Εξασκούμαι στη γραμματική
1.
Μεταφέρω τα
ρήματα από την οριστική του ενεστώτα στο β’ ενικό πρόσωπο της οριστικής,
υποτακτικής, προστακτικής του Αορίστου:
Κατακλύζω:
Δανείζω:
Μιλώ:
Καλώ:
Αγαπώ:
Ράβω:
Αγοράζω:
2.
Στο παρακάτω
απόσπασμα ο υπολογιστής μας … ξεχάστηκε και δεν έγραψε τα ρήματα. Μπορείτε να
τοποθετήσετε εσείς τα ρήματα στο σωστό τύπο;
Το …………….. (ακούω, πρτ.) από
την κούνια μου κι …………….. (λέω, πρτ.) πως ……………( είμαι, πρτ.) φωνή του νησιού
μας, που ……………. (παρακινώ, πρτ.) τους άντρες στη θαλασσινή ζωή. …………….( λέω,
πρτ.) πότε κι εγώ να …………..( γίνομαι, αόρ.) γεμιτζής και να …………..(κάθομαι,
αόρ.) θαλασσοβρεγμένος στο τιμόνι. Θα γινόμουν όμορφος τότε, παλίκαρος σωστός.
Θα με ……………..(καμαρώνω, πρτ.) το νησί. Ναι, την ……………(αγαπώ, πρτ.) τη θάλασσα!
Την ……………(βλέπω, πρτ.) να ……………..(χάνομαι, ενεστ.) στα ουρανοθέμελα σαν
ζαφειρένια πλάκα στρωτή, βουβή και ………….(πασχίζω, πρτ.) να …………..(μαθαίνω,
αόρ.) το μυστικό της. Τη ……………(βλέπω, πρτ.) οργισμένη άλλοτε, να ……………(δέρνω,
ενεστ.)με αφρούς τα’ ακρογιάλι, να ……………….(καβαλικεύω, ενεστ.) τα χαλαρά, να
………….(σκαλώνω, ενεστ.) στις σπηλιές, να ……………..( βροντώ, ενεστ.) και να
……….(ηχώ, ενεστ.), λες και ………………(ζητώ, πρτ.) να ……………..(φτάνω, αόρ.) στην
καρδιά της γης, για να ……………….( σβήνω, αόρ.) τις φωτιές της.
3.
Σχηματίστε τον
αόριστο και τη μετοχή παρακειμένου Π.Φ., όπως στο παράδειγμα:
|
Ενεστώτας
|
Αόριστος
|
Μετοχή Παρακειμένου Π.Φ.
|
|
θεραπεύω
|
θεραπεύτηκα
|
θεραπευμένος
|
|
γιατρεύω
|
|
|
|
εκπαιδεύω
|
|
|
|
φυτεύω
|
|
|
|
κλαδεύω
|
|
|
|
λατρεύω
|
|
|
|
κολακεύω
|
|
|
|
κουρεύω
|
|
|
|
κυριεύω
|
|
|
|
ράβω
|
|
|
|
θάβω
|
|
|
|
παύω
|
|
|
|
ανάβω
|
|
|
|
γράφω
|
|
|
|
φωτίζω
|
|
|
4.
Χρησιμοποίησε
ρήματα για να δείξεις τι εργασία κάνει ο καθένας από τους παρακάτω:
|
ο μαθητής
|
|
|
ο σπουδαστής
|
|
|
ο καθαριστής
|
|
|
η μοδίστρα
|
|
|
ο τραγουδιστής
|
|
|
ο δάσκαλος
|
|
|
η χορεύτρια
|
|
|
ο αθλητής
|
|
|
ο κολυμβητής
|
|
5.
Να συμπληρώσεις
τα γράμματα που λείπουν από τις λέξεις με τη σωστή ορθογραφία.
Κόντευ_ μεσημέρι. Ένας ήλιος
αν_ξιάτικος, χαρούμενος, έσταζε πάν_ στις π_περιές και οι νεραντζιές
ξετρ_λαμένες μαζί με τους δεμένους τους καρπούς σκορπούσανε μια έντ_νη μ_ρωδιά
από τα διάφανα νεραντζάκια που μας γαργαλούσανε τη μ_τη και δίνανε στην
περπατ_σιά μας έναν αέρα ξέγν_αστο, προσκόπων που πάνε εκδρομ_ και όχι σκλάβων
που πάνε κα καταλ_σουν τα δεσμά τους. Από όλους τους περιφερ_ακούς δρόμους της
Αθήνας ξ_εμπουκάρανε κατά εκατοντάδες άνθρ_ποι και ξεχ_νονταν στο κέντρο.
