Το παρόν άρθρο αναλύει τον τρόπο με τον οποίο η ιστορία διδάσκεται στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην κατεχόμενη Κύπρο, αποκαλύπτοντας μια αφήγηση που όχι μόνο διαφέρει ριζικά από τη διεθνώς αναγνωρισμένη, αλλά σε πολλές περιπτώσεις είναι πιο ακραία και εθνικιστική από εκείνη που διδάσκεται στην ίδια την Τουρκία.
Τα σχολικά βιβλία στα κατεχόμενα προβάλλουν συστηματικά την ιδέα ότι η Κύπρος είναι ιστορικά, γεωγραφικά και στρατηγικά προέκταση της Ανατολίας και μέρος της Μικράς Ασίας, επιχειρώντας να νομιμοποιήσουν τον τουρκικό έλεγχο και να υποβαθμίσουν την ελληνική ταυτότητα.
1. Η τουρκική αφήγηση: Η Κύπρος ως προέκταση της Ανατολίας
Η διδασκαλία βασίζεται σε συγκεκριμένους πυλώνες που δίνουν στην Τουρκία την απόλυτη ιστορική και γεωγραφική κυριότητα του νησιού.
- Γεωγραφική σύνδεση: Το βιβλίο «Ιστορία της Κύπρου» του Λυκείου ξεκινά υποστηρίζοντας ότι η Κύπρος είναι γεωγραφικά και γεωλογικά προέκταση της Ανατολίας.
- «Κατάκτηση» και «Ελευθερία»: Η κατάκτηση του νησιού το 1571 περιγράφεται ως μια πράξη για την οποία «οι πρόγονοί μας πλήρωσαν το τίμημα 80.000 μαρτύρων». Υποστηρίζεται ότι η Οθωμανική Διοίκηση (1571-1878) έφερε δικαιοσύνη και ελευθερία στο νησί και ότι τα μνημεία που κατασκευάστηκαν προσέδωσαν στην Κύπρο τον «τουρκικό χαρακτήρα».
- Η εισβολή ως «απελευθέρωση»: Η τουρκική εισβολή του 1974 περιγράφεται ως «τουρκικές επιχειρήσεις» που απέβλεπαν στην αντιμετώπιση των ελληνικών προσπαθειών για Ένωση. Η νίκη του τουρκικού στρατού παρουσιάζεται ως ήττα του «ελληνικού ιμπεριαλισμού» στην «Τουρκική Κύπρο».
2. Υποβάθμιση και άρνηση της ελληνικής ταυτότητας
Η ελληνική σχέση με την Κύπρο διαγράφεται, ενώ η ελληνική γλώσσα και θρησκεία ερμηνεύονται ως εργαλεία επιβολής.
- Απόσταση και έλλειψη σημασίας: Αναφέρεται ότι η Ελλάδα ουδέποτε διοίκησε την Κύπρο και ότι οι αρχαίες ελληνικές αποικίες ιδρύθηκαν μόνο για οικονομικούς λόγους. Τονίζεται ότι η Κύπρος απέχει 600 μίλια από την Ελλάδα και δεν έχει ούτε γεωγραφική ούτε στρατηγική σημασία για αυτήν.
- Οι Κύπριοι δεν είναι Έλληνες: Το βιβλίο ισχυρίζεται ότι οι σημερινοί Ελληνοκύπριοι «δεν είναι Έλληνες», αλλά «απομεινάρια» ή κατάλοιπα των διαφόρων εθνών που κατέλαβαν το νησί.
- Η ελληνική γλώσσα ως επιβολή: Η επιβολή της ελληνικής ως επίσημης γλώσσας τον 7ο αιώνα από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία εξηγείται ως προσπάθεια ενοποίησης του «μικτού κυπριακού πληθυσμού» υπό μια κοινή γλώσσα και θρησκεία, οδηγώντας τον σε μια λανθασμένη «αυτοθεώρηση» ως Έλληνα.
3. Κατηγορίες για γενοκτονία και τρομοκρατία
Σε ό,τι αφορά τον 20ό αιώνα, η αφήγηση χρησιμοποιεί βαριές κατηγορίες κατά της ελληνοκυπριακής πλευράς.
- ΕΟΚΑ και διακοινοτική σύρραξη: Η ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών) του 1955 κατηγορείται ότι επιτέθηκε σε «Έλληνες που δεν επιθυμούσαν την ένωση», καθώς και στους Βρετανούς και τους Τούρκους, οδηγώντας σε «διακοινοτική σύρραξη».
- Σχέδιο γενοκτονίας: Η εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960 παρουσιάζεται ως περίοδος κατά την οποία οι Ελληνοκύπριοι «ετοίμασαν ένα σχέδιο γενοκτονίας» για να εξαφανίσουν τον τουρκικό πληθυσμό και να εξασφαλίσουν την Ένωση.
- Βαρβαρότητα: Το 1963 περιγράφεται ως το σημείο όπου οι Έλληνες επιτέθηκαν στους Τούρκους, δίνοντας «παραδείγματα μοναδικής βαρβαρότητας».
Συμπερασματικά, η διδασκαλία της ιστορίας στα κατεχόμενα ακολουθεί ένα αφήγημα που προωθεί τον ακραίο εθνικισμό και την απόλυτη τουρκική ιδιοκτησία της Κύπρου, με στόχο την πολιτική νομιμοποίηση του ελέγχου στο βόρειο τμήμα του νησιού.
.jpg)