.jpg)
Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του, ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης θα παρουσιάσει το τρίτο κατά σειρά νομοσχέδιο που ετοιμάζει (μετά από αυτά που αφορούν στην Επαγγελματική Εκπαίδευση (έγινε νόμος) και τα μη κρατικά μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια) το οποίο θα έχει να κάνει με αυτό που αποκαλεί «Ανοικτό Σχολείο» και θα αφορά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.
Όπως αποκάλυψε ο υπουργός, ο ΟΟΣΑ θα κληθεί να καταθέσει προτάσεις για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στα σχολεία, με αφορμή τα αποτελέσματα της έρευνας PISA 2022, στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα και προέκυψε, για μια ακόμα χρονιά, επιδείνωση των επιδόσεων από το 2018 (όπου και τότε η χώρα μας τα πήγε άσχημα) με «πανωλεθρία» των Ελλήνων μαθητών σε Μαθηματικά, κατανόηση κειμένου και φυσικές επιστήμες...
«Είμαστε σε επαφή με τον ΟΟΣΑ σχετικά με την έρευνα αυτή, επισκέφθηκα το Παρίσι πρόσφατα, και θα γίνει μια εξειδικευμένη μελέτη, αυτό που θα λέγαμε «reverse engineering» (σ.σ. αντίστροφη μηχανική), ώστε να δούμε με δεδομένες τις παρατηρήσεις που έχουμε, ποιές μεταρρυθμίσεις προτείνει ο ίδιος ο ΟΟΣΑ να γίνουν, ποιές αλλαγές χρειάζονται και τι λείπει από όσες έχουν γίνει μέχρι τώρα, ώστε να συνεχίσουμε με αυτό που αποκαλούμε Ανοιχτό σχολείο, το οποίο θα ακολουθήσει μετά από τις μεταρρυθμίσεις στα ΑΕΙ και στην Επαγγελματικέ Εκπαίδευση, το πρώτο τρίμηνο της νέας χρονιάς. Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση», ανέφερε ο υπουργός.
Οι αλλαγές που έρχονται
Ενδεικτικά οι παρεμβάσεις αφορούν στα παρακάτω βασικά πεδία (υπάρχουν και άλλα δευτερεύοντα):
• Στο περιεχόμενο και στη δομή των προγραμμάτων σπουδών.
• Στα εργαλεία εκμάθησης και στις μεθόδους διδασκαλίας.
• Στο πλαίσιο ανάπτυξης των δεξιοτήτων των μαθητών μέσα από ερευνητικά προγράμματα (projects) και δράσεις, που θα λειτουργούν συμπληρωματικά στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών των μαθημάτων.
• Στο πλαίσιο αξιολόγησης των μαθητών.
• Στο σύστημα πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση
• Στο σύστημα προσλήψεων και διορισμών των εκπαιδευτικών.
• Στο σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
• Στην οργάνωση της προσχολικής αγωγής και τη σύνδεσή της με την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
To σύστημα προσλήψεων/διορισμών των εκπαιδευτικών και η μορφή αξιολόγησης "μαγειρεύεται" με chef τον ΟΟΣΑ
Στην προτελευταία Έκθεση του ΟΟΣΑ «Για ένα λαμπρό μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα» το ζήτημα των διορισμών και της διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού έχει κεντρική θέση. Το παρακάτω απόσπασμα είναι ενδεικτικό της αντίληψης που έχει για το θέμα της στελέχωσης των σχολείων με εκπαιδευτικούς και για τον τρόπο επίλυσής του: «Η επίλυση του προβλήματος των λιγότερων οργανικών θέσεων ήταν ευφυής (!) και από διοικητική και από οικονομική άποψη. Η εναλλακτική λύση ήταν η χρήση αναπληρωτών εκπαιδευτικών, με τη συμφωνία και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (…) Δεν μισθοδοτούνται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κι έτσι –από μια μακροοικονομική άποψη- δεν αποτελούν μια επιπλέον μακροχρόνια επιβάρυνση του εθνικού προϋπολογισμού».