6.
Μπορείτε να
εντοπίσετε τους προσδιορισμούς του τόπου στο παρακάτω απόσπασμα;
Από την αυλή το σπίτι
παρουσιάζει μια παράξενη εικόνα: φαίνεται και πλούσιο και εγκαταλειμμένο.
Τριώροφο, λίθινο, με μικρά καγκελόφρακτα παράθυρα στα δυο πρώτα του πατώματα,
άνθιζε στο τελευταίο, σαν ένα λουλούδι. Το πάτωμα αυτό είχε μια αέρινη
ελαφρότητα και μια χάρη παραμυθένια… Το ίδιο αυτό μίγμα πλούτου και
εγκατάλειψης παρατηρείται και στο εσωτερικό του σπιτιού και προπάντων στο
τελευταίο πάτωμα.
7.
Στο παραπάνω
απόσπασμα υπάρχουν πολλά επίθετα που συνοδεύουν ουσιαστικά (επιθετικοί
προσδιορισμοί). Αφού τους εντοπίσετε να τους γράψετε στον παρακάτω πίνακα μαζί
με τη λέξη που συνοδεύουν:
|
Επιθετικοί προσδιορισμοί
|
Ουσιαστικό που
προσδιορίζουν
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8.
Να συμπληρώσεις
τις στήλες με τα αριθμητικά:
|
Αριθμοί
|
Απόλυτα
|
Τακτικά
|
Αναλογικά
|
Ουσιαστ. –ά
|
|
9
|
|
|
|
|
|
28
|
|
|
|
|
|
37
|
|
|
|
|
|
62
|
|
|
|
|
|
123
|
|
|
|
|
|
1231
|
|
|
|
|
9. Πώς θα πούμε με μια λέξη:
μισή ώρα: ………………. πρόγραμμα
μία ώρα: …………………διάλειμμα
δύο ώρες: ……………….. παιχνίδι
τρεις ώρες: ……………… εκδρομή
έξι μήνες: ……………….. πρόγραμμα
οκτώ χρόνια: ……………. Παιδί
10. Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων με το
κατάλληλο αριθμητικό επίθετο ή αριθμητικό ουσιαστικό βλέποντας τον αριθμό της
παρένθεσης.
Είναι
πολύ ψηλός και τον έβαλαν …………… στη σειρά (1)
Είχαν
μαζευτεί στην πλατεία καμιά …………….. άτομα (20)
Αγόρασε
δυο …………………. πιάτα (12)
Ο
Ιούνιος είναι ο ………………. μήνας του χρόνου (6)
Αγόρασε
ένα …………… κρεβάτι (2)
Ο
δρομέας κάλυψε τη ………………….. απόσταση στον ίδιο χρόνο (2)
11.
Γνωρίζεις τι σημαίνουν τα αρχικά των λέξεων που δημιουργούν αρκτικόλεξα;
Δ.Ε.Η.:
Ο.Τ.Ε.:
Ε.Υ.Δ.Α.Π.:
Ο.Α.Ε.Δ.:
Ο.Η.Ε.:
Ο.Α.:
Ο.Σ.Ε.:
12.
Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι ελλειπτικές;
Το
παιδί ήταν απρόσεκτο.
Ο
παππούς και η γιαγιά έχουν διαφορετική ηλικία.
Καλημέρα.
Η
Αλεξάνδρα παίζει.
Για
πού;
Ο
πατέρας τηλεφώνησε.
Το
όνομά σας;
Χρόνια
πολλά.
Ο
γείτονάς μας έχει δυο αυτοκίνητα.
Τι
χαρά!
13.
