Πολιτική Παιδεία Α΄ Λυκείου
Ερωτήσεις 1ου κεφαλαίου
Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
1.1 Τι αναφέρει ο Αριστοτέλης για τον άνθρωπο;
Πού οφείλεται η ανάπτυξη κάθε χαρακτηριστικού της προσωπικότητας του ανθρώπου;
Τι είναι κοινωνία;
Ποια τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας;
Ποια αντίληψη κυριαρχούσε παλαιότερα σε σχέση με τους παράγοντες που προσδιορίζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά;
Τι υποστηρίζεται σήμερα από τις κοινωνικές επιστήμες για την διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου;
Είναι παθητική η διαδικασία ένταξης του ατόμου στην κοινωνία;
1.2 Από ποιόν προέρχεται ο όρος πολιτεία και τι σημαίνει;
Τι αποτελεί η πόλη σύμφωνα με τον Αριστοτέλη και τι περιλαμβάνει επιπλέον;
Τι είναι η πόλη σύμφωνα με τον Θουκυδίδη και τι υποχρεώσεις έχουν οι πολίτες και η πόλη;
Έννοια του Πολίτη.
Ύψιστη αρετή του Πολίτη.
Ποιοι άνθρωποι θεωρούνταν πολίτες στην αρχαία ελληνική δημοκρατία;
1.3 Τι σημαίνει Πολιτική;
Ποιο είναι το θεμελιώδες πρόβλημα της πολιτικής;
Η πολιτική υπηρετεί αξίες ή συμφέροντα; Τι λένε οι αρχαίοι Έλληνες;
Τι σημαίνει ιδιώτης στην αρχαία ελληνική γλώσσα;
Σε τι έγκειται η ουσία της αθηναϊκής δημοκρατίας;
Να περιγράψετε τη "δοκι?ασία" που περνούσαν όσοι αναλά?βαναν δη?όσιο αξίω?α στην αρχαία Ελλάδα.
Από τι κρίνεται η πολιτική;
1.4 Ποιος θεωρείται Πολιτικός και τι πρέπει να γνωρίζει;
Ποιοι πρέπει να κυβερνούν κατά τον Πλάτωνα και γιατί;
Ποιες αρετές και προσόντα πρέπει να έχει κατά τον Αριστοτέλη όποιος αναλαμβάνει δημόσια αξιώματα;
Ποια πράγματα δεν πρέπει να λησμονεί ο πολιτικός σύμφωνα με τον Αγάθωνα;
Ποια τα χαρακτηριστικά του ποιοτικού πολιτικού λόγου;
Πότε ένας πολιτικός θωρείται ηγέτης;
1.5 Πώς λειτουργεί κάθε τομέας της κοινωνίας;
Πώς λειτουργεί η πολιτική σε σχέση με τους άλλους τομείς;
Τι συμφέρον έχει μια κοινωνία σε σχέση με την οικονομία και γιατί;
Γιατί σήμερα η οικονομία κυριαρχεί επί της πολιτικής και τι συνέπειες έχει το γεγονός αυτό;
Ποια είναι η άποψη του Γερ?ανού φιλόσοφου Γιούγκεν Χά?περ?ας για την "αποικιοποίηση" της πολιτικής από την οικονο?ία;
Τι κίνδυνο αντιμετωπίζει μια κοινωνία όταν η πολιτική κυριαρχεί πλήρως σε όλους τους τομείς της ζωής;
1.5.2 Γιατί ο οίκος στις αρχαίες κοινωνίες είναι το κέντρο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της κοινότητας;
Τι συνετέλεσε ώστε να μετατοπιστεί το κέντρο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής από τον οίκο στην κοινότητα και στη συνέχεια στην πόλη;
Τι αλλαγές σημειώθηκαν με το πέρασμα στην οικονομία της πόλης;
Ερωτήσεις 2ου κεφαλαίου
Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ
2.1.1 Ποιες κοινωνίες ονομάζονται αγροτικές ;
Τι προϋποθέτει η καλλιέργεια της γης;
Τι αποτέλεσμα είχε η μόνιμη εγκατάσταση των ανθρώπων σε κάποια περιοχή;
Τι γνωρίζετε για τις μεγάλες αγροτικές κοινωνίες της αρχαιότητας;
Ποια τα χαρακτηριστικά όλων των κοινωνιών μέχρι την βιομηχανική ανάπτυξη;
Ποια τα χαρακτηριστικά των κοινωνιών μετά τη βιομηχανική ανάπτυξη;
Ποια τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων κοινωνιών;
2.1.2 Τι εννοούμε με τον όρο εκβιομηχάνιση;
Τι είναι βιομηχανική επανάσταση και πότε εμφανίστηκε;
Ποιες αλλαγές έφερε η βιομηχανική επανάσταση ;
