Νινέτ - Σημειώσεις / Ανάλυση - Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α' Γυμνασίου

 

 Ζωρζ Σαρή - Νινέτ

Τίτλος: Ο τίτλος αναφέρεται στην κεντρική ηρωίδα του μυθιστορήματος.

Θεματικά κέντρα

·         Κρίση ταυτότητας ως γνώρισμα της εφηβικής ηλικίας.

·         Οικογενειακές σχέσεις, αγωνίες και ανασφάλειες των παιδιών

·         Το πνεύμα του κοσμοπολιτισμού (ταξίδια, κολλέγια, εσωτερική φοίτηση, σπουδές στο εξωτερικό).

 

Δομή- Ενότητες

1^η ενότητα:    «Ξημέρωνε... τη μικρή.» Το ταξίδι προς το Παρίσι και τα συμαισθήματα της Έμμα για την κόρη της.

2^η ενότητα:    «Η μικρή δεν κοιμόταν... σα μεγαλώσουν.» Όσα κρυφάκουσε η Νινέτ και τα συμπεράσματα που έβγαλε.

3^η ενότητα:    «Η Νινέτ όμως... Καλημέρα μανούλα.» Το περιστατικό που είχε οδηγήσει τη Νινέτ στη λανθασμένη πεποίθηση για την καταγωγή της.

 

Ανάλυση εννοιών- Ερμηνευτικές επισημάνσεις

 

Κοσμοπολιτισμός: Κατά τη διάρκεια του 20^ου αιώνα, το διάστημα ανάμεσα στους δύο παγκοσμίους πολέμους τα μέλη των αριστοκρατικών οικογενειών παρουσιάζουν έντονη προσαρμοστικότητα στο να ταξιδεύουν σε διάφορες χώρες είτε για να τις γνωρίσουν από κοντά, είτε για επαγγελματικούς λόγους και είτε για σπουδές.

 

Τα συναισθήματα της Έμμα

-          Είναι ταραγμένη και ανήσυχη («πολύ ταραγμένη, κάθε τόσο ξυπνούσα»).Νιώθει απελπισία με την απόφασή της να στείλει τη Νινέτ ως εσωτερική στο κολέγιο με τις καλόγριες («βαραίνει την καρδιά μου, με απελπίζει…»)

-          Νοσταλγική διάθεση και ευτυχία καθώς θυμάται τη γέννηση της κόρης της στην Κωνσταντινούπολη («…την ευτυχία που με πλημμύρισε όταν έσφιξα στην αγκαλιά μου το μωρό μου, το θαύμα της ζωής … που γεννούσε…»)

-          Η αγάπη που νιώθει για τη Νινέτ και η κρυφή αδυναμία που νιώθει γι΄ αυτήν σε σχέση με τις άλλες δύο κόρες της.(«όταν γέννησα …. Την αγαπώ όσο κανέναν άλλο στον κόσμο»). Κάνει ησυχία προκειμένου να μην ξυπνήσει η μικρή, γεγονός που δείχνει τη φροντίδα και τη στοργή της.

 

Τα συναισθήματα της Νινέτ

Νιώθει άγχος και ανασφάλεια καθώς νομίζει ότι η μητέρα της δεν την αγαπά γιατί δεν είναι αληθινό παιδί της. Το άγχος της της δημιουργεί εφιάλτες (« Η μικρή δεν κοιμόταν…. ένα κακό όνειρο… ξανατρόμαξε … μαγουλά της.

Ο θυμός και η πίκρα είναι έντονα συναισθήματα του παρελθόντος.

Η λύτρωση όμως έρχεται να φέρει αγαλλίαση, ανακούφιση, αναγέννηση, χαρά και ευτυχία στην ψυχή της Νινέτ καθώς καταλαβαίνει την απέραντη αγάπη της μάμας της γι΄ αυτήν.(«Και ξαφνικά το σκοτεινό πέπλο του θυμού και της πίκρας σκίζεται», «και ξαφνικά, εκεί ψηλά, στην κουκέτα … Καλημέρα, μανούλα»).

Χαρακτηρισμός της Νινέτ

Ως έφηβη χαρακτηρίζεται από κρίση ταυτότητας , καθώς δεν είναι σίγουρη για την καταγωγή της και έχει την λανθασμένη εντύπωση ότι είναι υιοθετημένη.

Η παιδική αθωότητα και αφέλεια γιατί πίστεψε τα λόγια του Κόλια πως είναι παιδί μιας Τσιγγάνας.

Είναι ταυτόχρονα έξυπνη και πονηρή, καθώς την βλέπουμε να κρυφακούει τη συζήτηση της Έμμα και του Πρόσπερ χωρίς να αποκαλύψει πως ήταν ξύπνια.