Να κλίνεις τα ουσιαστικά: η κρίση, η ανάπτυξη, η λεωφόρος, η μέθοδος.
|
Ενικός Αριθμός
|
||||
|
Ονομ.
|
η
|
κρίση
|
η
|
ανάπτυξη
|
|
Γεν.
|
της
|
|
της
|
|
|
Αιτ.
|
την
|
|
την
|
|
|
Κλητ.
|
-
|
|
-
|
|
|
Πληθυντικός Αριθμός
|
||||
|
Ονομ.
|
οι
|
|
οι
|
|
|
Γεν.
|
των
|
|
των
|
|
|
Αιτ.
|
τις
|
|
τις
|
|
|
Κλητ.
|
-
|
|
-
|
|
|
Ενικός Αριθμός
|
||||
|
Ονομ.
|
η
|
λεωφόρος
|
η
|
μέθοδος
|
|
Γεν.
|
της
|
|
της
|
|
|
Αιτ.
|
την
|
|
την
|
|
|
Κλητ.
|
-
|
|
-
|
|
|
Πληθυντικός Αριθμός
|
||||
|
Ονομ.
|
οι
|
|
οι
|
|
|
Γεν.
|
των
|
|
των
|
|
|
Αιτ.
|
τις
|
|
τις
|
|
|
Κλητ.
|
-
|
|
-
|
|
14. Να συμπληρώσεις τα κενά
βάζοντας τη λέξη της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο:
Πού βρίσκεται η ……………..
Ακαδημίας; (η οδός)
Πες μου, σε παρακαλώ το όνομα
……………… (η οδός)
Αυτές ………….. δεν αποδίδουν (η
μέθοδος)
Αυτός ο κινηματογράφος έχει
δυο …………….. (η είσοδος)
Προχωρήστε προς την ………………..
κινδύνου (η έξοδος)
Πήγαμε να συγχαρούμε ……………..
για την ερμηνεία της (η ηθοποιός)
Απέτυχε, γιατί δεν έλαβε
υπόψη της όλες ………………. (η παράμετρος)
Πήγαν για διακοπές στη ………….
(η Ρόδος)
Τα ονόματα ………………… δε
διαβάζονται εύκολα ( η οδός)
Θα πάνε για προσκύνημα στην
Παναγία της …………… (η Τήνος)
15. Στις παρακάτω προτάσεις
να υπογραμμίσεις τον προσδιορισμό του τόπου:
Εσύ να μείνεις εδώ.
Το ποτάμι περνούσε μέσα από
το χωριό.
Πάνω πάνω ήταν μια παλιά
φωτογραφία.
Έτρεχαν στην αυλή πέρα δώθε.
Άσπρισε το σπίτι μέσα έξω για
τη Λαμπρή.
Ακούμπησε το γράμμα στο
τραπέζι.
Μπορούσε να πάει και από
στεριάς.
Κατάγεται από τη Χίο.
16. Ξαναγράφω τις φράσεις
βάζοντας μες ή μέσ’
Μέσα στην πλατεία:
Μέσα στο σκοτάδι:
Μέσα στο καταχείμωνο:
Μέσα από την αμμουδιά:
Μέσα από το οικόπεδο:
Μέσα στο μάθημα:
Μέσα στην αίθουσα:
Μέσα από την αίθουσα:
Μέσα στο καλοκαίρι:
Μέσα από την οικοδομή:
16. Συμπλήρωσε τις παρακάτω
προτάσεις με το κατάλληλο ουσιαστικό στον σωστό τύπο: δίχτυ, δόρυ, στάχυ,
δάκρυ, κοντάρι, τραγούδι, βράδυ, μονοπάτι, δρεπάνι, παιδί.
Κάθε …………….. ο ψαράς μάζευε
τα …………….. του.
Τα ………………. Μαζευόμασταν όλα
τα ……………… γύρω από τη φωτιά και λέγαμε ……………… .
Παλιά θέριζαν τα ……………. με τα
…………….. .
Το ………………… πήγαινε κατά την
εκκλησία.
17. Συμπλήρωσε τα κενά
γράμματα με υ, η, ει, ι.
ιχθ_ ολογία, ναυπηγ_ο,
ναύτ_ς, να_άγ_ο, β_ολογία, β_οκαλλιέργ_α, υδράργ_ρος, _δωρ, _δραγωγ_ο,
ιχθ_οπώλ_ς, βιομ_χανος, εν_δρείο, _χθύς.