Χαρακτηριστικά της βιομηχανικής κοινωνίας (ή αλλαγές που έγιναν στην οργάνωση της κοινωνίας, τους θεσ?ούς και τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων)
2.1.3 Τι δηλώνει ο όρος επανάσταση;
Ποια είναι η βάση της μεταβιομηχανικής κοινωνίας;
Τι αφορά η τεχνολογία;
Τι χαρακτηρίζει την τεχνολογία τα τελευταία χρόνια;
Τι αλλαγές επιφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας στην κοινωνία, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο ζουν και βιώνουν την καθημερινότητά τους οι άνθρωποι;
Τι προβλέπουν για το μέλλον της μεταβιομηχανικής κοινωνίας οι κοινωνικοί και πολιτικοί επιστήμονες;
2.1.4 Πώς αλλιώς ονομάζεται η μεταβιομηχανική κοινωνία;
Πότε εμφανίστηκε η έννοια της κοινωνίας της γνώσης;
Σε τι διαφέρει η βιομηχανική από τη μεταβιομηχανική κοινωνία;
Τι είναι η τεχνοφοβία και τι η τεχνολογική ανεργία;
Να αναλύσετε τις νέες κοινωνικές ανισότητες που δια?ορφώθηκαν στην κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας.
Να αναλύσετε την ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων που δια?ορφώθηκαν στην κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας.
2.2 Ποια τα βασικά χαρακτηριστικά της Ελληνικής κοινωνίας;
Ποια αρνητικά φαινόμενα συναντάμε στην ελληνική κοινωνία;
Ερωτήσεις 4ου κεφαλαίου
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
4.1.1 Ποιο είναι το κύριο οικονομικό πρόβλημα των κοινωνιών;
Τι είναι ανάγκη;
Τι είναι τα αγαθά;
Ποιες αποφάσεις πρέπει να παρθούν από την κοινωνία;
Με ποιους τρόπους μπορούν να αυξηθούν τα μέσα ικανοποίησης των αναγκών;
Ποιες είναι οι χαρακτηριστικές ιδιότητες των αναγκών; (ανάπτυξη)
Που οφείλεται η αύξηση των αναγκών;
4.1.2 Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα αγαθά; (ανάπτυξη, παραδείγματα)
Όλα τα άτομα και όλες οι κοινωνίες έχουν το ίδιο καταναλωτικό πρότυπο;
Τι είναι η διαφήμιση και ποιος ο ρόλος της στη διαμόρφωση του καταναλωτικού προτύπου; (ανάπτυξη)
Τι πρέπει να γνωρίζουν ?ικροί και ?εγάλοι για τη διαφή?ιση;
4.2.1 Τι είναι οι συντελεστές παραγωγής ;
Ποιοι είναι για τους μαρξιστές;
Ποιοι είναι για τους φιλελεύθερους;
Κάθε συντελεστής είχε την ίδια σπουδαιότητα ιστορικά; (α. ποιοι είχαν τη μεγαλύτερη σπουδαιότητα από την αρχαιότητα μέχρι τη Βιομηχ. Επανάσταση β. ποιοι μετά και μέχρι το Β΄ΠΠ γ. τις τελευταίες δεκαετίες ποιος αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία; δ. τι απαιτεί ο ανταγωνισμός στον 21αι.;)
4.2.2 Γιατί η επιχείρηση χρησιμοποιεί τους συντελεστές παραγωγής;
Ποιες σημαντικές αποφάσεις χρειάζεται να πάρει;
Ποιος ο αντικειμενικός σκοπός της; Πώς τον πετυχαίνει;
Τι αφορά το κόστος παραγωγής;
Τι είναι κέρδος; Τι θα συμβεί σε περίπτωση ζημιών;
4.2.3 Από τι προσδιορίζεται η τιμή των αγαθών;
Τι λέει ο νόμος της ζήτησης, τι ο νόμος της προσφοράς και πότε ισχύουν;
Τι καλείται τιμή ισορροπίας;
Πότε έχουμε έλλειμμα και πότε πλεόνασμα προϊόντος στην αγορά;
4.3.1 Τι είναι το νοικοκυριό; Ποιο το κύριο χαρακτηριστικό του; Ταυτίζεται με την οικογένεια;
Από πού προέρχεται το εισόδημά του; (άμεσο και έμμεσο)
Ποιος ο κύριος στόχος του;
Ποιες αποφάσεις πρέπει να λάβει; Από ποιους παράγοντες επηρεάζονται αυτές;
4.3.2 Λογικά σκεπτόμενο ένα νοικοκυριό πώς συμπεριφέρεται; (μεγαλύτερη χρησιμότητα, ορθολογική χρησιμοποίηση)
Τι είναι ο οικογενειακός προϋπολογισμός; Διακρίσεις του; Διαφοροποιήσεις .
