Οι ήρωες της Επανάστασης του 1821, μορφές που η ιστορία κατέγραψε με χρυσά γράμματα ως μάρτυρες της εθνικής παλιγγενεσίας, συχνά παρουσιάζονται απαλλαγμένοι από την ανθρώπινη φύση, σαν μυθικά πρόσωπα. Ωστόσο, πέρα από τα υψηλά ιδανικά τους και τον αγώνα για την ελευθερία, αυτοί οι άνδρες ήταν και άνθρωποι. Είχαν τα πάθη, τις αδυναμίες και τις εμμονές τους, ήταν επιρρεπείς στις ηδονές της σάρκας ή της δόξας, και αντιμετώπισαν τις δικές τους προσωπικές περιπέτειες και ερωτικές ιστορίες που ισορρόπησαν τις αδυναμίες της φύσης τους με το υψηλό τους φρόνημα. Η κατανόηση αυτών των ανθρώπινων πλευρών τους καθιστά ακόμα πιο γνήσια παραδείγματα. Σήμερα, εξερευνούμε την άγνωστη πτυχή του Αθανάσιου Διάκου.
Ο Αθανάσιος Διάκος, ο πρωτομάρτυρας της ελευθερίας, φημιζόταν για το «αγγελικό του παρουσιαστικό», το κάλλος και το τελειότατο ανάστημά του. Η ομορφιά του αυτή, ωστόσο, του έγινε «εφιάλτης». Ως έφηβος μοναχός στη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αρτοτίνα, δέχτηκε την παρενόχληση από έναν Τούρκο αγά ή δερβέναγα, ο οποίος είχε θαμπωθεί από την ομορφιά του. Ο Διάκος, αντιδρώντας, εγκατέλειψε τα καλογερικά ράσα και ανέβηκε στο βουνό για να γίνει κλέφτης, ξεκινώντας την πορεία του στον αγώνα. Στον κλέφτικο βίο, γνώρισε τον μεγάλο του έρωτα, την πανέμορφη Κατερίνη Σπύρου από τη Φωκίδα, με την οποία αρραβωνιάστηκε. Η ευτυχία τους διακόπηκε από τη ζήλια του συναγωνιστή του Διάκου, του Γούλα. Ο Γούλας, απορριμμένος από την Κατερίνη, έστησε μια μηχανορραφία για να εκδικηθεί το ζευγάρι, αμφισβητώντας την πίστη της. Ο Γούλας χρησιμοποίησε το αργυρομάνικο μαχαίρι του Διάκου ως «σημάδι» για να πείσει την Κατερίνη ότι ο αρραβωνιαστικός της ήταν άρρωστος και την ήθελε κοντά του. Η Κατερίνη, πιστεύοντας ότι ο Διάκος την καλούσε, τον ακολούθησε. Ο Διάκος, βλέποντάς τους μαζί, εξοργίστηκε, δεν πίστεψε τις εξηγήσεις της ότι την ξεγέλασε, της ξέσχισε τα ρούχα, της έκοψε τα μαλλιά και την έδιωξε σχεδόν γυμνή. Η ντροπιασμένη Κατερίνη, επιστρέφοντας στο χωριό, υπέστη τον κοινωνικό διασυρμό από τους συγχωριανούς της, με αποτέλεσμα να τρελαθεί και να της δοθεί το παρατσούκλι «Παλιοκατερίνη». Παρά τη δραματική αυτή ιστορία, στον Διάκο αποδίδονται και άλλοι έρωτες, όπως ο αρραβώνας του με τη Ροξάνη, κόρη του κοτζάμπαση της Λιβαδειάς, λίγο πριν τον μαρτυρικό του θάνατο στην Αλαμάνα.