Το διαδικτυακό bullying έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις τον τελευταίο χρόνο αφού ένας αριθμός αυτοκτονιών εφήβων έχει συσχετιστεί με το ask.fm ,μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης και επικοινωνίας με έδρα τη Λετονία που χρησιμοποιείται από 70 εκατομμύρια χρήστες ανά τον κόσμο, στην πλειοψηφία τους έφηβοι και παιδιά. Επιμέλεια: Μάρθα Βασίλη
Το συγκεκριμένο μέσο δικτύωσης αποτελεί μια νέα μόδα και η ιδιαίτερη δημοφιλία του οφείλεται στο γεγονός ότι οι γονείς δεν μπορούν να το ελέγξουν. Επίσης δεν προβλέπεται από το ίδιο το site η αναφορά προσβλητικών σχολίων και είναι αδύνατο να βρεθεί ποιος κρύβεται πίσω από αυτά, αφού ο σχολιασμός μπορεί να γίνει ανώνυμα.
Τι είναι όμως Cyberbullying και πως μπορούμε να αποτρέψουμε νέους ανθρώπους να βλάπτουν ο ένας τον άλλον online;
Ο διαδικτυακός εκφοβισμός γίνεται μεταξύ συνομηλίκων με αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, δημιουργία ψεύτικων προφίλ και επίσης μέσα από την κοινοποίηση φωτογραφιών των θυμάτων. Τα θύματα δέχονται απειλές και αρνητικά σχόλια που προκαλούν αίσθημα φόβου. και τα οδηγούν στην κατάθλιψη.
Από τον Ιούνιο του 2010 έως σήμερα έχουν σημειωθεί παγκοσμίως εννέα αυτοκτονίες που σχετίζονται με το ask.fm. Οι έξι από αυτές σημειώθηκαν σε Αγγλία και Ιρλανδία, όμως στην Βρετανία δεν υπάρχει νόμος που να καθιστά το cyberbulling παράνομο. Σε όλες τις περιπτώσεις τα θύματα είχαν δεχτεί λεκτική βία και πίεση.
Το τελευταίο περιστατικό αφορά ένα 14χρονο κορίτσι από τη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών στο προφίλ της οποίας βρέθηκαν φράσεις όπως «κανείς δεν νοιάζεται για σένα» ή «όλοι θα ήταν χαρούμενοι αν πέθαινες».
Μια πρόσφατη έρευνα του Estyn της Ουαλίας, δείχνει πως το φαινόμενο παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις κυρίως για παιδιά γυμνασίου, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μεγαλύτερη ασφάλεια και επιτήρηση στα σχολεία.
Ίδια άποψη έχει και η οργάνωση ΒeatΒullying με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία αναλαμβάνει δράση εκπαιδεύοντας νέους, ώστε να παρέχουν υποστήριξη σε παιδιά -θύματα του bullying. Πρόσφατα η οργάνωση δημοσίευσε έρευνα στην οποία αναφέρει ότι πάνω από το 50% των παιδιών στην Ευρώπη, που δέχονται τέτοιου είδους επιθέσεις, έχουν εμφανίσει συμπτώματα κατάθλιψης και το ένα τρίτο έχουν βλάψει τον εαυτό τους ή και έχουν αποπειραθεί ακόμα και να θέσουν τέρμα στη ζωή τους.
Ο Darren Hughes-Gibson για παράδειγμα δέχτηκε ρατσιστικά μηνύματα για τα φυλετικά του χαρακτηριστικά του και κατόπιν αυτοκτόνησε. Η μητέρα του 17χρονου αγοριού από το Δουβλίνο έχει κάνει έκκληση στο facebook για να ξαναβρεί τα μηνύματα που πιστεύει πως προκάλεσαν την αυτοκτονία του γιου της.
Το κράτος της Ιρλανδίας αντιμετωπίζει το πρόβλημα πολύ σοβαρά και προγραμματίζει μαθήματα σε όλα τα σχολεία ώστε οι μαθητές να ενημερωθούν και να έχουν επίγνωση του θέματος. Ο Dr Geoffrey Shannon, εισηγητής για την παιδική προστασία στη χώρα δηλώνει πως ο νόμος πρέπει να προστατεύει τα παιδιά και να ελέγχει την τεχνολογία σε όλη τη Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποφυγή φαινομένων διαδικτυακού εκφοβισμού.
Από την άλλη πλευρά, σε μια συνέντευξη που έδωσε στο TIME Magazine την προηγούμενη εβδομάδα,ο συνιδρυτής του ask.fm δήλωσε πως αν το site κλείσει δεν θα λυθεί το πρόβλημα καθώς «το bullying είναι παντού, υπάρχει και εκτός διαδικτύου στα σχολεία. Το bullying υπάρχει και σε άλλα μέσα δικτύωσης όπως φυσικά και στο ask.fm,αλλά δεν μπορούμε να κλείσουμε τα πάντα. Αν κλείσει το διαδίκτυο, αν δεν υπάρχουν κινητά τηλέφωνα, τα παιδιά θα εξακολουθούν να πηγαίνουν στο σχολείο όπου θα υπάρχουν προβλήματα εκφοβισμού». Δήλωσε επίσης οτι η εταιρία έχει ήδη κάνει ενέργειες για να ενισχύσει τις ρυθμίσεις απορρήτου και να εισάγει την αναφορά παρενόχλησης.
Οπότε ποια είναι η λύση του προβλήματος;
Σύμφωνα με το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα The Cybersmile Foundation, είναι σημαντικό να εντοπιστεί και να λυθεί το πρόβλημα από τη ρίζα του. «Εάν δείξουμε στους νέους ανθρώπους την συναισθηματική ζημιά που προκαλείται από τον διαδικτυακό εκφοβισμό μπορούμε να αλλάξουμε την συμπεριφορά των παιδιών μας στο διαδίκτυο», αναφέρει ανακοίνωσή του.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί οτι στην Ελλάδα, προς το παρόν, δεν έχουν καταγραφεί καταγγελίες σχετικές με το ask.fm Οι ειδικοί προτείνουν τις συμβουλές και την ενημέρωση επί του θέματος. Το σημαντικό, όπως αναφέρουν, είναι να γίνει κατανοητό στα παιδιά πως εάν έχουν τέτοια εμπειρία πρέπει να το αναφέρουν αμέσως σε ενήλικα άτομα της εμπιστοσύνης τους.