Οι πιο φρικιαστικές μέθοδοι βασανιστηρίων της ισπανικής Ιεράς Εξέτασης

 

Στην Ισπανία των τελών του 15ου αιώνα, αμέσως μετά την Reconquista, η βασιλεία των καθολικών μονάρχων Φερδινάνδου και Ισαβέλλας εγκαθίδρυσε ένα δικαστήριο με σχεδόν απεριόριστη εξουσία: την Ισπανική Ιερά Εξέταση (1478).

Ο στόχος δεν ήταν απλώς η δίωξη των αιρετικών. Ήταν ο πολιτικός έλεγχος και η επιβολή της θρησκευτικής ομοιογένειας, στρέφοντας αρχικά το βλέμμα στους «Νέους Χριστιανούς» (εξισλαμισμένους ή εκχριστιανισμένους Εβραίους και Μουσουλμάνους).

Η Ιερά Εξέταση θεωρούσε τα βασανιστήρια όχι ως εκδίκηση, αλλά ως μέσο εξαναγκασμού σε ομολογία – ως "κάθαρση" του σώματος για τη σωτηρία της ψυχής. Αυτός είναι ο λόγος που οι μέθοδοι σχεδιάστηκαν για να σπάσουν τη θέληση, αφήνοντας συχνά το θύμα ζωντανό για τη δημόσια ομολογία.

1. Τεχνικές εξάρθρωσης και δυναμικής πίεσης

Αυτές οι μέθοδοι είχαν ως στόχο να προκαλέσουν αφόρητο πόνο και μόνιμη βλάβη στο μυοσκελετικό σύστημα:

• Στραπάντο: Μία από τις πιο συχνές μεθόδους. Ο κατηγορούμενος δεσμευόταν με τα χέρια πίσω από την πλάτη και ανυψωνόταν από έναν τροχαλία. Ακόμη και σύντομες αναρτήσεις οδηγούσαν σε εξάρθρωση των ώμων και σχίσιμο των συνδέσμων. Ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής λόγω της απλότητάς του και επειδή σπάνια προκαλούσε άμεσο θάνατο.

• Σχάρα: Μηχανική συσκευή για τέντωμα του ανθρώπινου σώματος. Καθώς ο εκτελεστής στριφογύριζε τον μηχανισμό, οι αρθρώσεις εκτοπίζονταν και οι μύες σκίζονταν. Η Σχάρα χρησιμοποιούνταν συνήθως για τους πιο πεισματάρηδες κατηγορούμενους.

• Ισπανική μπότα: Ένα σιδερένιο ή ξύλινο περιλαίμιο γύρω από την κνήμη. Χτυπούσαν σφήνες (ή έσφιγγαν βίδες) ανάμεσα στις λωρίδες, συνθλίβοντας τα οστά του ποδιού. Μετά από αυτή τη διαδικασία, το θύμα έμενε συχνά παράλυτο για την υπόλοιπη ζωή του.

2. Ψυχολογικά βασανιστήρια και μέθοδοι χωρίς ίχνη

Η Ιερά Εξέταση προτιμούσε μεθόδους που προκαλούσαν έντονο τρόμο χωρίς να αφήνουν εμφανή σημάδια.

• Θεραπεία με νερό: Μία από τις πλέον προτιμώμενες τεχνικές. Τοποθετούσαν ένα πανί (toca) πάνω στο πρόσωπο του θύματος, το οποίο ήταν δεμένο σε έναν πάγκο, και έχυναν σταθερά νερό. Η αίσθηση του πνιγμού και ο πανικός ήταν αφόρητα. Συχνά, ο κατηγορούμενος ομολογούσε μετά από την εφαρμογή μόλις «τριών κανάτων νερού».

• Πιρούνι του αιρετικού: Μια μικρή σιδερένια ράβδος με δύο αιχμηρές άκρες, η μία πίεζε το πηγούνι και η άλλη το στήθος. Τοποθετούνταν με λουριά γύρω από τον λαιμό, αναγκάζοντας το θύμα να παραμείνει όρθιο. Ο σκοπός ήταν η εξάντληση, καθώς οποιαδήποτε προσπάθεια χαλάρωσης ή ύπνου οδηγούσε τις αιχμές βαθύτερα στη σάρκα.

• Θέσεις πίεσης: Απλοί, αλλά εξαιρετικά επώδυνοι μέθοδοι που ανάγκαζαν τον κατηγορούμενο να διατηρεί το σώμα του σε μία αφύσικη, σταθερή στάση για ώρες (π.χ., γονάτισμα σε πέτρινο δάπεδο κρατώντας ένα βαρύ αντικείμενο). Η αδυναμία κίνησης οδηγούσε σε αφόρητους πόνους και τελική ψυχολογική κατάρρευση.

3. Συσκευές σύνθλιψης και εξευτελισμού

• Πρέσα δακτύλων: Μια μικρή σιδερένια συσκευή για αργή σύνθλιψη των δακτύλων, των νυχιών και των αρθρώσεων. Ήταν πρακτική, διακριτική και ιδιαίτερα αποτελεσματική για να "λύσει" τη γλώσσα των κρατουμένων.

• Κούνια του Ιούδα: Μια ξύλινη ή μεταλλική πυραμίδα. Το θύμα αναρτιόταν και κατεβαζόταν αργά, έτσι ώστε η αιχμή της πυραμίδας να πιέζει την ευαίσθητη περιοχή του πρωκτού ή του περινέου. Συνδύαζε τον φυσικό πόνο με τον βαθύ εξευτελισμό.

• Καρέκλα βασανιστηρίων: Μια βαριά ξύλινη καρέκλα καλυμμένη με εκατοντάδες σιδερένιες αιχμές. Το θύμα δεσμευόταν σφιχτά, με οποιαδήποτε κίνηση να οδηγεί τις αιχμές βαθύτερα στη σάρκα. Σε ορισμένες παραλλαγές, τοποθετούσαν μια πυρά κάτω από την καρέκλα, θερμαίνοντας τις αιχμές.

Η τελική τιμωρία: Γκαρότα

Η Γκαρότα ήταν η κύρια μέθοδος εκτέλεσης στην Ισπανία, για όσους δεν καταδικάζονταν στην πυρά. Το θύμα καθόταν δεμένο σε έναν στύλο και ένα σιδερένιο κολάρο γύρω από τον λαιμό έσφιγγε σταδιακά με έναν μηχανισμό βίδας, συνθλίβοντας τον αυχένα και προκαλώντας ασφυξία.

Η Ισπανική Ιερά Εξέταση άφησε μια κληρονομιά φόβου. Ολόκληρες πόλεις και χωριά ζούσαν στη σκιά της υποψίας, με έναν απλό ψίθυρο ενός γείτονα να αρκεί για να οδηγήσει έναν άνθρωπο στη φυλακή και στα φρικιαστικά βασανιστήρια, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία για να επιβληθεί η "αλήθεια" του κράτους και της Εκκλησίας.