Ποιοι παράγοντες συντελούν στην ορθή διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού;
4.4 Ποιες είναι οι βασικές μονάδες του οικονομικού συστήματος;
Γιατί το κράτος αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα του οικονομικού συστήματος;
Τι περιλαμβάνει το κράτος; Τι συνεπάγεται ο χαρακτηρισμός ενός φορέα ως δημόσιου;
Ποιος είναι ο σκοπός του; Σε ποια βάση δρούν οι δημόσιοι φορείς;
Με ποιους τρόπους το κράτος ε?φανίζεται ως παραγωγός και καταναλωτής αγαθών και υπηρεσιών;
Με ποιο τρόπο χαρακτηρίζεται ένα αγαθό ως δημόσιο αγαθό;
Τι θεωρούνται τα δημόσια αγαθά από τους πολίτες;
Ποια αγαθά χαρακτηρίζουμε δη?όσια;
Ποιος τα παρέχει; Ποιος τα παράγει;
Τι είναι η Δημόσια επιχείρηση;
Ποιος είναι ο στόχος των Δημοσίων επιχειρήσεων; Πώς εξυπηρετείται καλύτερα;
Ποιος ο σκοπός και οι στόχοι του κρατικού παρεμβατισμού;
4.5 Ποια μόνιμα διαρθρωτικά προβλήματα παρουσιάζει η ελληνική οικονομία; (αναφορικά)
Επιλέξτε και αναπτύξτε ένα από αυτά.
Ερωτήσεις 5ου κεφαλαίου
Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ
5.1 Ποιοι θεωρούνται δημότες ενός δήμου;
Ποιοι έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν στις δημοτικές εκλογές;
Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί ένας πολίτης για να έχει δικαίω?α να εκλεγεί δή?αρχος και ποιες για να μπορεί να εκλεγεί δη?οτικός σύμβουλος;
Στις δημοτικές εκλογές ποιος συνδυασμός θεωρείται επιτυχών και ποιοι επιλαχόντες;
Πότε επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία;
Πόσες έδρες καταλαμβάνει ο επιτυχών συνδυασμός και πόσες οι επιλαχόντες;
Από ποιους διοικείται ένας δήμος;
Ποιούς τομείς αφορούν οι αρμοδιότητες των Δήμων.
5.2 Από πόσες περιφέρειες αποτελείται η χώρα μας;
Ποιος ο ρόλος τους;
Ποια τα όργανά τους; Πώς εκλέγονται; Κάθε πότε; Πού;
Στις περιφερειακές εκλογές ποιος συνδυασμός θεωρείται επιτυχών και ποιοι επιλαχόντες;
Πότε επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία;
Πόσες έδρες καταλαμβάνει ο επιτυχών συνδυασμός και πόσες οι επιλαχόντες;
Ποιοι είναι οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης; Τι εκφράζουν; Πώς κατοχυρώνονται; Τι σχέση υπάρχει μεταξύ τους.
Σύμφωνα με ποιες αρχές ασκούν τις αρμοδιότητές τους;
Τι πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους οι δημοτικές και οι περιφερειακές αρχές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους;
Από ποιους εποπτεύονται και σε ποιο πλαίσιο;
5.3 Ποια η σχέση ανθρώπου- πολιτείας;
Πότε συγκροτήθηκε η νεοελληνική πολιτεία σε οντότητα;
Ποια προβλήματα κλήθηκε η ελληνική πολιτεία να αντιμετωπίσει στις αρχές του 21ου αιώνα; Αναπτύξτε τα.