Ο ΟΟΣΑ λοιπόν, διαφωνούσε με τον μόνιμο διορισμό εκπαιδευτικών «ως δαπανηρή επιλογή που αναπαράγει τις σημερινές “ακαμψίες” του μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού που δεν αξιολογείται» και πρότεινε νέες, ακόμα πιο ευέλικτες και ελαστικές σχέσεις εργασίας.
Στην τελευταία του Έκθεση «Πηγαίνοντας για την Ανάπτυξη 2021» ο ΟΟΣΑ πρότεινε για την εκπαίδευση μεταξύ άλλων την «σταδιακή μετατροπή των σημερινών συμβάσεων μονιμότητας των εκπαιδευτικών σε μακροχρόνιες συμβάσεις που θα ενισχύσουν και θα επιβραβεύσουν την αποδοτικότητα τους»
Είναι πιθανόν οι νέοι, κατά παραγγελία, «χρησμοί» του ΟΟΣΑ να μιλάνε για διπλό σύστημα διορισμών/προσλήψεων εκπαιδευτικών που θα περιλαμβάνει γραπτό διαγωνισμό και μετρήσιμα «προσόντα».
Οι αφανείς στόχοι και οι επιδιώξεις ξεκαθαρίζουν του διεθνούς Οργανισμού ξεκαθαρίζουν ακόμη περισσότερο αν παρακολουθήσουμε ορισμένες από τις κατευθύνσεις-οδηγίες-επιβολές ΟΟΣΑ. Με τίτλο «Ευθυγραμμίζοντας τα εκπαιδευτικά επίπεδα με την αξιολόγηση των μαθητών» όπου ο ΟΟΣΑ καταλήγει σε μια οδηγία που είναι και το «ζουμί» της πολιτικής του ΥΠΑΙΘΑ.
Σύμφωνα με τον διεθνή Οργανισμό, «η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, του εκπαιδευτικού καθώς και τα τυποποιημένα τεστ για την αξιολόγηση των μαθητών σε εθνικό επίπεδο πρέπει να εξεταστούν μαζί, έτσι ώστε όχι μόνο να είναι αποτελεσματικές οι νέες πολιτικές όσον αφορά την επίτευξη των στόχων του πλαισίου αξιολόγησης, αλλά και να δημιουργούν συμπληρωματικότητες, να αποφεύγεται η αλληλοεπικάλυψη και να προλαμβάνεται η ασυνέπεια μεταξύ των στόχων».
Με λίγα λόγια η στόχευση είναι το να αποτελέσουν η «απόδοση» των μαθητών και τα «μαθησιακά αποτελέσματα» βασικό «πυλώνα» του νέου «οικοδομήματος» αξιολόγησης της σχολικής μονάδας και των εκπαιδευτικών.
Το σχέδιο για το σύστημα πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση
Είναι φανερό ότι η νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας θεωρεί ότι αυτός είναι ο κατάλληλος καιρός για να προχωρήσει στην υλοποίηση ενός μέτρου που αφορά αλλαγές για την εισαγωγή των υποψηφίων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο αυτό ετοιμάζεται να ανοίξει θέμα Ακαδημαϊκού - Εθνικού Απολυτηρίου, όπου με «πυρήνα» την Τράπεζα Θεμάτων ο Γενικός Μέσος Όρος του Απολυτηρίου θα προκύπτει από τους βαθμούς των τριών τάξεων του Λυκείου με ειδικό συντελεστή ανά τάξη.
Την πρόθεσή του για αλλαγές στο σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ την είχε ανακοινώσει στη Βουλή, στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων, ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, επισημαίνοντας ότι το Υπουργείο Παιδείας ανοίγει "το διάλογο για το Εθνικό Απολυτήριο για ένα κοινά αποδεκτό τρόπο πρόσβασης στα ΑΕΙ , συμβατό τόσο με τις διεθνείς τάσεις όσο και με το κεκτημένο των Πανελλήνιων Εξετάσεων" .
