Ο Αδόλφος Χίτλερ καλλιεργούσε μεθοδικά την εικόνα του «λιτού υπηρέτη του έθνους», ενός άνδρα αφοσιωμένου αποκλειστικά στη Γερμανία. Πίσω από αυτή τη βιτρίνα, όμως, κρυβόταν ένα τεράστιο και κυνικό σύστημα που του απέφερε αμύθητα πλούτη. Από την ημέρα που ανέλαβε την εξουσία, τα χρήματα άρχισαν να ρέουν από κάθε δυνατή πηγή: από το πρωτοφανές best-seller του μέχρι τις μυστικές δωρεές και την κρατική εκμετάλλευση.
Το «Mein Kampf»: Ένα βιβλίο που έγινε χρυσωρυχείο
Η πρώτη και πιο σημαντική πηγή εσόδων του Χίτλερ ήταν το βιβλίο του, «Mein Kampf». Αν και οι αρχικές πωλήσεις ήταν μέτριες, μετά την άνοδό του στην εξουσία το 1933, το βιβλίο έγινε υποχρεωτικό δώρο γάμου και σύμβολο πίστης στο ναζιστικό καθεστώς. Οι πωλήσεις εκτοξεύτηκαν, αποφέροντας στον Χίτλερ εκατομμύρια Reichsmarks —πολύ περισσότερα από τον επίσημο μισθό του ως καγκελάριος.
Προπαγάνδα και φορολογική ασυλία
Ο «ασκητικός» Φύρερ δεν ήταν διατεθειμένος να πληρώνει φόρους. Το 1934, με μια απλή διοικητική απόφαση, διαγράφηκαν όλες οι οφειλές του και κηρύχθηκε φοροαπαλλαγμένος για πάντα. Από εκεί και πέρα, όλα τα έσοδά του —ακόμη και αυτά από τα γραμματόσημα και τις φωτογραφίες με το πρόσωπό του— ήταν αφορολόγητα. Ήταν ο ίδιος ο ηγέτης που εκμεταλλευόταν το κράτος για να πληρώνει την εικόνα του.
«Εθελοντικές» δωρεές και λεηλασίες
Ο Χίτλερ δημιούργησε ένα δίκτυο οικονομικής υποστήριξης μέσω του ταμείου «Adolf-Hitler-Spende», όπου «εθελοντικές» εισφορές από βιομηχάνους κατέληγαν στους προσωπικούς του λογαριασμούς. Με την έναρξη του πολέμου, αυτό το σύστημα έγινε ακόμα πιο ανελέητο. Οι περιουσίες των Εβραίων και ο πλούτος των κατεχόμενων χωρών λεηλατήθηκαν συστηματικά. Αν και πολλά από αυτά τα λάφυρα κατέληξαν στο κράτος, ένα σημαντικό μέρος χρησιμοποιήθηκε για την προσωπική του χλιδή, για τη μετατροπή του ταπεινού σαλέ του στο Berghof σε ένα οχυρωμένο συγκρότημα και για τη δημιουργία της τεράστιας συλλογής έργων τέχνης για το «μουσείο του Λιντς».
Το τίμημα της προπαγάνδας
Το τεράστιο οικονομικό σύστημα του Χίτλερ δεν ήταν τυχαίο. Ήταν μια μεθοδική διαδικασία που εκμεταλλευόταν κάθε πτυχή της εξουσίας του. Από τα δικαιώματα του βιβλίου του μέχρι τις φορολογικές ασυλίες, τα μυστικά ταμεία και τις λεηλασίες, όλα λειτουργούσαν για να πλουτίσουν τον ηγέτη που αυτοπαρουσιαζόταν ως ασκητής. Ο πλούτος του ήταν το πιο κυνικό αποτέλεσμα της προπαγάνδας του, αποδεικνύοντας ότι το αφήγημα του «ανθρώπου του λαού» μπορεί να γίνει το πιο κερδοφόρο επιχειρηματικό μοντέλο.
Σήμερα, αυτό που μένει από την οικονομική ιστορία του Χίτλερ δεν είναι ο ακριβής αριθμός των δισεκατομμυρίων που συγκέντρωσε, αλλά ο μηχανισμός πίσω από αυτόν. Ένας μηχανισμός που θόλωσε τα όρια μεταξύ κράτους και προσωπικού πορτοφολιού, αποκαλύπτοντας το πραγματικό κόστος και την αποδοτικότητα της δικτατορικής εξουσίας.