5.4 Σε ποια στοιχεία στηρίζεται ο σημερινός ευρωπαϊκός πολιτισμός;
Ποιες ήταν οι βασικές απόψεις που υπήρξαν από την αρχή της δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαμόρφωσή της και ποια επικράτησε;
Τι ση?αίνει εμβάθυνση και τι διεύρυνση για την Ε.Ε.;
Ποια είναι τα κριτήρια ένταξης κάθε κράτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Να αναφέρετε τις αξίες πάνω στις οποίες προσπαθεί να οικοδομηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση.
5.5 Τι είναι η συμμετοχή, που βρίσκονται οι ρίζες της;
Πότε έχει νόημα η συμμετοχή;
Να αναφέρετε τους τομείς στους οποίους εκδηλώνεται η συμμετοχή του πολίτη στα κοινά και να αναπτύξετε τους τρόπους ?ε τους οποίους εκδηλώνεται η συμμετοχή των πολιτών σε αυτούς.
Για ποιους λόγους αρκετοί πολίτες δεν συμμετέχουν στα κοινά;
Τι συνέπειες έχει η μη συμμετοχή στα κοινά;
Τι είναι πολιτικός αναλφαβητισμός;
5.6 Ποια στοιχεία σημάδεψαν την πορεία του ελληνικού κράτους;
Γιατί το ελληνικό κράτος από την ίδρυσή του οργανώθηκε συγκεντρωτικά;
Τι συνέπειες έχει σήμερα η συγκεντρωτική οργάνωση του κράτους και πώς μπορεί να περιοριστούν;
Για ποιους λόγους το ελληνικό κράτος παρενέβη στην οικονομία και την κοινωνία, τι συνετέλεσε στην επέκτασή του και ποια η σημερινή κατάσταση;
Ποια η σχέση πολίτη ? κράτους και πολίτη ? κοινότητας στα πλαίσια της ελληνικής πολιτείας;
Ερωτήσεις 6ου κεφαλαίου
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
6.1 Τι είναι η κοινωνικοποίηση;
Ποιος είναι ο στόχος της; Ποια η διάρκειά της;
Να αναφέρετε ένα παράδειγμα διαφοροποίησης της κοινωνικοποίησης στο χρόνο και στο χώρο και ένα διαφοροποίησης ως προς το φύλο.
Γιατί θεωρείται ως μια διαδικασία πολυδιάστατη και πολύπλοκη;
Σε ποια περίοδο είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και γιατί;
Τι είναι η πολιτική κοινωνικοποίηση; Από ποιους φορείς συντελείται;
Σε τι αναφέρεται; Παραδείγματα πολιτικής κοινωνικοποίησης
Διαφέρει από την κομματικοποίηση;
Ποιο είναι το αντικείμενο της πολιτικοποίησης;
Από τι εξαρτάται το περιεχόμενό της;
Να αναφέρετε ένα παράδειγμα που να αποδεικνύει ότι αυτή εξαρτάται από το κοινωνικο-πολιτικό σύστη?α που επικρατεί κάθε φορά
6.2 Γιατί η οικογένεια είναι ο πρώτος και ο κυριότερος φορέας κοινωνικοποίησης;
Από ποιους παράγοντες επηρεάζεται ο τρόπος κοινωνικοποίησης από την οικογένεια;
Γιατί το σχολικό περιβάλλον και η σχολική ζωή έχουν μεγάλη σημασία για την κοινωνικοποίηση και την πολιτικοποίηση των ατό?ων;
Να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους τα παιδιά ή οι έφηβοι εντάσσονται σε ομάδες συνομηλίκων.
Γιατί το άτο?ο εντάσσεται σε κοινωνικές ομάδες;
Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η επίδραση των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας;
Τι είναι τα πολιτικά κόμματα;
Είναι απαραίτητα για τη λειτουργία της δημοκρατίας;
Τι ορίζει το Σύνταγμα για τα πολιτικά κόμματα; (άρθρο 29 παρ. 1)
Γιατί η συμμετοχή των μαθητών στο θεσμό των μαθητικών κοινοτήτων θεωρείται μαθητεία στη ?η?οκρατία;
6.3 Τι εννοούμε όταν λέμε ότι ο κοινωνικός έλεγχος λειτουργεί συμπληρωματικά ?ε την κοινωνικοποίηση;
Πότε ο κοινωνικός έλεγχος ασκείται προληπτικά και πότε κατασταλτικά; Να αναφέρετε ένα παράδειγμα για την κάθε περίπτωση.