Χαρακτηρισμός της Έμμα

Άνθρωπος ευαίσθητος, ενδιαφέρεται ζωηρά για την κόρη της, τρέφει απέραντη αγάπη προς αυτήν, στοργή, τρυφερότητα. Αυτό αποδεικνύεται από το ότι τη στέλνει να φοιτήσει σε καλό σχολείο του Παρισιού, επίσης από το ότι ζητά από τον αδερφό της να μιλά σιγά για να μην την ξυπνήσει, αλλά και χρησιμοποιεί υποκοριστικά όταν μιλά για την «κουρασμένη» κόρη της («το κοριτσάκι μου»,, «η καημενούλα», «το Νινετάκι μου»). Τέλος, η ίδια η Εμμα ομολογεί πως κάθε φορά που ξυπνούσε σκεφτόταν την κόρη της, εξόριστη στις καλόγριες, γιατί θα μπορούσε να φοιτήσει στην Αθήνα σε σχολείο. Στο σημείο μάλιστα τούτο εκφράζει τη μεγάλη ευθύνη, τις τύψεις της, την απελπισία που βαραίνει την καρδιά της για την απόφασή της να στείλει την κόρη της σε σχολείο καλογραιών. Νοσταλγικά  γυρνά τη μνήμη της στη γέννηση της Νινέτ, σκηνή που αποκαλύπτει για μια ακόμη φορά την χωρίς όρια αγάπη της, την αδυναμία της, τη στοργή, τη λατρεία προς την κόρη της.

Ο κοσμοπολιτισμός και από ποια στοιχεία του κειμένου αποκαλύπτεται αυτός:

1.     τα μέλη της οικογένειας έχουν ξενικά ονόματα

2.     ταξιδεύουν και ζουν σε πόλεις του εξωτερικού (Κων/πολη, Μοτοβίλοφσκα, Παρισι, Σαιν Λουί)

3.     ταξιδεύουν σε βαγκόν λι

4.     τα παιδιά φοιτούν σε σχολεία του εξωτερικού εσώκλειστα.

Αφηγηματικές τεχνικές

Αφήγηση / περιγραφή/ διάλογος

Μέσα από την αφήγηση δίνεται η εξέλιξη των γεγονότων της ιστορίας που διαβάζουμε.

Με την περιγραφή παρουσιάζονται-περιγράφονται πρόσωπα, ζώα, πράγματα, τοπία-τόποι.

Σε αντίθετη με την αφήγηση που είναι δυναμική (με αυτήν παρουσιάζεται η εξέλιξη της δράσης του έργου και έχουμε αλλαγή των καταστάσεων) η περιγραφή είναι στατική (δεν έχουμε εξέλιξη της δράσης).

 

Η αφήγηση στο κείμενο αυτό γίνεται σε τρίτο πρόσωπο. Παντογνώστης αφηγητής.

Η αφήγηση είναι χρονολογική. Τα γεγονότα παρουσιάζονται με τη σειρά με την οποία διαδραματίστηκαν. Ωστόσο σε δύο σημεία του κειμένου υπάρχει αναδρομική αφήγηση. Αναδρομικά αναφέρεται η γέννηση της Νινέτ από τη μητέρα της και το περιστατικό που οδήγησε τη Νινέτ να έχει τη λανθασμένη πεποίθηση για την καταγωγή της.

Η αφήγηση από τη Νινέτ γίνεται σε α΄πρόσωπο γεγονός που προσδίδει στο κείμενο και στα λόγια της εξομολογητικό τόνο.

Περιγραφή: εντοπίζεται κυρίως στην πόλη του Παρισιού.

Διάλογος: εκτυλίσσεται ανάμεσα στην Έμμα και τον αδελφό της, Πρόσπερ (θείο της Νινέτ) και στο τέλος ανάμεσα στην Έμμα και τη Νινέτ. Με το διάλογο εκφράζονται τα συναισθήματα της Έμμα και οι ανησυχίες της. Το κείμενο αποκτά ζωντάνια και θεατρικότητα.

 

    Το τέχνασμα της συγγραφέα

Η συγγραφέας χρησιμοποιεί ένα τέχνασμα προκειμένου να αποκαλυφθεί στη Νινέτ πως η μητέρα της την αγαπάει και πως είναι η φυσική της κόρη: η Νινέτ κρυφακούει τη συζήτηση ανάμεσα στο θείο και τη μητέρα της στο βαγόνι, ενώ αυτή προσποιείται πως κοιμάται («άρχισε να παραφυλάει της Έμμα, σαν να περίμενε να αποκαλύψει ένα μυστικό»). Η τεχνική προκαλεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη και ζωντάνια.

Ύφος – Γλώσσα

Ύφος: το ύφος του κειμένου είναι γλαφυρό , με έντονο λυρισμό που οφείλεται στο γλωσσικό πλούτο και στα πολλά σχήματα λόγου και καλολογικά στοιχεία.

 

Γλώσσα: Η γλώσσα του κειμένου είναι δημοτική με πλούσιο λεξιλόγιο, εμπλουτισμένη με λίγες ιδιωματικές λέξεις και φράσεις: πχ άκρια, φασκιώσει, φτερουγάει.

Εκφραστικά μέσα

Μεταφορές, εικόνες, ασύνδετο σχήμα, παρομοιώσεις, προσωποποιήσεις. 

Αναζήτησε εύκολα το υλικό που ψάχνεις, πατώντας κλικ εδώ.