Όταν ακούμε για την εκπαίδευση, συνήθως επικεντρωνόμαστε στους μαθητές και τις επιδόσεις τους. Όμως, πίσω από κάθε σχολική αίθουσα, υπάρχει ένας άνθρωπος μόνος, ο δάσκαλος, που παλεύει με ένα σύστημα που τον αφήνει απροστάτευτο. Χωρίς ουσιαστική στήριξη, με βουνό εξωδιδακτικών καθηκόντων και συχνή στοχοποίηση από τα ΜΜΕ, οι εκπαιδευτικοί γίνονται οι «αποδιοπομπαίοι τράγοι» για κάθε αδυναμία του συστήματος.
Όταν οι αριθμοί κρύβουν ανθρώπους
Τα πολυμελή τμήματα, με 25 ή και 27 μαθητές, δεν είναι απλώς αριθμοί. Είναι άνθρωποι με ξεχωριστές ανάγκες: ο μαθητής με δυσλεξία, το παιδί με ΔΕΠΥ που δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, ο έφηβος που αντιμετωπίζει τη φτώχεια.
Όπως μας λέει χαρακτηριστικά η Α.Σ., φιλόλογος από το Ηράκλειο, «έχω 25 μαθητές, οι 9 με μαθησιακές δυσκολίες. Αισθάνομαι ότι προδίδω και αυτούς που χρειάζονται στήριξη και τους υπόλοιπους».
Η «συμπερίληψη» που διαφημίζει η Πολιτεία παραμένει ένα κενό σύνθημα, όταν δεν υπάρχουν ειδικοί παιδαγωγοί και επαρκείς δομές ειδικής αγωγής. Έτσι, ο εκπαιδευτικός καλείται να παίξει όλους τους ρόλους: να είναι παράλληλη στήριξη, ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός και διοικητικός υπάλληλος μαζί.
Γραφειοκρατία και χαμένος χρόνος
Πέρα από τη διδασκαλία, οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν μια τεράστια γραφειοκρατία. Σχέδια μαθημάτων, αξιολογήσεις, αναφορές, εκδηλώσεις, όλα σε ψηφιακές πλατφόρμες.
«Ξοδεύω σχεδόν 10 ώρες την εβδομάδα σε χαρτιά και πλατφόρμες», μας λέει καθηγητής Μαθηματικών από τη Θεσσαλονίκη. Αυτός ο χαμένος χρόνος αφαιρείται από την προετοιμασία του μαθήματος και, το κυριότερο, από την επαφή με τους μαθητές.
Κι όμως, όταν κάτι πάει στραβά, ο κατηγορούμενος είναι πάντα ο δάσκαλος. Τα ΜΜΕ, με εύκολη κριτική, τονίζουν ότι «οι καθηγητές δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους». Αυτή η άδικη στοχοποίηση όχι μόνο απογοητεύει, αλλά και κρύβει τα πραγματικά προβλήματα του εκπαιδευτικού συστήματος.
Οι εκπαιδευτικοί δεν ζητούν να είναι ήρωες. Ζητούν μικρότερα τμήματα, ειδική στήριξη και λιγότερη γραφειοκρατία. Ζητούν τον χώρο και τον χρόνο να κάνουν αυτό που αγαπούν: να διδάσκουν. Να μπορούν να κοιτούν κάθε παιδί στα μάτια, χωρίς να νιώθουν ότι προδίδουν κάποιον.