Σκαρφαλωμένη στον βράχο πάνω από την Αθήνα, η Ακρόπολη είναι το απόλυτο σύμβολο του κλασικού κόσμου. Μέσα στα τείχη της φιλοξενεί μερικά από τα σπουδαιότερα αρχιτεκτονικά επιτεύγματα, με κορωνίδα τον Παρθενώνα, τον ναό που είναι αφιερωμένος στην προστάτιδα θεά της πόλης, την Αθηνά.
Παρά τους αιώνες πολέμων, σεισμών, λεηλασιών και φθοράς, μεγάλο μέρος της επιβιώνει.
Ετοιμαστείτε να ανακαλύψετε 12 συναρπαστικά στοιχεία για την Ακρόπολη των Αθηνών—το μνημείο που αντέχει στον χρόνο.
12 καταπληκτικά facts για την Ακρόπολη
1. Δεν είναι η μοναδική Ακρόπολη
Αν και όταν ακούμε τη λέξη Ακρόπολη σκεφτόμαστε αμέσως την Αθήνα, το όνομα προέρχεται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «ἄκρος» (ψηλό σημείο) και «πόλις» (πόλη). Η έννοια «Ψηλή Πόλη» αναφέρεται σε κάθε οχυρωμένο κέντρο. Υπήρχαν πολλές ακροπόλεις σε όλη την Ελλάδα, όπως στο Άργος, στη Θήβα και στην Κόρινθο.
2. Η ανθρώπινη ιστορία της ξεκινάει από τη Νεολιθική Εποχή
Ο βράχος της Ακρόπολης δεν κατοικήθηκε ξαφνικά. Υπάρχουν ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας από τη Νεολιθική περίοδο (4000-3200 π.Χ.), πιθανότατα λόγω των φυσικών πηγών νερού. Έχουν ανακαλυφθεί ίχνη κατοικίας και τάφος από εκείνη την εποχή.
3. Οι πρώτες κατασκευές ήταν αμυντικές
Λόγω της στρατηγικής της θέσης, οι πρώτες μεγάλες κατασκευές της Ακρόπολης επικεντρώθηκαν στην άμυνα. Οι αρχαίοι Μυκηναίοι έχτισαν το πρώτο αμυντικό τείχος τον 13ο αιώνα π.Χ. (τμήματα του οποίου σώζονται ακόμα!), το οποίο χρησίμευσε ως κύρια άμυνα για οκτώ αιώνες, πριν αποκτήσει και θρησκευτική σημασία.
4. Τα εμβληματικά κτήρια χτίστηκαν σε λίγες δεκαετίες
Ο Παρθενώνας, το Ερέχθειο, τα Προπύλαια και ο Ναός της Αθηνάς Νίκης κατασκευάστηκαν όλα μέσα σε λίγες δεκαετίες, τον 5ο αιώνα π.Χ., υπό την καθοδήγηση του Περικλή. Χιλιάδες εργάτες, τεχνίτες και καλλιτέχνες ολοκλήρωσαν το κολοσσιαίο έργο σε μόλις 50 χρόνια, ανακηρύσσοντας την Αθήνα παγκόσμιο κέντρο τέχνης και σκέψης.
5. Μια κολοσσιαία Αθηνά δέσποζε στον Παρθενώνα
Μέσα στον Παρθενώνα βρισκόταν κάποτε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου, έργο του γλύπτη Φειδία. Είχε ύψος περίπου 12 μέτρα (σχεδόν 40 πόδια) και ήταν φτιαγμένο από χρυσό και ελεφαντόδοντο—ένα θέαμα που τόνιζε την πνευματική και οικονομική δύναμη της Αθήνας. Το άγαλμα χάθηκε κατά την ύστερη αρχαιότητα.
6. Η μεταφορά του μαρμάρου ήταν κολοσσιαίο έργο
Το μάρμαρο για τις κλασικές κατασκευές της Ακρόπολης, συμπεριλαμβανομένου του Παρθενώνα, προερχόταν από το Όρος Πεντέλη, 16 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Αθήνας. Οι εργάτες μετέφεραν τα ογκώδη κομμάτια σε έναν κατηφορικό δρόμο και στη συνέχεια έπρεπε να τα ανεβάσουν στις απότομες πλαγιές του ιερού βράχου.
7. Ο Παρθενώνας ήταν ζωγραφισμένος
Αν και φανταζόμαστε την αρχαία Ελλάδα με λευκά μάρμαρα, ο Παρθενώνας και άλλα κτίρια ήταν αρχικά πολύχρωμα. Κατά τη διάρκεια του καθαρισμού με λέιζερ στα μέσα της δεκαετίας του 2000, αποκαλύφθηκαν ίχνη μπλε, κόκκινου και πράσινου χρώματος.
8. Ο αρχαιότερος μετεωρολογικός σταθμός βρίσκεται στους πρόποδές της
Στους πρόποδες της Ακρόπολης βρίσκεται ο Πύργος των Ανέμων (Αέρηδες), ένα οκταγωνικό μαρμάρινο κτίριο ηλικίας 2.000 ετών. Θεωρείται ο αρχαιότερος μετεωρολογικός σταθμός του κόσμου, καθώς πιθανότατα περιλάμβανε ανεμοδείκτη και υδραυλικό ρολόι για να γνωρίζουν οι Αθηναίοι την ώρα ακόμη και τη νύχτα.
9. Η θρησκευτική της ιστορία περιλαμβάνει τζαμί και εκκλησία
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, η θρησκευτική ταυτότητα της Ακρόπολης άλλαξε. Ο Παρθενώνας μετατράπηκε σε Βυζαντινό Καθεδρικό Ναό πριν το 693 μ.Χ., αργότερα σε Καθολικό Καθεδρικό Ναό από τους Φράγκους (1204), και τέλος σε Μουσουλμανικό Τζαμί κατά την Οθωμανική Αυτοκρατορία, με την προσθήκη μιναρέ.
10. Βίωσε κατασκευή, αλλά και καταστροφή
Η πιο σοβαρή καταστροφή ήρθε το 1687, όταν οι ενετικές δυνάμεις βομβάρδισαν τον Παρθενώνα, τον οποίο χρησιμοποιούσαν οι Οθωμανοί ως αποθήκη πυρίτιδας. Μετά από αυτή τη ζημιά, ο Λόρδος Έλγιν αφαίρεσε τα γλυπτά του Παρθενώνα (τα γνωστά Ελγίνεια Μάρμαρα) και τα μετέφερε στο Λονδίνο το 1801.
11. Ήταν εμβληματικό κέντρο Αντίστασης
Τη νύχτα της 30ής Μαΐου 1941, μετά την εισβολή των Ναζί, δύο νεαροί Αθηναίοι, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας, ανέβηκαν στον βράχο, κατέβασαν και έσκισαν την γερμανική σημαία με τη σβάστικα. Αυτή η πράξη αντίστασης ενάντια στον φασισμό ενέπνευσε όλη την Ελλάδα.
12. Η αναστήλωση συνεχίζεται εδώ και 40 χρόνια
Το 1975 ξεκίνησε μια σημαντική αποκατάσταση της Ακρόπολης. Χρησιμοποιείται μάρμαρο από το ίδιο το βουνό της Πεντέλης και εργαλεία παρόμοια με εκείνα των αρχαίων τεχνιτών. Επειδή όμως η επισκευή ενός μόνο μαρμάρινου όγκου μπορεί να διαρκέσει πάνω από τρεις μήνες, το έργο συνεχίζεται και έχει στόχο να σταθεροποιήσει το μνημείο για τους επόμενους αιώνες.