Οι Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis) θεωρούνται συχνά οι «αδελφοί» μας, ένα είδος αρχαίου ανθρώπου που κατοίκησε την Ευρασία για περίπου 400.000 χρόνια. Εξελίχθηκαν για να επιβιώσουν στις αφιλόξενες συνθήκες της εποχής των παγετώνων, μετατρέποντας το σώμα και τον εγκέφαλό τους σε μια πραγματική μηχανή επιβίωσης. Ήταν πλάσματα τόσο μοναδικά και ανθεκτικά που, αν ζούσαν σήμερα, θα θεωρούνταν πιθανότατα υπεράνθρωποι!
Ακολουθούν οι πιο εντυπωσιακές βιολογικές διαφορές που καθιστούσαν τους Νεάντερταλ φρικιά της φύσης.
1. Ασύλληπτη δύναμη και μυϊκή μάζα
Αν και οι Νεάντερταλ ήταν κατά μέσο όρο πιο κοντοί από τους σύγχρονους ανθρώπους (περίπου 14 εκατοστά), ήταν 20% βαρύτεροι λόγω του εξαιρετικά στιβαρού σκελετού τους.
- Συμπαγής δομή: Τα οστά τους ήταν δύο φορές πιο πυκνά, με ιδιαίτερα ογκώδεις ώμους, στέρνο και άκρα. Αυτό ήταν πιθανότατα μια προσαρμογή στις κυνηγετικές τακτικές εξ επαφής, όπου χρησιμοποιούσαν κοντά ακόντια για να καταβάλουν τεράστια θηράματα (μαμούθ, ρινόκερους).
- Πρωταθλητές δύναμης: Υπολογίζεται ότι ένας αρσενικός Νεάντερταλ θα μπορούσε να κάνει πάγκο 200 κιλά χωρίς προπόνηση. Αυτή η μυϊκή μάζα αποδίδεται σε υψηλότερα επίπεδα ορμονών και στη δια βίου, έντονη χρήση των όπλων.
2. Απίστευτη αντοχή στον πόνο & ταχύτατη επούλωση
Η ζωή των Νεάντερταλ ήταν βίαιη. Ωστόσο, η ικανότητά τους να επιβιώνουν μετά από τρομακτικούς τραυματισμούς ήταν εξωπραγματική.
- Ποσοστά τραυματισμών: Το 79% έως 94% των σκελετών Νεάντερταλ φέρουν σημάδια πλήρως επουλωμένων σοβαρών τραυμάτων, όπως κατάγματα από αμβλύ όργανο και τραυματικούς ακρωτηριασμούς.
- «Το σύστημα άμυνας»: Περίπου 74% των ατόμων είχαν επιζήσει από βίαιες συναντήσεις με ζώα (μεγάλες γάτες, λύκοι, αρκούδες). Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα ζώα αμύνονταν, όχι ότι κυνηγούσαν τους Νεάντερταλ!
- Θωρακισμένο δέρμα: Γονίδια Νεάντερταλ έχουν συσχετιστεί με παχύτερο δέρμα, νύχια και μαλλιά στους σύγχρονους ανθρώπους, προσαρμογές που τους βοηθούσαν να αντέχουν το κρύο και τους τραυματισμούς.
3. «Βαρέλι» θώρακα και τεράστια αναπνευστική ικανότητα
Οι Νεάντερταλ διέθεταν ένα φαρδύτερο θώρακα που φιλοξενούσε μεγαλύτερους πνεύμονες και ένα ευρύτερο κλουβί πλευρών.
- Αύξηση χωρητικότητας: Είχαν πνευμονική χωρητικότητα 20% μεγαλύτερη από τη δική μας. Ο σκελετός του «Kebara 2» υποδηλώνει χωρητικότητα 9 λίτρων αέρα – 40% μεγαλύτερη από τον μέσο σύγχρονο άνδρα και μεγαλύτερη από την υψηλότερη καταγεγραμμένη ικανότητα αθλητή (8,5 λίτρα).
- Μεγάλες ρίνες: Η μακριά, φαρδιά μύτη τους βοηθούσε να μετακινούν τον αέρα 100% ταχύτερα, θερμαίνοντας και υγραίνοντας τον ψυχρό, ξηρό αέρα του περιβάλλοντος.
- Απαιτήσεις ενέργειας: Για να υποστηρίξουν το βαρύ σώμα και τον ταχύτερο μεταβολισμό τους, οι Νεάντερταλ χρειάζονταν 4.500 έως 6.700 θερμίδες ημερησίως, καθιστώντας τους υπερ-σαρκοφάγους (70% της διατροφής τους ήταν κρέας).
4. Διορατικότητα νυχτερινού κυνηγού & γρήγορη έκρηξη
Παρόλο που δεν ήταν ικανοί δρομείς αντοχής (λόγω των κοντών ποδιών και των ακατάλληλων αχίλλειων τενόντων), οι Νεάντερταλ ήταν εξαιρετικοί σε εκρήξεις ταχύτητας.
- Μυϊκές ίνες ταχείας συστολής: Είχαν υψηλότερη συγκέντρωση μυϊκών ινών ταχείας συστολής σε σχέση με εμάς, μια προσαρμογή που απαιτούσε το κυνήγι τους: γρήγορη έκρηξη για να έρθουν σε κοντινή επαφή με το θήραμα.
- Τεράστια μάτια: Τα οφθαλμικά τους βολβώματα ήταν περίπου 15% μεγαλύτερα από τα δικά μας. Αυτά τα τεράστια μάτια τους έδιναν καλύτερη όραση και ιδιαίτερα καλύτερη νυχτερινή όραση, κάτι απαραίτητο για το κυνήγι σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
5. Μεγάλοι εγκέφαλοι και τα δόντια ως «τρίτο χέρι»
Οι Νεάντερταλ είχαν αφύσικα μεγάλα κρανιακά κουτιά (κατά μέσο όρο 1.640 κυβικά εκατοστά στους άνδρες), περίπου 30% μεγαλύτερα από αυτά του σύγχρονου ανθρώπου.
- Διαφορετική νοημοσύνη: Αν και το μέγεθος δεν εγγυάται ανώτερη νοημοσύνη, οι μεγάλοι εγκέφαλοί τους υποδηλώνουν ότι ήταν ικανοί για σύνθετες εργασίες, όπως ο συντονισμός του κυνηγιού, η κατασκευή εργαλείων και η φροντίδα των αρρώστων. Ωστόσο, μεγάλο μέρος της «εγκεφαλικής τους δύναμης» καταναλωνόταν για την επεξεργασία της βελτιωμένης όρασης και του μεγάλου σώματός τους.
- Τεράστια σαγόνια: Τα δόντια τους δεν ήταν για πιο δυνατή δαγκωματιά (η δύναμή τους ήταν συγκρίσιμη με τους σημερινούς ανθρώπους), αλλά φαίνεται ότι τα χρησιμοποιούσαν ως «τρίτο χέρι». Τα σημάδια φθοράς στα μπροστινά τους δόντια υποδεικνύουν ότι δαγκώναν και χειρίζονταν αντικείμενα με τα δόντια τους, απελευθερώνοντας τα χέρια τους για άλλες εργασίες.
.jpg)