Η είδηση της δολοφονίας του Μένη Κουμανταρέα τον Δεκέμβριο του 2014 προκάλεσε σοκ στον πνευματικό κόσμο της χώρας και βύθισε στη θλίψη τους αναγνώστες του. Ο σπουδαίος μεταπολεμικός πεζογράφος, που ύμνησε την Αθήνα και τους ανθρώπους της όσο λίγοι, βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του στην οδό Ζακύνθου στην Κυψέλη, θύμα μιας άγριας επίθεσης που είχε ως κίνητρο τη ληστεία. Ο θάνατός του στέρησε από τα ελληνικά γράμματα μια διεισδυτική φωνή, αφήνοντας πίσω του ένα δυσαναπλήρωτο κενό.
Το Χρονικό μιας Μοιραίας Νύχτας στην οδό Ζακύνθου
Το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου 2014 ξεκίνησε ήρεμα για τον 83χρονο συγγραφέα, ο οποίος δειπνούσε με έναν στενό του συνεργάτη στη Φωκίωνος Νέγρη. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ο Κουμανταρέας ανέβηκε για λίγο στο σπίτι του προκειμένου να πάρει ένα φάρμακο, όμως δεν επέστρεψε ποτέ. Η καθυστέρησή του ανησύχησε τον φίλο του, ο οποίος ειδοποίησε τις αρχές. Με τη βοήθεια κλειδαρά, η αστυνομία εισήλθε στο διαμέρισμα, όπου αντίκρισε ένα αποτρόπαιο θέαμα: ο συγγραφέας κειτόταν νεκρός στο πάτωμα της κρεβατοκάμαρας με εμφανή σημάδια στραγγαλισμού και κακοποίησης, ενώ οι ντουλάπες του σπιτιού ήταν παραβιασμένες.
Οι Δράστες και η Σχέση Εμπιστοσύνης που Κατέληξε σε Προδοσία
Οι έρευνες της αστυνομίας οδήγησαν γρήγορα στη σύλληψη δύο νεαρών ανδρών ρουμανικής καταγωγής, του Στεφάν Ματασαρεάνου και του Κοσμίν Γκαϊτάν. Όπως προέκυψε από τη δικογραφία, ο Ματασαρεάνου γνώριζε τον συγγραφέα για περισσότερα από δέκα χρόνια και διατηρούσε μαζί του μια σχέση που περιλάμβανε τόσο πνευματική όσο και οικονομική στήριξη. Γνωρίζοντας ότι ο Κουμανταρέας είχε εισπράξει πρόσφατα ένα μεγάλο ποσό από την πώληση ακινήτου, οι δύο δράστες έστησαν καρτέρι στην είσοδο της πολυκατοικίας, τον ακολούθησαν στο διαμέρισμα και τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου όταν εκείνος αρνήθηκε να τους αποκαλύψει πού έκρυβε τα χρήματα.
Οι Αποκαλύψεις της Δίκης και η Σκληρή Πραγματικότητα
Κατά τη διάρκεια της δίκης, ήρθαν στο φως ευαίσθητες πτυχές της προσωπικής ζωής του λογοτέχνη. Μάρτυρες περιέγραψαν τον Κουμανταρέα ως έναν άνθρωπο μεγαλόψυχο και καλοπροαίρετο, ο οποίος βοηθούσε συστηματικά νεαρούς άνδρες που αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσκολίες. Παρά το γεγονός ότι ο συγγραφέας έδινε μάχη με τον καρκίνο εκείνη την περίοδο, οι δράστες δεν δίστασαν να ασκήσουν άγρια βία εναντίον του. Στις απολογίες τους, οι κατηγορούμενοι επιχείρησαν να επιρρίψουν τις ευθύνες ο ένας στον άλλο, με τον Ματασαρεάνου να ισχυρίζεται προκλητικά ότι «λάτρευε τον συγγραφέα σαν πατέρα του», ενώ την ίδια στιγμή χρησιμοποιούσε τα κλεμμένα χρήματα για διασκέδαση σε γνωστά κλαμπ της Αθήνας.
Η Δικαστική Απόφαση και η Λογοτεχνική Κληρονομιά
Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο επέβαλε αρχικά στους δύο δράστες την ποινή της ισόβιας κάθειρξης για ανθρωποκτονία από πρόθεση. Ωστόσο, το 2021 το Εφετείο μείωσε τις ποινές σε 15 έτη, αναγνωρίζοντάς τους ελαφρυντικά. Παρά το φρικτό και άδικο τέλος του, ο Μένης Κουμανταρέας παραμένει ζωντανός μέσα από το πλούσιο έργο του. Βιβλία όπως «Η φανέλα με το εννιά», «Βιοτεχνία Υαλικών» και «Η κυρία Κούλα» αποτελούν πλέον κλασικά αναγνώσματα της ελληνικής λογοτεχνίας, διασφαλίζοντας ότι η μνήμη του σπουδαίου αυτού «εργάτη του λόγου» θα παραμείνει ανεξίτηλη στο χρόνο.