Στην ιστορία των πολέμων, η νίκη έχει πάντα κόστος. Όμως, στην καρδιά της αρχαίας Πελοποννήσου, καταγράφηκε ένα γεγονός που αψηφά τη λογική του πολέμου: η Άδακρυς Μάχη. Ο όρος, που σημαίνει «μάχη χωρίς δάκρυα», περιγράφει μια σύγκρουση όπου, σύμφωνα με τον ιστορικό Διόδωρο τον Σικελιώτη, οι νικητές δεν θρήνησαν ούτε έναν στρατιώτη. Μια νίκη χωρίς απώλειες για τους Σπαρτιάτες!
Το ιστορικό πλαίσιο: Η πληγωμένη Σπάρτη
Το 368 π.Χ. η Σπάρτη βρισκόταν σε μια ιδιαίτερα δύσκολη θέση. Μετά την καταστροφική Μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ., είχε χάσει την ηγεμονία της στην Πελοπόννησο. Η Θήβα, πλέον ισχυρή, ενίσχυε τις Αρκαδικές πόλεις με κεντρικό στόχο τη δημιουργία της Μεγαλόπολης ως ισχυρό αντίβαρο στη σπαρτιατική επιρροή.
Ωστόσο, αυτή η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών και η απώλεια αυτονομίας προκάλεσε δυσαρέσκεια στις τοπικές κοινωνίες. Η Σπάρτη βρήκε την ευκαιρία που αναζητούσε για να επιστρέψει στο προσκήνιο, στηρίζοντας πολιτικά και στρατιωτικά όσους αντιδρούσαν στο σχέδιο της Θήβας.
Η σύγκρουση
Εκμεταλλευόμενος την απουσία των Θηβαίων, ο νεαρός βασιλιάς Αρχίδαμος (γιος του Αγησιλάου) τέθηκε επικεφαλής του σπαρτιατικού στρατού (περίπου 2.000 άνδρες) και κινήθηκε κατά της Μεγαλόπολης.
Οι Σπαρτιάτες βρέθηκαν αντιμέτωποι με έναν υπέρτερο αριθμητικά στρατό: περισσότερους από 15.000 Αρκάδες και Αργείους. Οι Αρκάδες ήταν σίγουροι για τη νίκη τους λόγω της τεράστιας αριθμητικής υπεροχής.
Ο λόγος του Αρχίδαμου
Πριν τη μάχη, ο Αρχίδαμος, αποφασισμένος να ανακτήσει την πληγωμένη δόξα της Σπάρτης, απηύθυνε έναν σύντομο αλλά παθιασμένο λόγο στους πολεμιστές του:
«Δώστε στο θέατρο του Άδη μία άξια παράσταση για τους μαχητές των Θερμοπυλών. Ας φανούμε τώρα παλικάρια για να σηκώσουμε το κεφάλι μας ξανά ψηλά... να μην νιώθουμε πια ντροπή μπροστά στα παιδιά μας...»
Καθώς ο λόγος ολοκληρωνόταν, σύμφωνα με τις πηγές, ο καλοκαιρινός ουρανός σκοτείνιασε με βροντές και αστραπές. Οι λίγοι Σπαρτιάτες το είδαν ως θεϊκό σημάδι και, παρασυρμένοι από τα λόγια του βασιλιά, ρίχτηκαν στη μάχη με φανατισμένη αποφασιστικότητα.
Η παράδοξη νίκη: Μηδενικές απώλειες
Η σπαρτιατική φάλαγγα προχώρησε ακάθεκτη και με τρομερή μανία. Οι Αρκάδες, αιφνιδιασμένοι από τον φανατισμό και την ταχύτητα της επίθεσης, πανικοβλήθηκαν, διασπάστηκαν και άρχισαν να φεύγουν.
Όταν η σύγκρουση έληξε, το αποτέλεσμα ήταν εντελώς απίστευτο:
- Οι Αρκάδες και οι Αργείοι υπέστησαν τρομακτικές απώλειες, που έφτασαν περίπου τους 10.000 άνδρες.
- Οι Σπαρτιάτες δεν είχαν ούτε έναν νεκρό.
Γι' αυτόν τον λόγο η σύγκρουση ονομάστηκε Άδακρυς Μάχη. Κανείς στο στρατόπεδο των νικητών δεν χρειάστηκε να κλάψει.
Η σημασία της μάχης
Αν και η νίκη αυτή δεν άλλαξε μακροπρόθεσμα την ισορροπία δυνάμεων (τρεις μόλις χρόνια αργότερα οι Αρκάδες πέτυχαν δική τους νίκη στη Λασιώνα), η Άδακρυς Μάχη έμεινε στην ιστορία ως ένα μοναδικό επίτευγμα.
Ο Αρχίδαμος και οι Σπαρτιάτες απέδειξαν ότι ακόμα και μετά την ταπείνωση των Λεύκτρων, η πειθαρχία, η εκπαίδευση και η συνεκτική ηγεσία της Σπάρτης αρκούσαν για να επιφέρουν μια ολοκληρωτική νίκη χωρίς απώλειες. Ήταν ένα ανεπανάληπτο γεγονός για μια μάχη σώμα με σώμα στην αρχαία Ελλάδα.
.jpg)