Ο ίδιος, μιλώντας πριν δυο περίπου μήνες (Νοέμβριος 2023) στην 34η Ετήσια Ελληνική Οικονομική Σύνοδο, προανήγγειλε ότι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024 θα προχωρήσει σε αλλαγές για «το ανοιχτό σχολείο, το ελεύθερο πανεπιστήμιο και τον εκσυγχρονισμό και τη στόχευση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης» με στόχο την «αναβάθμιση της εκπαίδευσης, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την επένδυση στη γνώση και τις νέες δεξιότητες» που θα «εξασφαλίζουν στους νέους μας περισσότερα και καλύτερα εφόδια σε ένα διεθνοποιημένο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον». Ξεκαθάρισε επίσης ότι «οι αλλαγές στο σχολείο θα είναι το τρίτο χρονικά πεδίο μεταρρυθμίσεων καθώς προηγούνται η επαγγελματική εκπαίδευση και τα μη κρατικά ΑΕΙ».
Σε γενικές γραμμές οι αλλαγές περιγράφονται ως εξής: Καθιερώνεται Απολυτήριο Λυκείου (με ονομασία Εθνικό ή Ακαδημαϊκό), το οποίο θα αποκτάται με την επιτυχή ολοκλήρωση του Λυκείου. Για τον προσδιορισμό του βαθμού του Απολυτηρίου θα συνυπολογίζονται οι βαθμοί και των 3 τάξεων του Λυκείου, με ειδικό συντελεστή ανά τάξη. Επίσης, καθιερώνονται οι γραπτές προαγωγικές εξετάσεις από τάξη σε τάξη για όλο το Λύκειο, με επιλογή των θεμάτων μέσα από την Τράπεζα Θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας.
Ο σχεδιασμός επιμένει σε μια μονοκαλλιέργεια: σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Λυκείου οι μαθητές να διαγωνίζονται σε εξετάσεις τύπου πανελλαδικών και όποιος καταφέρει και «επιζήσει σχολικά», μετά το τέλος του Λυκείου, να δίνει εξετάσεις πανελλαδικού χαρακτήρα για την εισαγωγή του στην ανώτατη εκπαίδευση.
Είναι φανερό ότι η κεντρική γραμμή πλεύσης του υπουργείου Παιδείας είναι η έμφαση στις εξεταστικές δοκιμασίες που αφενός οδηγεί σε ένα «ξεκαθάρισμα» του μαθητικού πληθυσμού και αφετέρου απλώνει την «σκιά της» στην ημερήσια διάταξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Ήδη με προσεκτικά βήματα εδώ και τρία χρόνια με την Τράπεζα Θεμάτων το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να μοντάρει, μαντάρει και «ευπρεπίσει» τις στοχεύσεις του για τη σχολική εκπαίδευση, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.
Δεν χρειάζεται να καταναλώσουμε πολλή... στατιστική, για να αποδείξουμε ότι στόχος ήταν και είναι να στηθεί ένας ολοκληρωμένος και «θωρακισμένος μηχανισμός αναχαίτισης» όσων ετοιμάζονται στο μέλλον να χτυπήσουν, κατ΄ αρχάς, τις πόρτες του Λυκείου κατά δεύτερον τις πόρτες των Πανεπιστημίων.
Μόλις εξαρτηθεί η εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και από «τις διαβαθμισμένες, με αυξανόμενη βαρύτητα επιδόσεις των μαθητών και στις τρεις τάξεις του λυκείου» με προϋπόθεση «την διασφάλιση ενός αντικειμενικού συστήματος βαθμολόγησης των μαθητών» η Τράπεζα Θεμάτων θα δείξει το πραγματικό πρόσωπό της.