Τα τρία τελευταία χρόνια της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας ονομάζονται σήμερα Λύκειο. Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε ευρέως μετά την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964. Μέχρι τότε μόνο κάποια μεμονωμένα, κυρίως ξένα αλλά και ελληνικά ιδιωτικά σχολεία έφερναν τον τίτλο αυτό.
Το λύκειο προέρχεται από τον ελληνογενή όρο της γαλλικής «lycée» που και αυτός προέρχεται (μέσω της Λατινικής) από το αρχαίο «λύκειον». Έτσι ονομαζόταν στην Αθήνα το γυμναστήριο που βρισκόταν δίπλα στο ναό του Λυκείου Απόλλωνα. Σ’ αυτό σύχναζαν πολλοί φιλόσοφοι και πνευματικοί άνδρες των Αθηνών και εκεί δίδασκε ο Αριστοτέλης τους μαθητές του (Περιπατητική σχολή, Λύκειον).
Το λύκειο προέρχεται από τον ελληνογενή όρο της γαλλικής «lycée» που και αυτός προέρχεται (μέσω της Λατινικής) από το αρχαίο «λύκειον». Έτσι ονομαζόταν στην Αθήνα το γυμναστήριο που βρισκόταν δίπλα στο ναό του Λυκείου Απόλλωνα. Σ’ αυτό σύχναζαν πολλοί φιλόσοφοι και πνευματικοί άνδρες των Αθηνών και εκεί δίδασκε ο Αριστοτέλης τους μαθητές του (Περιπατητική σχολή, Λύκειον).
Το αρχαίο επίθετο «Λύκειος» δεν ετυμολογείται με σιγουριά. Συνδέεται ίσως, με τη λέξη «λύκος», που απαντά σε διάφορες γλώσσες (λατινική, αρχαία ινδική, αρχαία γερμανική). «Λύκειος» και Λυκοκτόνος αποκαλούνταν ο Απόλλων.
Μια δεύτερη εκδοχή συνδέει ετυμολογικά τη λέξη με το επίθετο «λευκός»= λευκός, φωτεινός,λαμπερός, το οποίο επίσης συναντούμε στις ευρωπαϊκές γλώσσες (lux στη λατινική σημαίνει φως), καθώς επίσης και σε σύνθετες λέξεις της ελληνικής («αμφιλύκη», «λυκόφως») (Hofmann).
Άλλοι (Liddell-Scott) πιθανολογούν σύνδεση της λέξης με την Λυκία της Μικράς Ασίας (Λύκιος Απόλλων).
Όπως και για το γυμνάσιο και εδώ με τη λέξη εννοούμε και το κτίριο στο οποίο στεγάζεται το σχολείο. Ο διευθυντής του Λυκείου ονομάζεται λυκειάρχης, λυκειακός είναι αυτός που αναφέρεται στο λύκειο (λυκειακή επιτροπή), μεταλυκειακή είναι η εκπαίδευση (όχι πανεπιστημιακή) μετά το λύκειο, κλπ.
Αξίζει να συμπληρώσουμε πως στη Γαλλία «lycée” είναι το δευτεροβάθμιο δημόσιο σχολείο, ενώ στην Βρετανία lyceum ονομάστηκαν ορισμένοι λογοτεχνικές «εταιρείες» και ιδρύματα. Αντίστοιχα στις ΗΠΑ από τον 19ο αιώνα ονομάστηκαν lyceum διάφορα λογοτεχνικά και επιστημονικά ινστιτούτα. Στην χώρα μας λειτουργεί για περισσότερο από 150 χρόνια το γαλλικό εκπαιδευτικό ίδρυμαΛεόντειον Λύκειον. Γνωστότατος – και εξαιρετικά δραστήριος – είναι επίσης ο πολιτιστικός – λαογραφικός σύλλογος Λύκειον των Ελληνίδων που ιδρύθηκε το 1911 από την πρωτοπόρα φεμινίστρια της εποχής Καλλιρρόη Σιγανού – Παρρέν.
Δείτε τι σημαίνει η λέξη σχολείο εδώ.
Δείτε τι σημαίνει η λέξη δημοτικό εδώ.
Δείτε τι σημαίνει η λέξη γυμνάσιο εδώ.
Περισσότερες σημασίες λέξεων εδώ.
Μια δεύτερη εκδοχή συνδέει ετυμολογικά τη λέξη με το επίθετο «λευκός»= λευκός, φωτεινός,λαμπερός, το οποίο επίσης συναντούμε στις ευρωπαϊκές γλώσσες (lux στη λατινική σημαίνει φως), καθώς επίσης και σε σύνθετες λέξεις της ελληνικής («αμφιλύκη», «λυκόφως») (Hofmann).
Άλλοι (Liddell-Scott) πιθανολογούν σύνδεση της λέξης με την Λυκία της Μικράς Ασίας (Λύκιος Απόλλων).
Όπως και για το γυμνάσιο και εδώ με τη λέξη εννοούμε και το κτίριο στο οποίο στεγάζεται το σχολείο. Ο διευθυντής του Λυκείου ονομάζεται λυκειάρχης, λυκειακός είναι αυτός που αναφέρεται στο λύκειο (λυκειακή επιτροπή), μεταλυκειακή είναι η εκπαίδευση (όχι πανεπιστημιακή) μετά το λύκειο, κλπ.
Αξίζει να συμπληρώσουμε πως στη Γαλλία «lycée” είναι το δευτεροβάθμιο δημόσιο σχολείο, ενώ στην Βρετανία lyceum ονομάστηκαν ορισμένοι λογοτεχνικές «εταιρείες» και ιδρύματα. Αντίστοιχα στις ΗΠΑ από τον 19ο αιώνα ονομάστηκαν lyceum διάφορα λογοτεχνικά και επιστημονικά ινστιτούτα. Στην χώρα μας λειτουργεί για περισσότερο από 150 χρόνια το γαλλικό εκπαιδευτικό ίδρυμαΛεόντειον Λύκειον. Γνωστότατος – και εξαιρετικά δραστήριος – είναι επίσης ο πολιτιστικός – λαογραφικός σύλλογος Λύκειον των Ελληνίδων που ιδρύθηκε το 1911 από την πρωτοπόρα φεμινίστρια της εποχής Καλλιρρόη Σιγανού – Παρρέν.
Δείτε τι σημαίνει η λέξη σχολείο εδώ.
Δείτε τι σημαίνει η λέξη δημοτικό εδώ.
Δείτε τι σημαίνει η λέξη γυμνάσιο εδώ.
Περισσότερες σημασίες λέξεων εδώ.