Πώς ένας «κοντός με την γκαμπαρντίνα» άλλαξε για πάντα το ελληνικό μπάσκετ; Η ιστορία του Νίκου Γκάλη, του ανθρώπου που μετέτρεψε ένα άγνωστο άθλημα σε εθνική λατρεία, είναι κάτι παραπάνω από συναρπαστική. Από τα γήπεδα του New Jersey στην κορυφή της Ευρώπης, ο «Γκάλης» είναι το όνομα που σφράγισε μια ολόκληρη εποχή.
Από το New Jersey στη Θεσσαλονίκη: Το ταξίδι ενός θρύλου
Πριν ολόκληρη η Ελλάδα ζει και αναπνέει για το μπάσκετ, υπήρχε το ποδόσφαιρο. Τότε, στα τέλη της δεκαετίας του '70, ένα παιδί Ελλήνων μεταναστών, ο Νίκος Γεωργαλής, έκανε θραύση στα κολεγιακά γήπεδα της Αμερικής. Ήταν ο κορυφαίος σκόρερ του κολεγίου του, το Seton Hall University, και όλοι μιλούσαν για το ταλέντο του.
Ενώ ο ίδιος ονειρευόταν το NBA, η μοίρα είχε άλλα σχέδια. Παρά την επιλογή του από τους Boston Celtics, η κακή διαχείριση και οι συγκυρίες τον οδήγησαν μακριά από το κορυφαίο πρωτάθλημα του κόσμου. Η πίκρα του όμως, μετατράπηκε σε ευλογία για την Ελλάδα.
Ένας φίλος του του πρότεινε να δοκιμάσει την τύχη του στην πατρίδα των γονιών του. Εκείνη την εποχή, ο Άρης Θεσσαλονίκης έδειξε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ο Γκάλης έφτασε στη συμπρωτεύουσα και οι πρώτες του δηλώσεις ήταν προφητικές: «Θα βάζω 40 πόντους σε κάθε παιχνίδι». Οι δημοσιογράφοι της εποχής γελούσαν, όμως σύντομα θα έβλεπαν ότι ο «κοντός με την γκαμπαρντίνα» δεν αστειευόταν.
Ο αυτοκράτορας του ελληνικού μπάσκετ και η δόξα του '87
Ο Νίκος Γκάλης δεν ήταν απλώς ένας παίκτης. Ήταν μια μηχανή παραγωγής πόντων και ένα φαινόμενο που «μάγεψε» τα πλήθη. Με ύψος μόλις 1,83 μ., μπορούσε να σκοράρει απέναντι σε οποιονδήποτε αντίπαλο. Τα στατιστικά του είναι αποστομωτικά:
- Μέσος όρος 32,8 πόντων ανά παιχνίδι σε όλη την ευρωπαϊκή του καριέρα.
- Κορυφαίος σκόρερ σε Μουντομπάσκετ (1986) και σε 4 από τα 5 Ευρωμπάσκετ που συμμετείχε.
- 11 φορές πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος.
- Οδήγησε τον Άρη σε 8 πρωταθλήματα Ελλάδας και 3 συνεχόμενα Final Four του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.
Η απόλυτη δικαίωση όμως ήρθε το 1987. Ο Γκάλης, μαζί με την Εθνική Ελλάδας, οδήγησαν τη χώρα στην κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο Ευρωμπάσκετ. Ήταν η στιγμή που όλοι οι Έλληνες βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν μια αθλητική επιτυχία. Ο Γκάλης αναδείχθηκε MVP και πρώτος σκόρερ του τουρνουά, επιβεβαιώνοντας τον τίτλο του «Αναμορφωτή του ελληνικού μπάσκετ».
Το άδοξο τέλος και η αθάνατη κληρονομιά
Μετά από μια λαμπρή καριέρα, που περιελάμβανε και τη μεταγραφή του στον Παναθηναϊκό, ο Γκάλης αποχώρησε από τα παρκέ το 1994. Η τελευταία του εμφάνιση επισκιάστηκε από μια διαφωνία με τον προπονητή του, Κώστα Πολίτη, και το φινάλε ήταν πικρό.
Ωστόσο, η κληρονομιά του είναι τεράστια και άφθαρτη. Ο Νίκος Γκάλης δεν ήταν απλώς ένας μπασκετμπολίστας. Ήταν ο άνθρωπος που έφερε τον επαγγελματισμό στο άθλημα, το έκανε δημοφιλές και ενέπνευσε γενιές. Τιμήθηκε από τον ελληνικό λαό και το όνομά του παραμένει συνώνυμο της νίκης και του μεγαλείου.
Ο Γκάλης μπορεί να έφυγε από τα παρκέ, αλλά ο μύθος του παραμένει ζωντανός. Γιατί όπως λένε, οι θρύλοι δεν τελειώνουν ποτέ...