Με ποιους τρόπους ασκείται ο κοινωνικός έλεγχος; Τι στόχο έχει καθένας;
Είδη κοινωνικού ελέγχου. (Περιγραφή, παραδείγματα)
Ερωτήσεις 7ου κεφαλαίου
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ
7.1 Ποιοι είναι ικανοί να ασκούν πολιτική;
Με τι συνδέεται στη σύγχρονη εποχή η ιδιότητα του πολίτη;
Πότε δημιουργήθηκε το έθνος ?κράτος;
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ενεργού πολίτη σήμερα;
7.6 Τι είναι φορολογία;
Ποιοι φόροι ονομάζονται άμεσοι και ποιοι έμμεσοι; (και παραδείγματα)
Με ποια τεχνάσματα μπορεί να γίνει η φοροδιαφυγή;
Συνέπειες της φοροδιαφυγής.
Γιατί η κοινωνικά δίκαιη φορολογία αποτελεί μέτρο κοινωνικής πολιτικής του κράτους;
Με ποιο τρόπο η διαφθορά έχει συμβάλλει στην απουσία φορολογικής συνείδησης;
7.7 Τι είναι η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού; Ποια παιδιά προστατεύει;
Να αναλύσετε τις επιμέρους κατηγορίες των δικαιωμάτων που περιλαμβάνει η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Τι στόχο έχει ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με αναπηρία;
Από τι κρίνεται ο πολιτισμός μιας κοινωνίας;
7.8 Τι είναι εθελοντισμός; (και παραδείγματα)
Υπάρχουν όψεις εθελοντισμού που έχουν επικριθεί;
7.9 Ποιες δυνάμεις περιλαμβάνει η Πολιτική Άμυνα και ποια είναι η κύρια αποστολή της (και μέτρα).
Ποια είναι η κύρια αποστολή της Πολιτικής Προστασίας;
Τι είναι το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας ?ε τη συνθηματική λέξη «Ξενοκράτης»;
7.10 Με ποιους τρόπους μπορεί η Τεχνολογία των Επικοινωνιών και των Πληροφοριών (Τ.Π.Ε.) να συμβάλλει στην προώθηση της δημοκρατίας;
Ποιες προϋποθέσεις χρειάζονται για να εφαρμοστεί η ηλεκτρονική δημοκρατία;
Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζει ο ψηφιακός πολίτης της ηλεκτρονικής δημοκρατίας;
Ερωτήσεις 11ου κεφαλαίου
ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
11.1 Ποιες δυσκολίες δημιουργούσε στις ανταλλαγές ο αντιπραγματισμός;
Ποιες συνέπειες είχε στην κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων η χρησιμοποίηση του μεταλλικού νομίσματος;
11.2 Τι ονο?άζου?ε χρήμα;
Ποιες είναι οι λειτουργίες του χρήματος;
Να αναφέρετε τις κυριότερες ιδιότητες του χρήματος και να τις αναπτύξετε.
Να αναφέρετε τα σύγχρονα είδη χρήματος.
Τι είναι η επιταγή;
Τι γνωρίζετε για τις πιστωτικές κάρτες;
11.3 Τι είναι οι εμπορικές τράπεζες;
Τι είναι η κεντρική τράπεζα και ποιος ο ρόλος της;
Από τι αποτελείται το τραπεζικό σύστημα της χώρας;
Ποιος ο ρόλος και το καθήκον της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας;
Από τι αποτελείται τα ευρωσύστημα;
Από ποιες οργανωτικές αρχές διέπεται η λειτουργία του ευρωσυστή?ατος;
11.4 Να αναφέρετε τα είδη των καταθέσεων που γίνονται στις εμπορικές τράπεζες και να εξηγήσετε τη λειτουργία των καταθέσεων αυτών.
Τι είναι ο τόκος και τι το επιτόκιο;
Να αναλύσετε τα είδη των δανείων που δίνουν οι τράπεζες προς τα νοικοκυριά και αυτά που δίνουν προς τις επιχειρήσεις.
11.5 Για ποιο λόγο οι Α.Ε. εισάγουν τις μετοχές τους στο χρηματιστήριο;
Τι είναι το χρηματιστήριο; Είδη χρηματιστηρίου.
Σε ποιες πόλεις του κόσμου λειτουργούν τα μεγάλα Χρηματιστήρια και ποια χρηματιστήρια λειτουργούν σήμερα στο ελληνικό κράτος;
Ποιος ο ρόλος των χρηματιστηριακών εταιρειών;
Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται όσοι αγοράζουν και πωλούν μετοχές;
Ποιο ρόλο διαδραματίζουν τα χρηματιστήρια στην οικονομία;