεσματικότητα με τους μαθητές, τους γονείς και τους άλλους εκπαιδευτικούς. Θα πρέπει, ακόμα, να είναι σε θέση να δημιουργεί θετικές σχέσεις με τους μαθητές του και να δημιουργεί ένα φιλόξενο και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλον στην τάξη.
Άλλωστε, επιβάλλεται να είναι καλά οργανωμένος. Θα πρέπει να είναι σε θέση να δημιουργεί σχέδια μαθήματος που είναι καλά δομημένα και που ευθυγραμμίζονται με το πρόγραμμα σπουδών, ενώ παράλληλα απαιτείται να είναι σε θέση να διαχειρίζεται αποτελεσματικά την τάξη του. Πλέον, κρίνεται σκόπιμο να είναι σε θέση να χρησιμοποιεί την τεχνολογία και άλλους πόρους για την ενίσχυση της διδασκαλίας και να τηρεί ακριβή αρχεία της προόδου των μαθητών.
Μάλιστα, πρέπει να χαρακτηρίζεται πάθος για τη διδασκαλία. Αυτό σημαίνει ότι επιβάλλεται να δείχνει γνήσιο ενδιαφέρον για τους μαθητές του και να έχει τη θέληση να τους βοηθήσει να επιτύχουν. Έτσι, πρέπει να είναι πρόθυμος να υπερβεί κάθε εμπόδιο, για να υποστηρίξει τους μαθητές του, είτε παρέχοντας επιπλέον βοήθεια είτε δίνοντάς τους κίνητρο για μάθηση είτε ενθαρρύνοντάς τους να μην παρατήσουν τους εκπαιδευτικούς στόχους τους.
Τέλος, ένας αποτελεσματικός δάσκαλος πρέπει να είναι δια βίου μαθητής. Δεν μπορεί παρά να είναι ανοιχτός στην ανατροφοδότηση, να αναστοχάζεται την πρακτική του και να κάνει αλλαγές όταν χρειάζεται. Είναι ανάγκη, επίσης, να είναι αφοσιωμένος στην επαγγελματική του ανάπτυξη και να ενημερώνεται για τις τελευταίες έρευνες και τάσεις στην εκπαίδευση.
Συμπερασματικά, ένας αποτελεσματικός εκπαιδευτικός χρειάζεται να έχει βαθιά κατανόηση του αντικειμένου, ισχυρές επικοινωνιακές δεξιότητες, να είναι οργανωμένος, αποτελεσματικός και παθιασμένος με τη διδασκαλία, να είναι δια βίου μαθητής και να μπορεί να δημιουργεί ένα θετικό και παραγωγικό μαθησιακό περιβάλλον για τους μαθητές του. Ο συνδυασμός αυτών των ιδιοτήτων και δεξιοτήτων μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην εκπαιδευτική πορεία ενός παιδιού.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός